پیشینه پژوهشی ادراک حمایت اجتماعی، کیفیت زندگی و نشاط اجتماعی (رشته جامعه شناسی)

با سحافایل در خدمت شما هستیم با «پیشینه پژوهشی ادراک حمایت اجتماعی، کیفیت زندگی و نشاط اجتماعی (رشته جامعه شناسی)» که بطور کامل و جامع به این مبحث پرداخته و نیاز شما را به هرگونه جستجوی بیشتری برطرف خواهد نمود.

فهرست محتوا

فهرست محتوا

• 2-1- مقدمه. 17
• 2-2- کیفیت زندگی. 17
• 2-2-1- تعریف کیفیت زندگی. 18
• 2-2-2- ابعاد کیفیت زندگی. 20
• 2-3- نشاط اجتماعی. 24
• 2-3-1- شادی و نشاط چیست؟. 24
• 2-3-2- ماهیت شادی چیست؟. 28
• 2-3-3- نشاط اجتماعی چیست؟. 29
• 2-4- حمایت اجتماعی درک شده 32
• 2-5- مطالعات تجربی. 40
• 2-5-1- مطالعات داخلی. 40
• 2-5-2- مطالعات خارجی. 48

مقدمه

دگرگونی های سریع اجتماعی و گوناگونی واقعیتهای زندگی، پژوهشگران را به گونه فزایندهای با مناظر و بافتهای جدید اجتماعی روبرو ساخته است. به دنبال این تغییرات، روش شناسی های قیاسی سنتی از تشخیص و تمایز چیزها عاجز مانده اند و به ناچار راهبردهای استقرایی استفاده می شود. یعنی برای مطالعه بافتهای اجتماعی به جای شروع از نظریه ها و آزمون آنها، حساس سازی مفاهیم ضرورت یافته است. از این رو بررسی های کیفی و کمی در علوم اجتماعی و پژوهشهای رفتاری نفوذ یافته اند. چنین پژوهش هایی برای افرادی که مایل به پژوهش درباره موضوعهای واقعی زندگی و مسائل آن هستند بیشنهای جدید و مفیدی ایجاد میکند. در قلمرو روانشناسی هم به دلیل پیچیدگیهای مفاهیم و سازه های روان شناختی و متأثر بودن آنها از ساختارهای فرهنگی و اجتماعی، پژوهش کیفی و کمی کاربرد گسترده ای پیدا کرده است. پژوهش حاضر نیز از این قاعده مستثنی نبوده و لذا به دلیل پیچیدگی مفاهیم، در فصل پیش رو ادبیات مرتبط با مسأله مورد بررسی قرار گرفته و مطالعات مرتبط با آن معرفی میشود.

کیفیت زندگی

تاریخچه پیدایش مفهوم کیفیت زندگی به دوران ارسطو در ۳۸۵ سال قبل از میلاد مسیح باز می گردد. در آن دوران ارسطو زندگی خوب یا خوب انجام دادن کارها را به معنی شاد بودن در نظر گرفته است، لیکن در عین حال به تفاوت مفهوم شادی در افراد مختلف پرداخته است و ذکر نموده است سلامتی که باعث شادی در یک فرد بیمار می شود با ثروت که فرد فقیری را شاد می کند یکسان نیست و به طور مشخص بیان نموده است که شادی نه تنها برای افراد مختلف معانی متفاوتی دارد بلکه برای یک فرد نیز در شرایط متفاوت معنی یکسانی نخواهد داشت (آقابخشی و راشدی، 1393). به هر حال در آن زمان شادی یا شادمانه زیستن معادل با آنچه که امروز کیفیت زندگی نام دارد تلقی می شد؛ ولی اصطلاح کیفیت زندگی تا قرن بیستم مورد استفاده قرار نگرفته بود. به مرور زمان محققین متوجه شدند که کیفیت زندگی می تواند یکی از پیامدهای پر اهمیت در ارزیابیهای سلامت باشد، چنانچه تعریف سازمان بهداشت جهانی از سلامت نیز به این نکته تاکید دارد (پور احمد، زیاری، کرامت الله و زاهدی، 1393). با توجه به تعریف تندرستی توسط سازمان بهداشت جهانی در سال ۱۹۴۸ میلادی، مبنی بر ابعاد وسیع آن به شکل رفاه کامل فیزیکی، روحی و اجتماعی و نه فقط عدم وجود بیماری، لازم است اندازه گیری سلامت و ارزیابی مداخلات بهداشتی علاوه بر شاخص های فراوانی و شدت بیماری به سایر ارزشی های انسانی مانند کیفیت زندگی نیز توجه کند (پرزور، علیزاده گورادل، یاقوتی زرگر و بشرپور، 1394). امروزه در مقایسه اثر بخشی و ارزشی نسبی درمانهای متفاوت، تحقیقات، سیاستگذاری های بهداشتی، ارزیابی خدمات بهداشتی، درمان بیماران و بهبود رابطه پزشک و بیمار می توان کیفیت زندگی را به عنوان یک پیامد پر اهمیت اندازه گیری نمود.

تعریف کیفیت زندگی

بطورکلی کیفیت زندگی از واژه هایی است که تعریف مشخص یکسانی ندارد؛ اگر چه مردم به شکل غریزی معنای آن را به راحتی درک می کنند، لیکن همانگونه که اشاره گردید این مفهوم برای آنها یکسان نیست. از آنجا که مانند سایر متغیرها اندازه گیری آن مستلزم وجود تعریف جامع و مشخصی از آن خواهد بود، همواره تلاش شده است تا تعریف مناسبی برای آن ارائه گردد. بسیاری از تحقیقات، تعریفی از کیفیت زندگی ارائه نمی دهند. این امر یا به این علت است که تعریف آن را بسیار ساده می انگارند یا به جهت پیچیده بودن این مفهوم از تعریف آن اجتناب می کنند. در حالیکه با توجه به عدم اجماع در مورد تعریف این واژه، انتظار میرود در پژوهشی های مربوط، این مفهوم و ابعاد در نظر گرفته شده برای آن بصورت شفاف مشخص شوند. آنچه که در این تعریف اهمیت زیادی دارد این است که با آن بتوان میان این مفهوم و سایر مفاهیم مرتبط مانند خوب بودن، وضعیت سلامت، رضایت زندگی و امید تمایز قائل شد. نظریات متفاوتی در مورد کیفیت زندگی وجود دارد. بعضی از سنجیده شود می توان آن را کیفیت زندگی نامید. عده ای نیز بر این باورند که یک تعریف واحد که در تمام مراحل یک بیماری یا ثر جوامع مختلف کاربرد داشته باشد برای این مفهوم وجود ندارد (پور احمد و همکاران، 1393).

منابع

• افتخاری، عبدالرضا ركن الدين؛ پورطاهری، مهدی و میرجلالی، تکبر (1392). نقش نهاد خيريه اي كميته ي امداد در بهبود كيفيت فيزيكي مسكن مددجويان تحت پوشش روستايي، جغرافيا و توسعه شماره 33، 1-26.
• آقابخشی، حبیب؛ راشدی، اسماعیل. (1393). حمایت اجتماعی و مقابله با بیماری سرطان. پژوهش نامه مددکاری اجتماعی، 1(2)، ص 1-38.
• بخارایی، احمد؛ شربتیان، محمد حسن و طوافی، پویا (1394). مطالعۀ جامعه شناختی رابطۀ نشاط با سلامت اجتماعی، فصلنامه برنامه ریزي رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 25، 1-39.
• پایانی فر، حسن (1392)، تأثیر حمایت اجتماعی کمیته امداد امام خمینی (ره) بر سلامت اجتماعی زنان سرپرست خانوار شهرهای بومهن و پردیس سال 1392، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد هرمزگان.
• پرزور، پرویز؛ علیزاده گورادل، جابر؛ یاقوتی زرگر، حسن؛ بشرپور، سجاد. (1394). اثربخشی روان درمانی مثبت گرای مبتنی بر کیفیت زندگی بر بهبود کیفیت زندگی معتادان به مواد افیونی. اعتیاد پژوهی، 11(2)، ص 137-148.
• پور احمد، احمد؛ زیاری، کرامت الله؛ زاهدی، جاوید. (1393). سنجش کیفیت زندگی شهری مهاجران ‌افغان مقیم ایران با رویکرد ذهنی (مطالعۀ موردی: شهر رباط‌کریم). پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری، 2(4)، ص 1-16.
• پورحسین, مسلم، (1393)، بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری با نشاط کارکنان فرماندهی مرزبانی استان اردبیل، همایش ملی مرزنشینی توسعه پایدار و فرصت های سرمایه گذاری، شهرستان پارس آباد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پارس آباد مغان،
• جعفروند، فرشاد و فتحی، سروش (1394). تحلیلی بر رابطه سرمایه اجتماعی و شادی در زندگی دانشجویی، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال هفتم، شماره سوم، 81-95.
• جلیلیان، فرزاد و همکاران (1390). افسردگي در بين دانشجويان ؛ بررسي نقش خودكارآمدي عمومي و حمايت اجتماعي درك شده، مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني همدان، دوره هجده ، شماره 4، 60-65.
• حیدرزاده، مهدی و همکاران (1388)، ارتباط بین کیفیت زندگی و حمایت اجتماعی در بیماران، نشریه دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، دوره 22، شماره 59، 23-32.
• حیدری، سعیده و همکاران (1387). ارتباط حمايت اجتماعي درك شده و اندازه شبكه اجتماعي با ابعاد كيفيت زندگي بيماران، فصلنامه علمي  پژوهشي فيض، دوره دوازدهم، شماره 2.
• خدادادی، نفیسه؛ فروزنده، الهام. (1395). حمایت اجتماعی و کیفیت زندگی مادران دارای کودک اتیسم. مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، 2(1)، ص 185-195.
• رستمی، صباح؛ احمدنیا، شیرین. (1390). تعیین سهم مولفه های حمایت اجتماعی ادراک شده در پیش بینی سازگاری اجتماعی دانش آموزان دختر مقطع دبیرستان شهر جوانرود سال 1389. پژوهش اجتماعی، 4(3)، ص 129-147.
• رضادوست، کریم و فاضلی، عبدالله (1391). بررسي احساس امنیت و نشاط اجتماعي در بین شهروندان استان خوزستان در سال 1390، فصلنامه دانش انتظامي خوزستان، دوره اول، شماره 2، 49-63.
• رضائی تبار، رضا؛ زارع، حمید و مقیمی، سید محمد(1391). الگوي تعاملی توانمندسازي از طریق مشارکت هاي اجتماعی در کمیته امداد امام خمینی(ره) با رویکرد مسجد محوري، دو فصلنامه علمی  پژوهشی مدیریت اسلامی، سال 20 ، شماره 2، 147-173.
• زاهدی اصل، محمد؛ صالح، صلاح الدین. (1393). حمایت اجتماعی و میزان سلامت اجتماعی همسران جانبازان اعصاب و روان شهر تهران. پژوهش نامه مددکاری اجتماعی، 1(2)، ص 207-244.
• سوری، احمد و عاشوری، جمال (1394). رابطه حمایت اجتماعی ادراك شده، سخت رویی روانشناختی و الگوهاي ارتباطی خانواده با کیفیت زندگی بیماران، فصلنامه پرستاري دیابت دانشکده پرستاري و مامایی زابل، دوره 3، شماره 2، 53-65.
• شهیاد، عاطفه. (1396). رابطه بین سبک دلبستگی،کیفیت زندگی و توجیه روابط فرازناشویی. مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، 3(2)، ص 76-90.
• فرجی، طوبی؛ طیبه خادمیان (1392). بررسی نقش رضایت از زندگی بر میزان نشاط اجتماعی، مطالعات جامعه شناختی جوانان، سال 10، شماره 4، 87-102.
• قاسم پور جهانگیر، حمید؛ قاسم پور جهانگیر، سهیلا. (1396). رابطه بین کیفیت زندگی و بهزیستی معنوی با شادکامی در دانش آموزان دختر. مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، 3(5)، ص 117-127.
• گروسی، سعیده و خداپرست، زهرا (1392). رابطة حمايت اجتماعي عملكردي با چگونگي كيفيت زندگي زنان، مجلة مطالعات اجتماعي ايران، دورة هشتم، شمارة 2، 103-126.
• گروسي، سعيده و علي نقوي (1387). سرماية اجتماعي و كيفيت زندگي در شهر كرمان، فصلنامة رفاه اجتماعی، شماره 30 و 31، 40-59.
• محسنی، رضاعلی؛ رضوی، سیدحمیدرضا؛ پقه، بهنام. (1394). بررسی رابطه بین حمایت اجتماعی و عزت نفس: مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه‌های دولتی گرگان. پژوهش اجتماعی، 7(2)، ص 19-48.
• مروی زاده، معصومه؛ نوری قاسم آبادی، ربابه؛ مقدسین، مریم. (1396). بررسی رابطه انگیزه های مصرف سیگار و قلیان با افسردگی، کیفیت روابط و حمایت اجتماعی دانشجویان. مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، 3(5)، ص 1-19.
• هزار جریبی، جعفر و مرادی، سجاد (1393)، نشاط اجتماعي و عوامل مرتبط با آن، مطالعات ملی، سال پانزدهم، شماره 4.

• Alghnam, S., Palta, M., Remington, P. L., Mullahy, J., & Durkin, M. S. (2014). The association between motor vehicle injuries and health-related quality of life: a longitudinal study of a population-based sample in the United States. Quality of life research, 23(1), 119-127.
• Bartolini, S. & Bilancini, E. & Pugno, M. (2008), Did the Decline in Social Capital Depress Americans’ Happiness? University of Siena – Deparment of Economics and University of Cassino – Department of Economic Sciences. http://papers.ssrn.com.
• Brents, L. K., Young, J., Knight, B., Coker, J. L., Ray-Griffith, S. L., Stowe, Z., … & Kilts, C. (2017). Perceived social support and socioeconomic status predict maternal delay discounting behavior and neural function in healthy postpartum women. Drug & Alcohol Dependence, 171, e26.
• Bucholz, E. M., Strait, K. M., Dreyer, R. P., Geda, M., Spatz, E. S., Bueno, H., … & Krumholz, H. M. (2014). Effect of low perceived social support on health outcomes in young patients with acute myocardial infarction: results from the variation in recovery: role of gender on outcomes of young AMI patients (VIRGO) study. Journal of the American Heart Association, 3(5), e001252.
• Chan, C. W., Hon, H. C., Chien, W. T., & Lopez, V. (2004). Social support and coping in Chinese patients undergoing cancer surgery. Cancer nursing, 27(3), 230-236.
• Chang, Wen-Chun (2009), Social capital and subjective happiness in Taiwan, International Journal of Social Economics, Vol. 36, No. 8: 844-868.
• Christopher AN, Kuo SV, Abraham KM, Noel LW, Linz HE.(2004). Materialism and affective wellbeing: the role of social support. J Perso Indiv Diff. 2004; 37: 463–470.
• Dour, H. J., Wiley, J. F., Roy‐Byrne, P., Stein, M. B., Sullivan, G., Sherbourne, C. D., … & Craske, M. G. (2014). Perceived social support mediates anxiety and depressive symptom changes following primary care intervention. Depression and anxiety, 31(5), 436-442.
• Figueira HA, Giani TS, Beresford H.(2009). Quality of life axiological profile of the elderly population served by the family health program in Brazil. Arch Geron Geri. 2009; 49(3): 368-372.
• Lee, E. H., Chung, B. Y., Park, H. B., & Chun, K. H. (2004). Relationships of mood disturbance and social support to symptom experience in Korean women with breast cancer. Journal of pain and symptom management, 27(5), 425-433.
• Leung, A., Kier, C., Fung, T., Fung, L. & Sproule, R. (2010), Searching for Happiness: The Importance of Social Capital, Journal of Happiness Studies.
• Liu, B., Floud, S., Pirie, K., Green, J., Peto, R., Beral, V., & Million Women Study Collaborators. (2016). Does happiness itself directly affect mortality? The prospective UK Million Women Study. The Lancet, 387(10021), 874-881.
• Martinez Garcia MF, Garcia Ramirez M, Maya Jariego I.(2002). Social support and locus of control as predictors of psychological well- being in Moroccan and Peruvian immigrant women in Spain. Inter J Intercul Rela. 2002; 26: 287–310.
• Michael Argyle. (2013). The psychology of happiness. Routledge.
• Miki, T., Fujiwara, T., Yagi, J., Honma, H., Mashiko, H., Nagao, K., & Okuyama, M. (2016). The relationship between social capital and happiness after the Great East Japan EarthquakeTakahiro Miki. European Journal of Public Health, 26(suppl_1).
• Oritt, E. J., Paul, S. C., & Behrman, J. A. (1985). The perceived support network inventory. American Journal of Community Psychology, 13(5), 565-582.
• Paterson C, Jones M, Rattray J, Lauder W.(2013). Exploring the relationship between coping, social support and health-related quality of life for prostate cancer survivors: A review of the literature. Euro J Oncol Nurs. 2013; 17(6): 750-759.
• Reid, G. M., Holt, M. K., Bowman, C. E., Espelage, D. L., & Green, J. G. (2016). Perceived social support and mental health among first-year college students with histories of bullying victimization. Journal of Child and Family Studies, 25(11), 3331-3341.
• Rodríguez-Pose, A., & von Berlepsch, V. (2014). Social capital and individual happiness in Europe. Journal of Happiness Studies, 15(2), 357-386.
• Wu, X., Chen, J., Huang, H., Liu, Z., Li, X., & Wang, H. (2015). Perceived stigma, medical social support and quality of life among people living with HIV/AIDS in Hunan, China. Applied Nursing Research, 28(2), 169-174.
• Xu J, Ou L.(2014). Resilience and quality of life among Wenchuan earthquake survivors: the mediating role of social support. Pub Heal. 2014; 128(5): 430-437.