جزوه تحلیل تطبیقی ساختار معنایی چند غزل از حافظ و شهریار

یکی از موضوعات بحث‌انگیز پیرامون غزل حافظ چگونگی ساختار غزل اوست. موافقانِ وجود انسجام در ساختار غزل‌های حافظ، بر این باورند که ابیات غزل شاید در نگاه نخستین گسسته و پاشان احساس شود ولی از ساختاری منسجم و هسته‌ی مرکزی برخوردار است که سایر ابیات یک غزل، با آن پیوند معنایی دارند و فرض استقلال ابیات، به معنای غزل حافظ آسیب می‌رساند. مخالفان این نظریه معتقدند که ابیات در یک غزل، مستقل از هم است و این ویژگیِ غزل‌های حافظ را برگرفته از شیوه‌ی قرآن کریم می‌دانند و به همین جهت در شرح غزل‌های حافظ، بدون توجه به پیوند ابیات و وجود هسته‌ی مرکزی، ابیات غزل را به طور مستقل شرح می‌دهند. استاد شهریار، با توجه به اینکه بیش از هر شاعری به حافظ علاقه‌مند بود و خود را تربیت یافته‌ی مکتب حافظ می‌دانست علاوه بر استفاده از مضامین شعری حافظ، در بیش از شصت غزل، به استقبال غزل‌های حافظ رفته است و در این غزل‌ها، به ساختار معنایی غزل حافظ نیز توجّه داشته است و در برخی موارد، با وجود پیوند معنایی میان ابیات، غزل او نیز گسسته نماست. نویسنده با بررسی برخی از غزل‌‌های حافظ و شهریار، ساختار منسجم معنایی غزل این دو شاعر را آشکار کرده و عوامل این انسجام و ارتباط معنایی ابیات غزل با یکدیگر را بیان کرده است.