مبانی نظری و پیشینه پژوهشی بررسی فقهی و حقوقی آسیب های ماهواره بر خانواده

با سحافایل در خدمت شما هستیم با «پیشینه پژوهشی و تحقیق و مبانی نظری بررسی فقهی و حقوقی آسیب های ماهواره بر خانواده» که بطور کامل و جامع به این مبحث پرداخته و نیاز شما را به هرگونه جستجوی بیشتری برطرف خواهد نمود.

فهرست محتوا

 

مقدمه

الف)بیان مسئله

ب)سوالات تحقیق

پ)فرضیات پژوهش.

ت) پیشینه تحقیق.

ث) روش تحقیق.

ج) اهدف پژوهش.

ح)ساختار تحقیق.

فصل اول: تعاریف و مفاهیم.

1-1تلویزیون های ماهواره ای.

1-2 تاریخچه ماهواره تلویزیونی .

1-3 پیشینه ظهور کانال های فارسی زبان  .

1-4 دسته بندی ماهواره های ارتباطی.

1-4-1 ماهواره های ارتباطی نقطه به نقطه.

1-4-2 ماهواره های ارتباطی توزیع کننده .

1-4-3 ماهواره های ارتباطی پخش مستقیم .

1-5 پیسشینۀ آنتن های ماهواره ای در آسیا.

1-6 عکس العمل دولت ها در مقابل پخش مستقیم ماهواره ای برنامه های تلویزیونی.

1-7 پیشینۀ ظهور آنتن های ماهواره ای در ایران .

1-8 خلاصه انواع کانال های فارسی زبان و ویژگی های این کانال ها

1-9 انواع برنامه های شبکه های فارسی زبان ماهواره ای.

1-10 توضیح درباره محتوای کانال های ماهوارهای فارسی زبان.

1-11چند ویژگی کانال های ماهواره ای .

1-11-1 تک گویی در برابر گفت و گو.

1-11-2 عمومی در مقابل خصوصی.

1-11-3 تماس گیرندگان و دلایل.

1-11-4 فرد گرایی در مقابل جمع گرایی.

1-11-5 حمایت عمومی در مقابل حمایت فردی.

1-12 مالکیت و نام ادراه کنندگان شبکه های فارسی زبان ماهواره ای

1-13 کارکرد خبری – سیاسی و تفریحی شبکه های ماهواره فارسی زبان

1-14 توزیع بینندگان شبکه ماهواره ای بر حسب نام شبه فارسی که بیشتر  تماشا می کنند.

1-15 دلایل و انگیزه های تماشای برنامه های ماهواره ای.

1-16 کاربرد ماهواره تلویزیونی.

1-17 اجزاء مختلف سیستم پخش ماهواره ای.

1-17-1 منابع تامین برنامه.

1-17-2 مرکز انتشار زمینی.

1-17-3 ماهواره ها.

1-17-4 آنتن های بشقابی.

1-17-5 دستگاه های گیرنده.

1-17-6 آنتن بشقابی.

1-17-7 گیرنده ها .

فصل دوم: ماهواره در فقه و حقوق.

2-1حرمت شرعی ماهواره.

2-2-1قانون ممنوعيت بكارگيري تجهيزات دريافت از ماهواره.

2-2-2آيين‌نامه اجرايي قانون “‌ممنوعيت بكارگيري تجهيزات دريافت از ماهواره”.

2-3-جرم داشتن ماهواره :.

2-3-1 استفاده ار ماهواره.

‌2-3-2وظیفه سایر مسئولان.

2-4 وضعیت حقوقی پخش مستقیم ماهواره ها.

2-5  دیدگاههای حقوقی در مورد ماهواره ها.

2-6 تحلیل فقهی حرمت خرید و فروش ماهواره.

2-6-1 حکم خرید و فروش ماهواره.

2-6-2 بررسی موانع مقابله با خرید و فروش ماهواره.

2-6-3 روایت تحف العقول.

2-6-4 آلات لهو.

2-6-5 خلاف قانون بودن خرید و فروش ماهواره.

2-7 خرید و فروش ماهواره در فقه.

2-7-1 مقتضی صحت بیع ماهواره.

2-7-2 بررسی ادله ی مربوط به اثبات مقتضی صحت.

2-8 اصول حقوقی حاکم بر ماهواره ها.

2-8-1 از پیدایش تا کنون.

2-8-2 ماهوارهها و حقوق بین الملل.

2-8-2-1 ماهوارهها و گردش ازاد اطلاعات.

2-8-2-2 ماهوارهها و نقض حاکمیت دولتها.

2-8-3 ماهوارهها و مواضع کشورهای مختلف.

2-8-3-1 طرفداران ازادی مطلق ماهوارهها.

2-8-3-2 کشورهای طرفدار گزینش برنامه های ماهوارهای.

2-8-3-3 کشورهای طرفدار ممنوعیت مطلق برنامه های ماهوارهای.

2-8-4 ماهوارهها و اصول حقوقی ملل متحد.

فصل سوم :آسیب های ماهواره.

3-1-ضرورت تجديد نظر در قوانين مربوط به ماهواره در ايران.

3-2 آسيب‌هاي ماهواره از منظر آيات و روايات.

3-2-1 اهداف ماهواره.

3-2-2آسیب‌های ماهواره.

3-2-2-1 آسیب های فردی( روحی و روانی ، متأثر از فیلم‌های مبتذل و خشن).

3-2-2-2 آسیب های اجتماعی.

3-3آسیب شناسی استفاده از ماهواره از نظر  صاحب نظران در اين زمينه

3-3-1 بحران گذار در خانواده ایرانی.

3-3-2 به عنوان چشم های شیطانی.

3-3-3  سست شدن بنیان خانواده.

3-3-3-1 دختران فراری.

3-3-3-2 بدحجابی وزنان خیابانی.

3-3-3-3 تأثیر منفی بر روابط بین افراد، اختلاف خانوادگی وشکستن حریم های خانواده.

3-3-3-4 ترویج هوس خواهی و تنوع طلبی.

3-3-4 تأثیربر فرهنگ وهویّت اجتماعی بدون در نظر گرفتن جنس(دختر یا پسر ).

3-3-5 ويران كردن بنیان خانواده.

3-6 بررسي فقهي و حقوقي.

3-6-1 بعد اعتقادی ( مثل اعتقادات، واجبات، حجاب و …):

3-6-2 بعد فرهنگی.

3-6-3 بعد اجتماعی.

3-6-4 بعد تربیتی.

3-6-5 بعد اقتصادی.

3-7 نتايج حاصل از بررسي فقهي و حقوقي موضوع.

3-8 نتيجه گیری و پیشنهادات

الف)نتایج.

منابع و مآخذ

 

مقدمه:

الف)بیان مسئله:

با تغییر و تحول های به وجود آمده در سالهای اخیر و حضور فعال بانوان در جامعه ، و نقش کلیدی آنها در نظام خانواده و اجتماعی ، نهاد خانواده با مسایل و چالشهای مختلفی مواجه و باعث دغدغه و نگرانی هایی در میان کارشناسان و نیز خانواده ها شده است ( محمدی ، 1388 ) افزون بر جهان شدن و پیامدهای حاصله از آن ، برنامه های ماهواره ای بیشتر سبب اختلالات روان پریشی و بی خوشتن شدگی مخاطبان ، به ویژه بانوان می شود و از طرف دیگر فراگردهای تفکر مختل ، در اثر مشاهده برنامه های هیجان انگیز و رخوت آور ماهواره ای شکل می گیرد که پرش ایده ها با شتاب فکر ، انسداد تفکر و قطع جریان تفکر سالم را به همراه دارد استفاده از ماهواره در تمامی زمینه های زندگی نوجوانان و جوانان تاثیرات شگرف و عمیقی برجای می گذارد . طبق پژوهش های انجام شده در سالهای اخیر جرایم و جنایات دامنه دار و وحشتناکی همچون زنای با محارم ، مشکلات جنسی شدید در میان نوجوانان دختر و پسری که در سازمان بهزیستی نگهداری می شوند تا به سن قانونی زندان برسند و بیماری های روانی به نوع از تبعات تماشای برنامه های گمراه کننده ماهواره است . ایجاد ضعفهای روحی و جسمی ، از بین رفتن قید و بندهای اخلاقی و کشمکش اخلاقی و کشمکش مداوم با خانواده های سنتی و مذهبی ، نوجوانان را از پیشرفت و عداوت و درگیری ها در جامعه افزایش یافته و فرار از قانون زیاد می شود و رعب و وحشت سایه شوم خود را بر جامعه می گستراند . از بین رفتن قوانین دینی و مذهبی ، شکسته شدن حریم ها وچارچوب فرهنگی از طریق رهیابی فرهنگ ناشناس غربی ، کیان و صیانت خانواده ها را متزلزل کرده و همین امر موجب بالا رفتن سرسام آور آمار طلاق در جامعه شده است ، از طرفی دیگر تعداد افراد مجرد در جامعه افزایش یافته که این امر در میان برخی جوانان دختر و پسری که در سن ازدواج قرار دارند موجب برقراری روابط نامشروع شده و مفاسد اجتماعی بی شماری را به باور آورده است . قرآن کریم از آغاز خلقت چگونگی آفرینش زن و مرد را یکسان دیده و آن را در خلال موضوعاتی چون سجده فرشتگان ، دمیدن روح الهی ، تعلیم ، عهد ، وسوسه شیطان ، عصیان ، تلقی کلمات ، توبه و مبدا آفرینش طرح کرده است . این فکر که زن فقط و فقط باید در کنج خانه محبوس بماند و حتی با حفظ حریم و رعایت عفاف هم از علم و از هر کمالی ، الزاما باید محروم بماند و کاری جز اطفای شهوت مرد و خدمتکاری او ندارد و … علاوه بر اینکه با اسلام جور نمی آید ، ضد عواطف انسانی است. شناسایی نیازهای خانواده یکی از پایه های اصلی برای اجتهاد و پژوهش درست در مسائل مربوط به آن است اگرچنین آگاهی به دست نیاید برداشت و فتواها با مشکل همراه خواهد بود موضوع عدم توجه به روحیات و احساسات زن نیز قابل بحث است اگر منظور این باشد که نباید حکم بدون توجه به روحیات خانواده جعل شود، چنین موضوعی مربوط به شان شارع ( قانونگذار) است نه مربوط به مجتهد به عنوان استنباط کننده حکم که صرفا به کشف قرائن و رموز می پردازد ، و اگر منظور آن است که مجتهد گاه در تطبیق قواعد شرعی بر مصادیق خود به دلیل مرد بودن گرفتار غفلت می شود و نمی تواند شرایط ویژه خانواده را که می تواند موضوعی برای حکمی دیگر باشد ، دریابد ، حرف صحیحی است .در حوزه مسائل خانواده اهتمام به قرآن یادآوری از آن نقش تعیین کننده ای دارد ؛ زیرا از یک سو آیات قرآنی در حوزه مسائل خانواده بسیار است و از طرف دیگر روایت ها نیز فراوان و البته با مضامین مختلف . در این میان برخی از بخشهای فقه – به جز آفت های عامی که متوجه ی همه ی ابواب و بخشها است – دچار آسیب های خاص خود است .مسائل خانواده یکی از همین بخشهاست هر پدیده ای که در زندگی آدمی شکل می گیرد در بستر حیات خویش ممکن است گرفتار آفت ها و آسیب هایی گردد که آن را از خاستگاه اصلی اش دور سازد ؛ بنابراین برای جلوگیری از آفت ها و آسیب ها باید نظارتی پیوسته و بیرونی حاکم بر آن باشد لذا بررسی آسیب های اجتماعی خانواده از نظر فقهی و حقوقی خود از ملزومات جامعه امروز ایران می باشد .

ب)سوالات تحقیق

– بین تاثیر پذیری خانواده از ماهواره و آسیب های اجتماعی آنان چه رابطه ای وجود دارد؟

– آسیب شناسی اجتماعی خانواده از ماهواره در احکام فقهی کنونی چگونه می باشد ؟

– آسیب های اجتماعی وارده به خانواده ، با در نظرگرفتن نقش ماهواره ،در احکام حقوقی فعلی چگونه می باشد؟

– راهکارصحیح و مدون اسلامی فیلترینگ برنامه های ماهواره ای در احکام فقهی چگونه می باشد ؟

– راهکارصحیح و مدون جهت فیلترینگ برنامه های ماهواره ای و تخلف از آن در احکام فقهی چگونه می باشد ؟

 

فهرست منابع

-قرآن کریم ، محمودیان ، مهدی ، بیت القرآن امام علی (علیه السلام ) ، قم .

– آزاد، تقی ،رسانه ها وفرهنگ  ،سروش (صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران) ، تهران ، چاپ اول ، 1376

– آقايوسفي، عليرضا و ديگران ،روان‌شناسي عمومي، تهران، انتشارات دانشگاه پيام نور، چاپ اول،1386

-اسدی ،مرضیه ،ماهواره و آسیبهای فردی و اجتماعی ، تهران ،انتشاران سروش ، چاپ اول ،1389

-اسماعیلی ،علی محمد ، جنگ نرم در همین نزدیکی، تهران ، انتشارات ساقی ، چاپ اول ، 1389

– اشرافی، داریوش ، مشارکت ایران در پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای» ، حقوق بین الملل و پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای ، به کوشش گروه مطالعات حقوقی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ، تهران، نشر سروش ، 1380

– امامی حسن ، حقوق مدنی، جلد ششم، تهران، انتشارات اسلامیه، چاپ اول، 1371

-امام خمینی، روح الله، تحریرالوسیله،انتشارات مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى (ره). تهران،1385

-انصاری،مرتضی، المکاسب، قم،انتشارات مجمع الفکرالاسلامی،چاپ دوازدهم. 1429ق،

-بابایی ، افشین ،حقوق بین‌الملل و پخش مستقیم برنامه‌های ماهواره‌ای گروه مطالعات حقوقی سازمان صدا و سیما، تهران، سروش1380

– بروجردی عبده محمد، کلیات حقوق اسلامی، تهران، انتشارات رهام، چاپ اول، سال 1381

– پارسا، محمد، زمينه نوين روان‌شناسي، تهران،انتشارات بعثت، چاپ بيستم،1383

-ثقةالاسلام ابی جعفر محمد بن یعقوب بن اسحاق الکلینی الرازی، اصول کافی،ترجمه سید جواد مصطفوی، تهران ، جلد پنجم ، انتشارات علمیه اسلامیه ، 1359

-جبارلوی شیستری ، کاظم  ، تهاجم فرهنگی –آسیبها و راهکارها ، جلد اول ،تهران ، انتشارات نگاه ،چاپ اول ،1382

– جعفری لنگرودی محمد جعفر ، دانشنامه حقوقی، جلد دوم، تهران، انتشارات امیر کبیر، چاپ سوم ، سال 1372

-حسن زاده ، محمد ،‌ رحمت الله فتاحي ، جريان جهاني اطلاعات و چشم انداز ملي ما. فصلنامه كتاب . دوره 15 ، تهران ،شماره 2 ، تابستان1386

-خامنه ای،سیدعلی،مکتوب،تارنمای شخصی، قابل دسترسی در سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت ا…العظمی خامنه ای،آخرین بازنگری 25فروردین ماه1391

-خدایی، عباس،پخش مستقیم برنامه‌های ماهواره‌ای از دیدگاه حقوق بین‌الملل، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهردانش ،تهران،1379

-خیری ، حسن ، « دین ، رسانه ، ارتباطات اجتماعی » ، پژوهشگاه علوم وفرهنگ اسلامی ، قم ، چاپ اول ، 1389

-رستگاری ، مجتبی ، فرهنگ در ماهواره ها ، ماهنامه رشد . تهران ، پاییز 1385

– رفیعی ، زهرا ،آسیب شناسی خانواده ایرانی ، نشریۀ همشهری ، 24/11/1384 .

-زمانی ، سید قاسم،تسخیر فضا به وسیله ماهواره ها از دیدگاه حقوق بین الملل، حقوق بین الملل و پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای ، به کوشش گروه مطالعات حقوقی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ، تهران، نشر سروش،1380

-زندی ، مجید ، چشم های شیطانی ماهواره ، نشریۀ جمهوری اسلامی ، 14/6/1385 .

– ساروی،محسن ،کیهان، محمد رضاعقد ماهواره و سیر تحولات قوانین مربوط به آن در حقوق ایران  پژوهشنامه فرهنگ  ، شماره 14 ، پائیز 1372

– شولتز، دوان پي. و شولتز، سيدني الن، نظريه‌هاي شخصيت، يحيي سيدمحمدي، تهران، چاپ هفدهم، 1389

-ضیایی پور ،یاسر ، جهان و ارتباطات ، فصلنامه رسانه – دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها ،تهران، سال اول ،پاییز1390

– علامه مجلسی، بحار الأنوار الجامعة لدُرر اخبار الائمة الاطهار،تهران ، انتشارات علمیه اسلامیه، جلد دوم ،1361

– فام ، زلفعلی ، وگروهی دیگر ، «بررسی تأثیر صنعت فرهنگ بر هویت اجتماعی با تاکید بر شبکه های تلویزیونی ماهواره ای » ، نشریۀ رسانه ، اطلاع رسانی وکتابداری ، شمارۀ 76 (علمی – ترویجی )، زمستان 1387

-فصلنامه دیدگاه های حقوقی، دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری، شماره سی و ششم و سی و هفتم،1388

– کدخدایی، عباس ، پخش مستقیم برنامه‌های ماهواره‌ای از دیدگاه حقوق بین‌الملل، تهران،مؤسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهردانش،1379

-کدخدایی ، عباسعلی، ،اصول حقوقی حاکم بر پخش برنامه های ماهواره ای، حقوق بین الملل و پخش مستقیم برنامه های ماهواره ای ، به کوشش گروه مطالعات حقوقی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ،تهران، نشر سروش ، 1380

-گروه مطالعات حقوقی سازمان صداو سیمای جمهوری اسلامی ایران، حقوق بین الملل و پخش مستقیم برنامه ها ی ماهواره ای -انتشارات سروش  1388

– گنجي، مهدي. دكتر حمزه گنجي، زمينه روان شناسي اتكينسون و هيلگارد، تهران ، انتشارات رشد،1381

– لاريجاني، علي – ملكي تبار، مجيد، بررسي راهبردي – امنيتي تأثيرات ماهواره بر باورهاي جوانان، علوم سياسي ،مطالعات دفاعي استراتژيك،  شماره 29، بهار 1386

-ماهینی ،محمد اسماعیل ، تکنولوژی های مدرن ،تهران ، انتشارات البرز،چاپ اول ،1391

-معتمد نژاد ، یوسف ،ماهواره های ارتباطی، تهران ، انتشارات دانش،1371

-مجله پژوهش و سنجش، سال نهم، شماره 30 و 31، تابستان و پاییز 1381.

-مجموعه رویه قضایی کیهان، جلد دوم، آرای مدنی، چاپ 1353

– مکارم شیرازی،ناصر،مکتوب،تارنمای شخصی،قابل دسترسی در سایت پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت ا…العظمی مکارم شیرازی،( آخرین بازنگری 30فروردین ماه1391)،

-مك‌كوايل، دنيس، نظريه ارتباطات جمعي، مترجم پرويز اجلالي، تهران، دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها، چاپ دوم،1385

-مولانا ، حميد ، جريان بين المللي اطلاعات ، گزارش و تحليل جهاني . ترجمه يونس شكرخواه . تهران ، مركز مطالعات وتحقيقات رسانه ها،1371

-مهنازکمالی راد ،ارتباطات جدید ، انتشارات الوند ، تهران ،1383

-میرزایی ، محمد ، تکنولوژی ماهواره ها ، گاهنامه دانشگاه علم و صنعت، شماره 3 ، 1388

– نگارش ، حمید ، وگروهی دیگر ،  تبلیغ دین از منظر دین  ، زمزم هدایت ، قم ، چاپ اول ، 1383

– هوور ، استوارت ، ترجمۀ مجید اخگر ، « برگزیدۀ دانش نامۀ دین ، ارتباطات و رسانه » هنر واندیشه ، قم ، چاپ اول ، 1388