مبانی نظری و پیشینه پژوهشی تعهدات منفی

با سحافایل در خدمت شما هستیم با «پیشینه پژوهشی و تحقیق و مبانی نظری تعهدات منفی » که بطور کامل و جامع به این مبحث پرداخته و نیاز شما را به هرگونه جستجوی بیشتری برطرف خواهد نمود.

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع :انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل:WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

 

فهرست محتوا

مقدمه.. 11

الف ـ تبیین موضوع پژوهش.. 11

ب ـ ضرورت و اهمیت پژوهش.. 12

پ ـ پیشینة پژوهش.. 12

ت ـ سوالات پژوهش.. 13

ث ـ فرضیه­های پژوهش.. 13

ج ـ نوع و روش پژوهش.. 14

چ ـ ساختار پژوهش.. 14

فصل مقدماتی ـ مبانی و مفاهیم15

مبحث نخست ـ مفهوم، ادلة پذیرش و اوصاف تعهدات منفی.. 16

گفتار نخست ـ مفهوم تعهد منفی و ادلة پذیرش آن.. 16

بند نخست ـ مفهوم تعهد منفی.. 16

بند دوم ـ ادلۀ پذیرش تعهدات منفی در حقوق ایران و افغانستان.. 17

گفتار دوم ـ اوصاف تعهدات منفی.. 18

بند نخست ـ تعهد منفی؛ تعهدی به نتیجه.. 18

بند دوم ـ تعهد منفی؛ تعهدی مقید.. 19

مبحث دوم ـ انواع تعهد منفی و ارتباط آن با ارادۀ متعهد.. 20

گفتار نخست ـ انواع تعهد منفی.. 20

گفتار دوم ـ رابطۀ تعهد منفی و ارادة متعهد.. 22

مبحث سوم ـ وضعیت حقوقی عمل موضوع تعهد در صورت اجرای آن.. 23

گفتار نخست ـ وضعیت عمل مغایر با موضوع تعهد منفی مادی.. 24

گفتار دوم ـ وضعیت عمل اعتباری مخالف با موضوع تعهد منفی اعتباری   24

بند نخست ـ صحت.. 25

بند دوم ـ بطلان مطلق.. 25

بند سوم ـ بطلان نسبی.. 27

بند چهارم ـ عدم نفوذ یا قابلیت فسخ.. 27

فصل نخست ـ ضمانت­اجرای نخستین (الزام متعهد و درخواست حق فسخ31

مبحث نخست ـ شرایط تحقق ضمانت­اجرای نخستین و شیوه­های اعمال آن   32

گفتار نخست ـ شرایط اعمال ضمانت­اجرای نخستین.. 32

بند نخست ـ فرارسیدن زمان اجرای تعهد.. 32

بند دوم ـ امکان اجرای تعهد.. 34

بند سوم ـ عدم استناد نقض تعهد به فعل متعهدله.. 37

گفتار دوم ـ شیوۀ اعمال ضمانت­اجراها.. 38

بند نخست ـ طرق اجبار متعهد.. 39

بند دوم ـ شرایط درخواست صدور حکم فسخ قرارداد و استثنائات آن   43

الف ـ شرایط حق درخواست صدور حکم فسخ.. 43

ب ـ استثنائات وارد بر حق درخواست حکم فسخ.. 44

مبحث دوم ـ استثنائات ضمانت­اجرای نخستین.. 45

گفتار نخست ـ استناد متعهد به وجود حق حبس.. 45

گفتار دوم ـ اجرای قاعدۀ لاضرر.. 50

گفتار سوم ـ تعهد به عدم نکاح.. 54

فصل دوم ـ ضمانت­اجرای ثانویه (حق فسخ یا مطالبۀ فسخ قرارداد59

مبحث نخست ـ شرایط اعمال حق فسخ یا مطالبۀ آن.. 60

گفتار نخست ـ عدم اجرای قرارداد.. 60

گفتار دوم ـ عدم امکان اجبار.. 63

بند نخست ـ وابستگی اجرای تعهد منفی به شخصیت متعهد.. 63

بند دوم ـ مرور زمان.. 64

مبحث دوم ـ موارد استثناء از جریان عادی ایجاد حق فسخ یا مطالبۀ آن   65

گفتار نخست ـ الزامآور نبودن عقد منشأ تعهد.. 65

گفتار دوم ـ وجود شرط کیفری در قرارداد.. 66

گفتار سوم ـ استثنائات مصرح در قانون.. 68

فصل سوم ـ شرایط ایجاد حق جبران خسارت70

مبحث نخست ـ نقض تعهد.. 71

گفتار نخست ـ نقض تعهدات صریح.. 71

گفتار دوم ـ نقض تعهدات مرتبط با طبیعت قرارداد.. 72

مبحث دوم ـ ورود ضرر.. 75

گفتار نخست ـ مسلم بودن ضرر.. 76

بند نخست ـ مفهوم مسلم بودن ضرر.. 76

بند دوم ـ ضرر ناشی از عدم­النفع.. 76

بند سوم ـ ضرر ناشی از فرصت از دست رفته.. 79

گفتار دوم ـ مستقیم بودن ضرر.. 84

مبحث سوم ـ احراز رابطۀ سببیت میان ضرر و نقض قرارداد.. 88

نتیجه­گیری.. 91

فهرست منابع.. 93

 

  مقدمه

  الف ـ تبیین موضوع پژوهش

با گسترش روزافزون روابط افراد جامعه در عرصه­های مختلف، نظام­های حقوقی جهان، سعی در قانون­گذاری جامع و متناسب در ابعاد مختلف دارند. بدیهی است که در چنین شرایطی نیاز به قوانینی منسجم و کارآمد هست تا پاسخگوی ابعاد گوناگون هر موضوع باشد. در این میان، ضمانت­اجراهای مقرر قانونی، یکی از توانمندترین ابزارهای موجود برای ایجاد یک نظام حقوقی پیشرو و منسجم است. در میان نظام­های حقوقی متعدد، نظام حقوقی اسلام، یکی از باسابقه­ترین نظام­های حقوقی است که علاوه بر دارا بودن قوانین متنوع، توجه کافی به اجرای قوانین و ضمانت­اجراهای مناسب داشته است و کشورهای اسلامی نیز با بهره­گیری از همین قوانین، در همین راستا گام برداشته­اند. لیکن این رویه، دارای کاستی­هایی نیز است. یکی از مهمترین موضوعات حقوقی، بحث تعهدات و به طور اخص مبحث تعهدات منفی قراردادی است که در خصوص ضمانت­اجراهای مقرر آن کمبودهایی احساس می­شود.

در فقه اسلامی، توجه به مبحث ضمانت­اجرای تعهدات منفی قراردادی به طور پراکنده بوده و در بسیاری از موارد نیز فقها در مقام پرسش به پاسخ مسئله­ای فقهی، متعرض موضوع فوق شده­اند. به نوبة خود همین امر سبب گشته، تا متون فقهی در این­باره فاقد انسجام کافی باشد و نتواند به نیازهای کنونی پاسخ بگوید. همچنین نظام­های حقوقی دو کشور اسلامی افغانستان و ایران نیز، هرچند به گونه­ای منسجم­تر به موضوع فوق پرداخته­اند، لیکن باز هم نتوانسته­اند تمام ابهامات موجود را برطرف سازند. تعهدات مبتنی بر ترک فعل و تعهدات مبتنی بر انجام عمل در مادة 221 قانون مدنی ایران و مادة 579 قانون مدنی افغانستان، پیش­بینی گردیده است. در این میان تعهدات منفی نیز، دارای انواع مختلفی هستند که نمی­توان قواعد حاکم بر آنها را در همه موارد یکسان دانست. با توجه به این توضیح و نظر به شقوق مختلفی که تعهد قراردادی منفی می­تواند داشته باشد، طبیعی است که وضعیت حقوقی هر یک از تعهدات مزبور، تابع قواعد متناسب با موضوع آن است و حفظ حقوق متعهدله، در هر مورد نیازمند ضمانت­اجراهای متناسبی است.

قانون مدنی هر دو کشور به طور عموم، به ضمانت­اجراهایی نظیر ایجاد حق فسخ، حق الزام به انجام تعهد، مطالبۀ حق فسخ از دادگاه، مطالبة خسارت (مواد 221، 237، 238 و 239 قانون مدنی ایران و مواد 730، 739 و 823 قانون مدنی افغانستان) اشاره کرده است. اما با توجه به ماهیت منفی و فروض متعددی که می­توان برای این گونه تعهدات در نظر گرفت (مانند تعهدات منفی مادی و اعتباری) و همچنین تفاوت اساسی در موضوع هر یک، مواد پیش­گفته، در برگیرندة ضمانت­اجرای تمام فروض ممکن، در تعهدات مزبور نمی­باشد. بنابراین این نیاز احساس می­شود که طی پژوهشی مستقل و جامع، تمام ضمانت­اجراهای مرتبط با نقض تعهدات منفی بیان گردد.

با این وصف، مسئلة این پژوهش، بررسی ضمانت­اجراهای تخلف از تعهدات منفی قراردادی، با در نظر گرفتن شقوق مختلف این نوع تعهد در دو نظام حقوقی ایران و افغانستان است.

  ب ـ ضرورت و اهمیت پژوهش

لازم به ذکر است که در خصوص ضمانت­اجرای تعهدات منفی قراردادی، خلاء قانونی وجود دارد. همچنین گسترش سریع این­گونه تعهدات در معاملات و همچنین نقشی که ضمانت­اجراها در حسن اجرای قوانین و حمایت از نظام حقوقی هر کشور دارند، این ضرورت را ایجاب می­نماید که پژوهشی مستقل در بستر حقوق مدنی هر دو کشور در موضوع فوق، صورت بگیرد، تا کاستی­های موجود در این زمینه را برطرف سازد. طبیعی است این پژوهش می تواند بر ادبیات حقوقی موضوع افزوده و موجب غنای بیشتر آن گردد.

  پ ـ پیشینة پژوهش

در ارتباط با موضوع «ضمانت­اجرای تخلف از تعهدات منفی قراردادی»، پژوهشهایی تا کنون انجام یافته­ است. از جمله، این پژوهش­ها، که در زمینه تعهدات منفی صورت گرفته، پایان­نامۀ «تعهد بر ترک فعل» (سلطان­زاده، 1373) است. این تحقیق موضوع ضمانت­اجرای تعهدات منفی را، به صورت مختصر با رویکرد تفسیر مادۀ 237 ق. م. و وجود وجه التزام در صورت نقض تعهد مورد مطالعه قرار داده است. پس از آن پایان­نامه­هایی تحت عنوان «مطالعۀ تطبیقی تعهد به عدم ازدواج مجدد در فقه اسلامی و حقوق موضوعه» (قاسم­نژاد طرقی، 1388) و «شرط فعل منفی حقوقی و ضمانت­ اجرای آن در حقوق ایران و فقه اسلامی» (کلهر، 1389) می­باشد که صرفاً ناظر به وضعیت حقوقی شرط فعل منفی حقوقی از حیث نفوذ یا عدم نفوذ در صورت انجام آن می­باشد و متعرض سایر ضمانت­اجراها نشده است. از دیگر پژوهش­های انجام شده در این زمینه، پایان­نامة «بررسی تطبیقی ضمانت­اجرای شرط فعل در قانون مدنی و مذاهب خمسه» (پورعرفان، 1382) است. این تحقیق با مطالعۀ ضمانت­اجرای تخلف از شرط فعل، به طور مبسوط­تری به ضمانت­اجراها پرداخته، لیکن علاوه بر آنکه تمام فروض ممکن را مورد مطالعه قرار نداده، صرفاً ناظر به شروط ضمن عقد است.

یکی دیگر از پژوهش­هایی که در مورد ضمانت­اجرای نقض تعهدات منفی نگارش یافته، پایان­نامۀ «بررسی تطبیقی ضمانت­اجرای تعهد منفی در حقوق ایران و انگلیس» (حاجی ویسی، 1390) است. این تحقیق هرچند نسبت به سایر پژوهش­ها کامل­تر بوده، لیکن علاوه برآنکه در حقوق مدنی افغانستان نگاشته نشده، باز دارای نقاط ابهامی در خصوص تبیین ضمانت­اجراهای مزبور است. همچنین سایر نویسندگان در قالب مقاله به موضوع ضمانت­اجرای نقض تعهد منفی پرداخته­اند. از جمله مقاله­های «ضمانت­اجرای تخلف از شرط ترک فعل حقوقی» (سعادت مصطفوی، 1383) و «تصرف منافی شرط» (تولیت، 1387) است که در آنها، صرفاً وضعیت حقوقی اعمال حقوقی موضوع تعهد منفی بررسی شده است.

همچنین فقهای عظام امامیه و عامه، به صورت پراکنده متعرض موضوع شده و به اقتضای مطلب، در مباحثی چون وکالت، رهن و بیع به آن پرداخته­اند، که فاقد انسجام لازم بوده و پاسخگوی نیازها در این زمینه نیست. همان­گونه که ملاحظه می­گردد، پژوهش­های فوق علاوه بر آنکه ارتباطی با نظام حقوقی افغانستان نداشته، در بستر فقه امامیه و حقوق مدنی ایران انجام یافته­اند. این پژوهش در تلاش است با رویکرد تطبیقی در دو نظام حقوقی افغانستان و ایران، به صورت جامع ضمانت­اجرای تعهدات منفی قراردادی را مورد تبیین قرار دهد.

 

فهرست منابع

قرآن کریم، ترجمۀ الهی قمشه­ای، مهدی. قم: انتشارات مصطفی.

الف ـ کتب عربی

ابن عابدین، محمد امین. (1415). حاشیه ردالمحتار، ج5. بی جا: دارالفکر.

ابن قدامه، عبدالرحمن. (ب. ت.). شرح الکبیر، ج7. بی جا: دارالکتب العربی.

انصاری، مرتضی. (1420). المکاسب، ج5. قم: مجمع الفکر الاسلامی.

انصاری، مرتضی. (1421). المکاسب، ج4. قم: دارالمحکمه.

آل کاشف الغطا، محمد حسین. (1361). تحریر المجله، ج2. قم: فیروز آبادی.

بحرانی، یوسف. (1363). حدائق الناظرة فی احکام العتره الطاهره، ج24. بی جا: النشر الاسلامی.

بدران، بدران ابوالعینین. (ب. ت. الف). الفقه المقارن لالحوال الشخصیه بین المذاهب الاربعه السنیه و المذهب الجعفری و القانون، ج1. بیروت: دارالنهضه العربیه.

بدران، بدران ابوالعینین. (ب. ت. ب). تاریخ الفقه الاسلامی و نظریة الملکیه و العقود. بیروت: دار النهضه العربیه.

بغدادی قدوری، احمد بن محمد. (1392). مختصر القدوری. تربت جام: شیخ الاسلام احمد جام.

ترحینی عاملی، سید محمد حسن. (1416). الزبده الفقهیه فی شرح الروضه البهیه، ج4. بیروت: دارالهادی.

جزیری، عبدالرحمن. (1411). الفقه علی المذاهب الاربعه. بیروت: دارالفکر.

حسینی مراغی، میرفتاح. (1417). العناوین، ج2. قم: النشر الاسلامی.

حصکفی، علاءالدین محمد. (1415 الف). الدر المختار شرح تنویر الابصار، ج6. بیروت: دارالفکر.

حصکفی، علاءالدین محمد. (1415 ب). الدر المختار شرح تنویر الابصار ، ج3. بیروت: دارالفکر.

حلی، حسن بن یوسف. (1413). قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام، ج3. قم: انتشارات اسلامی.

حلی، حسن بن یوسف. (1414). تذکره الفقها، ج11. قم: آل البیت علیهم السلام لاحیا الترث.

خمینی، سید روح­الله. (1363). کتاب البیع، ج5. قم: موسسه اسماعیلیان.

خمینی، سید روح­الله. (1405). تحریرالوسیله، ج2. قم: موسسه اسماعیلیان.

خوانساری، سید احمد. (1405). جامع المدارک فی شرح مختصر النافع، ج3. قم: مکتبه الصدوق.

راجع، عکاشه. (1431). الموافقات و الفروق بین قواعد الفقه و مبادی القانون. بیروت: دار ابن حزم.

روحانی، سید محمد صادق. (1413). فقه الصادق، ج22. قم: بی نا.

سابق، سید. (1397). الفقه السنه، ج2. بیروت: دارالکتب العربی.

سبحانی، جعفر. (1408). قاعدتان فقهیتان (اللاضرر و الرضاع). قم: موسسه سید الشهدا.

سرخسی، ابوبکر محمد. (1421). المبسوط، ج13. بی جا: دارالفکر.

سعد، نبیل ابراهیم. منصور، محمد حسین. (1995). مبادی القانون. بیروت: دارالنهضه العربیه.

سمرقندی، علاءالدین. (ب. ت.). تحفه الفقها، ج2. بیروت: دارالکتب العلمیه.

سنهوری، عبدالرزاق احمد. (1959). مصادرالحق فی الفقه الاسلامی، ج4. بی جا: بی نا

سنهوری، عبدالرزاق احمد. (1985). الوسیط فی شرح القانون المدن الجدید، ج3. بیروت: الحلبی الحقوقیه.

سنهوری، عبدالرزاق احمد. (2009 الف). الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید، ج1. بیروت: الحلبی الحقوقیه.

سنهوری، عبدالرزاق احمد. (2009 ب). الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید، ج4. بیروت: الحلبی الحقوقیه.

سیوری حلی، جمال­الدین بن عبدالله. (1404). التنقیح الرائع، ج3. قم: مکتبه آیه الله المرعشی النجفی.

شلبی، محمد مصطفی. (1405). المدخل بالتعریف بالفقه الاسلامی و قواعد الملکیه و العقود فیه. بیروت: دارالنهضه العربیه.

شلیبک، مصطفی مصباح. (2002). المدخل للعلوم القانونیه. طرابلس: الجامعه المفتوحه.

شهید ثانی، زین الدین جبعی عاملی. (1398). الروضه البهیه، ج5. بی جا: منشورات جامعه نجف.

شیخ مفید، محمد بن محمد. (1410). المقنعه. بی جا: النشر الاسلامی.

طباطبایی حکیم، سید محسن. (1377). منهاج الصالحین، ج2. بی جا: بی نا.

طباطبایی، سید علی. (1412). ریاض المسایل، ج2. قم: النشر الاسلامی.

طوسی، محمد بن حسن. (1378). المبسوط فی الفقه الامامیه، ج2. بی جا: بی نا.

طوسی، محمد بن حسن. (1408). الوسیله الی نیل الفضیله. قم: منشورات مکتبه آیة الله المرعشی النجفی.

طوسی، محمد بن حسن. (1413). الخلاف، ج4. بی جا: النشر الاسلامی.

غروی اصفهانی، محمد حسین. (1363). حاشیۀ المکاسب، ج1. تهران: بی نا.

فاضل هندی، بهاءالدین محمد. (1405). کشف اللثام و الابهام عن قواعد الاحکام، ج2. بی جا: منشورات مکتبه آیه الله المرعشی النجفی.

فاضل هندی، بهاءالدین محمد. (1416). کشف اللثام و الابهام عن قواعد الاحکام، ج11. قم: انتشارات اسلامی.

فرج الصده، عبدالمنعم. (1974). نظریه العقد فی قوانین بلاد العربیه. بیروت: دارالنهضه العربیه.

قدیری، محمد حسن. (1419). الاجاره. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.

کاسانی، علاء­الدین بن ابی­بکر. (1394 الف). بدایع الصنایع فی ترتیب الشرایع، ج5. بیروت: دارالکتب العربی.

کاسانی، علاءالدین بن ابی­بکر. (1394 ب). بدایع الصنایع فی ترتیب الشرایع، ج7. بیروت: دارالکتب العربی.

کرکی، علی بن حسین. (1411). جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج12. قم: موسسه آل البیت علیهم السلام لاحیا التراث.

گیلانی، میرزا ابوالقاسم. (1380). جامع الشتات، ج3. تهران: دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.

محقق حلی، ابوالقاسم نجم­ الدین محمد. (1409). شرایع الاسلام فی مسایل الحلال و الحرام، ج2. قم: استقلال.

محمصانی، صبحی. (1983). النظریه العامه للموجبات و العقود. بیروت: دارالعلم للملایین.

مصری، زین بن ابراهیم. (1418). البحر الرائق، ج3. بیروت: دارالکتب العلمیه.

مظفر، محمود حسن. (1422). نظریه العقد. جده: دارالحافظ.

مکارم شیرازی، ناصر. (1410). القواعد الفقهیه، ج2. بی جا: مدرسۀ امام امیرالمومنین(ع).

موسوی بجنوردی، سید حسن. (1393). القواعد الفقهیه، ج5. تهران: مکتبه تصدر.

موسوی خویی، سید ابوالقاسم. (1397). منهاج الصاحین، ج2. بی جا: بی نا.

موسوی خویی، سید ابوالقاسم. (1412 الف). مصباح الفقاهه فی المعاملات، ج6. بیروت: دارالهادی.

موسوی خویی، سید ابوالقاسم. (1412 ب). مصباح الفقاهه فی المعاملات، ج2. بیروت: دارالهادی.

موسوی خویی، سید ابوالقاسم. (1417). مصباح الاصول. قم: مکتبه الداوری.

موصلی حنفی، عبدالله. (ب. ت.). الاختیار لتعلیل المختار، ج1. بیروت: دار الارقم.

نایینی، محمد حسن. (1373). منیه الطالب فی الشرح المکاسب، ج2. بی جا: مکتبه المحمدی.

نجفی، محمد حسن. (1374). جواهر الکلام، ج37. تهران: کتابفروشی اسلامیه.

نجفی، محمد حسن. (1394). جواهرالکلام، ج31. تهران: المکتبه الاسلامیه.

نجفی، محمد حسن. (1412). جواهر الکلام، ج8. بیروت: موسسه المرتضی العالمیه و دارالمورخ العربی.

نراقی، احمد. (1381). عوائد الایام. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.

ب ـ کتب فارسی

افتخاری، جواد. (1382). حقوق مدنی 3. تهران: میزان.

امامی, سید حسن. (1373 الف). حقوق مدنی، ج1. تهران: کتابفروشی اسلامیه.

امامی، سید حسن. (1373 ب). حقوق مدنی، ج4. تهران: کتابفروشی اسلامیه.

امامی، سید حسن. (1375). حقوق مدنی، ج2. تهران: کتابفروشی اسلامیه.

امیری قایم مقامی، عبدالمجید. (1378). حقوق تعهدات، ج1. تهران: میزان.

انصاری، مسعود و طاهری، محمدعلی. (1386). دانشنامۀ حقوق خصوصی، ج2. تهران: محراب فکر.

ایزانلو، محسن. (1382). شوط محدود کننده و ساقط کننده در قراردادها. تهران: انتشار.

باریکلو، علیرضا. (1387). مسئولیت مدنی. تهران: میزان.

بروجردی عبده، محمد. (1380). حقوق مدنی. تهران: گنج دانش.

بهرامی احمدی، حمید. (1377). سوء استفاده از حق (مطالعۀ تطبیقی در حقوق اسلام و دیگر نظام­های حقوقی). تهران: انتشارات اطلاعات.

بهرامی احمدی، حمید. (1390 الف). قواعد فقه (لاضرر)، ج2. تهران: دانشگاه امام صادق (ع).

بهرامی احمدی، حمید. (1390 ب). ضمان قهری. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).

جعفری لنگرودی، محمد جعفر. (1376). حقوق خانواده. تهران: کتابخانه گنج دانش.

جعفری لنگرودی، محمد جعفر. (1378). حقوق تعهدات، ج1. تهران: کتابخانه گنج دانش.

جعفری لنگرودی، محمد جعفر. (1388). دایره­المعارف حقوق مدنی و تجاری. تهران: کتابخانه گنج دانش.

جعفری لنگرودی، محمد جعفر. (1359). دائره­المعارف علوم اسلامی و قضایی، ج2. تهران: کتابخانه گنج دانش.

جعفری لنگرودی، محمد جعفر. (1382). مجموعۀ محشی قانون مدنی. تهران: گنج دانش.

حایری شاهباغ، سید علی. (1382). شرح قانون مدنی، ج2. تهران: گنج دانش.

حسینی، محمدرضا. (1383). قانون اجرای احکام مدنی در رویه قضایی. تهران: بینه.

ژوردن، پاتریس. (1382). اصول مسئولیت مدنی (ترجمه مجید ادیب). تهران: میزان.

سطان احمدی، جلال. (1391). تجزیه پذیری قرارداد. تهران: جاودانه، جنگل.

سماواتی، حشمت­الله. (1380). خسارات ناشی از عدم انجام تعهدات قراردادی. تهران: آینده.

شایگان، سید علی. (1375). حقوق مدنی. قزوین: طه.

شمس، عبدالله. (1386 الف). آیین دادرسی مدنی (دوره پیشرفته)، ج1. تهران: دراک.

شمس، عبدالله. (1386 ب). آیین دادرسی مدنی (دوره پیشرفته)، ج2. تهران: دراک.

شهید اول، محمد بن مکی. (1372). القواعد و الفوائد (ترجمه سید مهدی صانعی)، ج2. مشهد: دانشگاه فردوسی.

شهیدی، مهدی. (1375). مجموعه مقالات حقوقی. تهران: حقوقدان.

شهیدی، مهدی. (1381). اصول قراردادها و تعهدات، ج2. تهران: مجد.

شهیدی، مهدی. (1382). حقوق مدنی 6. تهران: مجد.

شهیدی، مهدی. (1386). شروط ضمن عقد. تهران: مجد.

شهیدی، مهدی. (1388). حقوق مدنی 3 (تعهدات). تهران: مجد.

صدرزاده افشار، سید محسن. (1387). آیین دادرسی مدنی و بازرگانی. تهران: جهاد دانشگاهی.

صفایی، سید حسین. (1384). قواعد عمومی قراردادها، ج2. تهران: میزان.

صفایی، سید حسین. (1386). حقوق مدنی و تطبیقی. تهران: میزان.

طاهری، حبیب­الله. (1375). حقوق مدنی 3 و 4. بی جا: دفتر انتشارات اسلامی.

عدل، مصطفی. (1373). حقوق مدنی. قزوین: بحرالعلوم.

فیاض، محمد اسحاق. (1390). رسالۀ توضیح­المسایل. قم: عزیزی.

قاسم­زاده، سید مرتضی. (1387).اصول قراردادها و تعهدات. تهران: دادگستر.

قبولی درافشان، سید محمد مهدی؛ محسنی، سعید. (1391). نظریه عمومی بطلان در قراردادها (مطالعة تطبیقی در نظام حقوقی ایران و فرانسه). تهران: جنگل.

کاتوزیان، ناصر و دیگران. (1375). تحولات حقوق خصوصی. تهران: دانشگاه تهران.

کاتوزیان، ناصر. (1376). قواعدعمومی قراردادها، ج5. تهران: انتشار با همکاری بهمن برنا

کاتوزیان، ناصر. (1377). فلسفۀ حقوق، ج1. تهران: شرکت سهامی انتشار.

کاتوزیان، ناصر. (1379). قواعد عمومی قراردادها، ج2. تهران: شرکت سهامی انتشار با همکاری بهمن برنا.

کاتوزیان، ناصر. (1380 الف). قواعد عمومی قراردادها، ج3. تهران: انتشار با همکاری بهمن برنا.

کاتوزیان، ناصر. (1380 ب). قواعدعمومی قراردادها، ج4. تهران: انتشار با همکاری بهمن برنا.

کاتوزیان، ناصر. (1384). حقوق خانواده، ج1. تهران: میزان.

کاتوزیان، ناصر. (1386 الف). نظریه عمومی تعهدات. تهران : میزان.

کاتوزیان، ناصر. (1386 ب). حقوق مدنی: الزامهای خارج از قرارداد (دوره 2 جلدی). تهران: انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.

کاتوزیان، ناصر. (1387). قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. تهران: میزان.

گرجی، ابو القاسم و دیگران. (1387). بررسی تطبیقی حقوق خانواده. تهران: انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.

محقق داماد، سید مصطفی. (1388). نظریۀ عمومی شروط و التزامات در حقوق اسلامی. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.

محقق داماد، سید مصطفی. (1389). قواعد فقه (مالکیت- مسئولیت). تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.

مدنی، سید جلال­الدین. (1383). حقوق مدنی، ج3. تهران: پایدار.

مرتضوی، عبدالحمید. (1389). تعهد به وسیله و تعهد به نتیجه. تهران: جنگل.

موسوی بجنوردی، سید محمد. (1386). حقوق خانواده. تهران: مجد.

مهاجری، علی. (1387). شرح آیین دادرسی مدنی. تهران: فکر سازان.

وحدتی شبیری، سید حسن. (1385). مبانی مسئولیت مدنی قراردادی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.

یزدانیان، علیرضا. (1386). حقوق مدنی (قواعد عمومی مسئولیت مدنی)، ج1. تهران: میزان.

پ ـ پایان­نامه­ها، مقالات و قوانین

پورعرفان، ایرج. (1382). بررسی تطبیقی ضمانت­اجرای شرط فعل در قانون مدنی و مذاهب خمسه. پایان­نامۀ منتشر نشدۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، شیراز.

جعفری لنگرودی، محمد جعفر. (1339). تأثیر اراده در حقوق مدنی. رسالۀ منتشر نشدۀ دکترا، دانشگاه تهران، تهران.

حاجی ویسی، پریسا. (1390). بررسی تطبیقی ضمانت­اجرای تعهد منفی در حقوق ایران و انگلیس. پایان­نامۀ منتشر نشدۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه بین­المللی امام خمینی، قزوین.

سلطان­زاده، رشید. (1373). تعهد بر ترک فعل. پایان­نامۀ منتشر نشدۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.

قاسم­نژاد طرقی، فاطمه. (1388). مطالعۀ تطبیقی تعهد به عدم ازدواج مجدد در فقه اسلامی و حقوق موضوعه. پایان­نامۀ منتشر نشدۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه قم، قم.

کلهر، زهرا. (1389) شرط فعل منفی حقوقی و ضمانت­ اجرای آن در حقوق ایران و فقه اسلامی. پایان­نامۀ منتشر نشدۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه قم، قم.

نصیری خوزانی، مصطفی. (1379). جبران خسارت ناشی از نقض قرارداد. رسالۀ منتشر نشدۀ دکترا، دانشگاه تهران، تهران.

اصغری آقمشهدی، فخرالدین. (1381). خسارت عدم­النفع در حقوق ایران و کنوانسیون بیع بین­المللی کالا 1980. ماهنامه مفید، 29، 77ـ94.

تولیت، سید عباس. (1387). تصرف منافی شرط. فصل­نامۀ دیدگاه­های حقوقی، 44 و 45، 53ـ65.

حایری، محمد حسن؛ زبرجدی مشفق، علی؛ علی اکبری بابوکانی، احسان. (1392). نقد و بررسی فقهی جواز شرط عدم ازدواج مجدد ضمن عقد نکاح. آموزه های فقه مدنی، 53ـ78.

داراب پور، مهراب. (1379). ارزیابی تطبیقی ایفای عین تعهد. تحقیقات حقوقی، ش29 و 30، 189ـ238.

سعادت مصطفوی، سید مصطفی. (1383). ضمانت­اجرای تخلف از شرط ترک فعل حقوقی. دین و ارتباطات، ش24، 171ـ200.

قانون آیین دادرسی کیفری ایران، (1392).

قانون آیین دادرسی مدنی ایران، (1379).

قانون تجارت افغانستان، (1337).

قانون تجارت ایران، (1311).

قانون دریایی ایران، (1343).

قانون راجع به بدهی واردین به مهمانخانه­ها و پانسیون­ها، (1312).

قانون مجازات اسلامی ایران، (1392).

قانون مدنی افغانستان، (1354).

قانون مدنی ایران، (1310).

قانون مسئولیت مدنی ایران، (1339).

قانون نظارت بر رفتار قضات، (1390).

کنوانسیون قرارداد حمل و نقل بین­المللی کالا از طریق جاده، (1376).

لایحه قانونی راجع به رفع تجاوز و جبران خسارات وارده به املاک، (1358).