مبانی نظری و پیشینه پژوهشی مهندسی معکوس

با سحافایل در خدمت شما هستیم با «پیشینه پژوهشی و تحقیق و مبانی نظری مهندسی معکوس » که بطور کامل و جامع به این مبحث پرداخته و نیاز شما را به هرگونه جستجوی بیشتری برطرف خواهد نمود.

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع :انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل:WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

تبیین موضوع و ضرورت پژوهش

نظام حقوق مالکیت فکری که پیدایش آن معلول رشد و تکامل دانش انسانی و ظهور و پیشرفت تکنولوژی است، موجد حقوقی انحصاری برای پدیدآورندگان آثار فکری شده است. به این معنا که دارنده‏‏ی حق فکری، می‏تواند از یک سو از تمام حقوق ناشی از اثر خود به نحو انحصاری بهره‏برداری و از سوی دیگر برای استفاده دیگران از آن ممانعت ایجاد کند. علی‏رغم ویژگی انحصاری بودن این حقوق، برقراری تعادل بین منافع دارندگان حقوق فکری از یک سو و حق دسترسی عموم به اطلاعات و دانش از سوی دیگر که ماده 27 اعلامیه جهانی حقوق بشر سال 1948 میلادی نیز موید آن است، منجر به شناسایی و وضع استثنائات و محدودیت‏هایی بر حقوق انحصاری فکری شده است. با این حال، همواره لزوم تفسیر مضیّق از چنین استثنائاتی مورد تاکید قانون‏گذاران قرار گرفته است.

گفته می‏شود مهندسی معکوس یا بازیابی و تشخیص اجزای یک محصول که به عنوان روشی شناخته شده برای کسب دانش، تاریخی به قدمت ساخته‏های دست بشر دارد، تحت شرایطی، از جمله چنین استثنائاتی است. مهندسی، استفاده خلاقانه از اصول علمی به منظور طراحی، ساخت و توسعه ابزار و محصولات است و به عبارت دیگر، فرایندی است که طی آن از اصول علمی به محصولی فکری، دست می‏یابند درحالیکه در فرایند مهندسی معکوس با بررسی یک محصول از پیش ساخته شده، به شناختن اصول فنی موجود در آن محصول و استفاده از آن‏ها در مهندسی‏های بعدی دست می‏یابند. با وجود آنکه مهندسی معکوس در نگاه اول به لحاظ اقتصادی، منجر به کاهش تمایل مشتریان به محصول اولیه شده، یک شیوه مناسب و شناخته شده برای کسب دانش محسوب می‏شود. این روش، از موضوعات مورد انتقاد و چالش‏برانگیز در برخی نظام‏های حقوقی و اقتصادی است که با گذشت زمان با تحولاتی نیز مواجه شده است.

مهندسی معکوس در بسیاری از صنایع و علوم کاربرد دارد. به عنوان مثال می‏توان به استفاده از آن در دی‏کامپایل کردن نرم‏افزارهای رایانه‏ای اشاره کرد. نرم افزارها حاوی دو نوع کد یا برنامه هستند. (1) برنامه یا کد مبدا[1] که متن برنامه‏های تهیه شده توسط برنامه‏نویس بوده و قابل فهم برای انسان است. (2) زبان یا کد ماشین[2] که برنامه یا کد قابل فهم توسط کامپیوتر بوده و معمولا تحت عنوان اسرار تجاری حفظ می‏شود. از آنجا که دی‏کامپایل کردن یا به‏دست آوردن کد ماشین نرم‏افزار، می‏تواند شرایط سرقت و شبیه‏سازی نرم‏افزار را فراهم کند، نگرش نظام‏های حقوقی ابتدا، مبتنی بر ممنوعیت آن بوده است. اما بعدها تحت شرایطی ازجمله با هدف سازگار نمودن نرم‏افزار با نرم افزار یا سخت افزار دیگر[3]، در برخی نظام‏های حقوقی مجاز و استثنایی بر حقوق پدیدآورنده نرم‏افزار شناخته شد. اما پس از آن نیز پرسش دیگری مطرح شد: آیا مالک نرم‏‏افزار رایانه‏ای می‏تواند فراتر از حقوق مادی مقرر در قانون، ضمن قرارداد لیسانس شرطی مبنی بر ممنوعیت مهندسی معکوس بگذارد؟ همچنین آیا دی‏کامپایل کردن نرم‏افزار، حقوق اختراعی آن را (در صورتی که نرم افزار اختراع محسوب شود) نقض خواهد کرد یا خیر؟

این دست سوالات، منجر به اختلاف نظرهایی شد، به این ترتیب که مخالفان و موافقان شناسایی مهندسی معکوس به اظهار نظر پرداختند. گذشته از موافقت و مخالفت مطلق برخی، گروهی از مخالفان معتقد به ممنوعیت نسبی این پدیده بوده و آن را به عنوان یک استثنا پذیرفته‏اند. در حالیکه برخی موافقان، معتقد به پذیرفتن مهندسی معکوس به عنوان یک اصل و قاعده که استثنائاتی نیز بر آن وارد است، هستند و هریک مبانی و دلایلی را مطرح ساخته‏اند. به عنوان مثال موافقان، از مباحث حقوق بشر، حق بر توسعه و برخی مبانی اقتصادی برای توجیه نظرات خود بهره برده‏اند.

برخی نظام‏های حقوقی با در نظر گرفتن معیارهایی که برخی از آنها مشترک و برخی ناشی از اقتضائات سیاست، توسعه و اقتصاد ویژه کشورشان است، مقرراتی را در این حوزه وضع کرده‏اند و برخی عدم وضع مقررات و احاله تعیین تکلیف به رویه قضایی را مناسب‏ترین راهکار دانسته‏اند. در این خصوص قانونگذار ایرانی صراحتا مقرره‏ای را وضع نکرده است. با این حال جستجو در میان مقررات به منظور یافتن مقرره‏ای که رویکرد نظام حقوقی ایران را ولو طور ضمنی نسبت به این پدیده، نشان دهد، بی فایده نخواهد بود.

مهمترین چالشی که در این جا مطرح می‏شود وضع مقررات به نحوی است که ضمن حمایت از حقوق دارندگان محصولات فکری در مقابل شبیه‏سازی‏ها، مجالی نیز به مهندسی معکوس داده شود تا مسیر خلاقیت و رقابت نیز مسدود نگردد.

آنچه بررسی ابعاد حقوقی و اقتصادی مهندسی معکوس را در این پژوهش ایجاب می‏کند ، نقشی است که به‏کارگیری این شیوه‏ی کسب دانش، در توسعه اقتصادی کشورها دارد. به عبارت دیگر به لحاظ اهمیت و کاربردی که مهندسی معکوس بویژه در دهه‏های اخیر برای صنایع کشورمان پیدا کرده و همچنین عدم وجود مقررات روشن و صریح دراین باره، بررسی جنبه‏های حقوقی، تعیین محدوده‏ مجاز اعمال مهندسی معکوس و اتخاذ مناسب‏ترین رویکرد حقوقی ضرورت می‏یابد. این روش در کشورهای درحال توسعه‏ای مثل ایران، می‏تواند پاسخی به نیاز این کشورها به تقویت توان طراحی، تولید و افزایش سرعت فرایند تکوین محصولات و فناوری باشد. ضمن آنکه  به‏کارگیری این روش می‏تواند جذب کامل فناوری طی مراحل انتقال آن، شناختن نقاط کور فنی صنایع داخلی و تقویت رقابت در بازار را فراهم کند. بنابراین لازم است، نظام‏های حقوقی حسب شرایط اقتصادی، مقتضیات نظام حقوقی و نیازهای فنی و مهندسی، دست به تدوین مقرراتی در این حوزه بزنند.

برای نیل به این هدف در این پژوهش تلاش می شود معیارهایی که در وضع قوانین مربوط به مهندسی معکوس غالبا مورد توجه نظام‏های حقوقی قرار گرفته، بررسی شده و با توجه به اقتضائات توسعه و اقتصاد کشورمان و استاندارهای لازم‏الرعایه در وضع مقررات، پیشنهادهایی به قانونگذار ایرانی داده شود.

فهرست منابع

الف) منابع فارسی

کتب و مقالات

• غنی، عسگر، 1374، کاربرد مهندسی معکوس در دسترسی به تکنولوژی محصولات پیچیده، پایان‏نامه کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشگاه تربیت مدرس.
•  بختیاری، سجاد، 1393، «معرفی و شرح مهندسی معکوس در نرم افزار» موجود در سایت  http://blog.iranhost.com، آخرین مراجعه در تاریخ: 15/12/1393
• شکرچی‏زاده، محمد حسین،1390، تحلیل حقوقی انتقال دانش فنی از طریق مهندسی معکوس،پایان‏نامه کارشناسی ارشد حقوق مالکیت فکری، دانشگاه تهران
• فدوی اصغری، عارفه،1383 ، « انتقال تکنولوژی» موجود در سایت http://www.bashgah.net، آخرین مراجعه در تاریخ 15/12/1393
• محمدخانی طبسی، مصطفی و احمد قنبری دستک، 2012، تکنیک مهندسی مجدد و روش‏های آن، موجود در سایت system.parsiblog.com ، آخرین مراجعه در تاریخ 15/12/1393
• صادقی نشاط، امیر، 1376، حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم‏افزارهای کامپیوتری، تهران: انتشارات سازمان برنامه و بودجه.
• کوشا، دکتر جعفر، 1390، بایسته‏های حقوق جزای اختصاصی، تهران، مجمع علمی و فرهنگی مجد.
• کمره‎‏ای، نفیسه و نفیسه محمدنجار، 1387، «رویکردی تطبیقی به جاسوسی صنعتی، از چیستی تا راهکارها»، مجموعه مقالات نخستین همایش ملی دفاع سایبری.
• خمسه، عباس، 1384، «انتقال تکنولوژی با رویکرد مهندسی معکوس بهینه‏پویی برای طراحی و ساخت محصولات جدید» ، نهمین کنگره سراسری همکاری‏های دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه، تهران: سازمان پژوهش‏های علمی و صنعتی ایران.
• طاهري، محمودرضا و حمید فخری موحدّی،1391، «بررسي نقش مهندسي معكوس در صنايع كشور» ، ماهنامه کنترل کیفیت، شماره 55.
• شاول، استیون، 1388، مبانی تحلیل اقتصادی حقوق، محسن اسماعیلی (مترجم)، مرکز پژوهش‏های مجلس شورای اسلامی.
• حجتی، سیدمحمدحسین و عباس طالب بیدختی،1384، مهندسی معکوس، مجله تدبیر، شماره 157.
• اسفندیاری، محمدجواد و امیرحسین امیرخانی، 1391،بررسي روش هاي انتقال اثربخش فناوري، فصلنامه تخصصی پارک‏ها و مراکز رشد، سال هشتم، شماره 31.
• صادقی، محسن، 1387، حمایت از ابداعات دارویی  و الحاق به سازمان تجارت جهانی،تهران، نشر میزان.
• انصاری، باقر، 1390، مبانی حقوق همبستگی، فصلنامه‏ حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم انسانی تهران، دوره 41، شماره 4.
• مایکل نودارو، توسعه اقتصادی در جهان سوم، ترجمه غلامرضا فرجادی، تهران: انتشارات موسسه عالی پژوهش در برنامه ریزی و توسعه 1382.
• محجوبی، سارا، 1392، مفهوم، کارکردها و معیارهای کفایت افشای اختراع در اظهارنامه‏های ثبت اختراع، پایان‏نامه کارشناسی ارشد حقوق مالکیت فکری، دانشگاه تربیت مدرس.
• مرادی، زهرا، سوءاستفاده از حقوق گواهی‏های ثبت اختراع، فصلنامه پژوهش‏های تجارت جهانی، شماره 16 و 17.
• صادقی، محمود و مهدی جوهری، 1391، ذی‏نفع در دعاوی ناشی از اختراع از نگاه قانون و رویه قضایی، فصلنامه دیدگاه‏های حقوق قضایی، شماره 69.
• زرکلام، ستار و محمدحسن محوری، نیم‏سال دوم تحصیلی 92-91، جزوه درسی حقوق نرم‏افزارهای رایانه‏ای، دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس.
• حبیبا، دکتر سعید و زهرا شاکری، 1389، دکترین استیفای حق در حقوق مالکیت فکری، تهران، انتشارات سمت، ص 56.
• ساردویی‏نسب، محمد و سید جعفر کاظم‏پور، 1390، مولفه‏های غیرمنصفانه بودن قرارداد، مجله حقوقی دادگستری، شماره 75، صص 46 تا 58
• پیش‏نویس لایحه قانون جامع حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط، دبیرخانه شورای عالی اطلاع‏رسانی، تابستان 1389

قوانین

• قانون ثبت اختراعات، علائم تجاری و طرح‏های صنعتی مصوب 1386
• قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم‏افزارهای رایانه‏ای مصوب 1379
• قانون حمایت از حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان مصوب 1348

ب) منابع لاتین

Books and Articles

1. Ohly, Ansgar, 2009. Reverse Engineering: Unfair Competition or Catalyst for Innovation?. In: Joseph Straus, ed. Patents and Technological Progress in a Globalized World: Liber Amicrum. Berlin: Springer.
2. Samuelson, Pamela and Suzanne Scotchmer, 2002, The Law and Economics of Reverse Engineering, The Yale Law Journal, Volume 111, Number 7.
3. Cohen, Wesley M. and Richard R. Nelson and John P.Walsh,2000, Protecting Their Intellectual Assets: Appropriability Conditions and Why U.S. Manufacturing Firms Patent (OR NOT), NBER Working paper No. 7552
4. Reichmann, J.H. , 1994, Legal Hybrids between the patent and copyright paradigms, Columbia Law Review, Volume 94.
5. Reichmann, J.H. , 2000, Of Green Tulips and Legal Kudzu: Repackaging Rights in Subpatentable Innovation, Vanderbilt Law Review, Volume 53
6. Raja, Vinesh and Kiran J. Fernandes, 2008, Reverse Engineering: An industrial perspective, Springer, London.
7. The right to reverse engineer available at basus.me, Last seen on 3/6/2015
8. Reverse Engineering and the Rise of Electronic Vigilantism: Intellectual Property Implications of “Lock-Out” Programs Julie E. Cohen 68 S. Cal. L. Rev. 1091-1202 (1995)
9. Zito, Kelly, 2001, New Path for Sega: Company Decides Profit Lies in Video Games, Not the Consoles, available at sfgate.com, Last seen on 3/6/2015
10. Halbert, Debora J. , 2005, Resisting Intellectual Property, London and Newyork, Routledge.
11. Haochen, Sun,2003, A wider access to patented drugs under TRIPs Agreement, International Law Journal, Volume 101, No. 21, available at heinonline.org
12. Moon, Suerie, 2008, Does TRIPs Art. 66.2 Encourage Technology Transfer to LDCs?, UNCTAD Policy Brief, No.2.
13. Devlin, Alan., 2010, The Misunderstood function of disclosure in patent law,Harvard Journal of Law & Technology, Volume 23, Number 2
14. Paul J. Heald, (1991), Federal Intellectual Property Law and the Economics of Preemption, 76 Lowa Law Review, Available at: http://digitalcommons.law.uga.edu/fac_artchop/323 , Last seen on 3/6/2015
15. Cohen, Julie E. and Mark A. Lemley,2001, patent Scope and Innovation in the Software Industry, California Law Review, Volume 89:1.
16. Dinger, Henry, 2002, Reverse Engineering puts fail use concept at risk, The Journal of New England Technology, Volume 20, Issue 38.
17. Samuelson, Pamela, 2002, Reverse Engineering under Seige, Communication of the ACM, Volume 45.
18. Bressman, Sara, 2003, Restrcting Reverse Engimeering Through Shrink-Wrap License: Bowers v. Baystate Technologies, Inc., Boston University Journal of Science and Technology Law, Volume 9.1.
19. Hoglund, Greg and Gary McGraw,2004, Exploiting Software: How to Break Code, Addison-Wesley Professional.
20. Wilson, Jonathan, 2004, Can a Copyright Holder Prevent Reverse Engineering? The Federal Circuit Court holds that the Federal Copyright Act Does Not Preempt “No Reverse Engineering” Clauses. Bowers v. Baystate Tech. Inc. , Computer Law Review and Technology Journal, Volume. VIII, .

Cases

21. Sega Enters. v. Accolade, Inc., 977 F.2d 1510 (9th Cir. 1992)
22. Bowers v. Bay state Technologies, 320 F.3d 1317, (2003)
23. Tabor V. Hoffman, Opinion of the court, Decided on 1880 available at courts.state.ny.us , Last seen on 3/6/2015
24. Chicago Lock Co. v. Fanberg, 676 F.2d 400- Court of Appeals, 9th Circuit, 1981
25. Bonito Boats v. Thunder Craft Boats, Supreme Court of Florida, 512 So.2d 220 1987, Available at scholar.google.com , Last seen on 3/6/2015
26. Sega Enterprises Ltd. v. Accolade, Inc.977 F. 2d 1510, 9th Circuit, 1992, Available at openjurist.org , Last seen on 3/6/2015
27. Sony Computer Entertainment, Inc. v. Connectix Corp., 203 F.3d 596, 9th Circuit, 2000, Available at law.cornell.edu , Last seen on 3/6/2015
28. SAS INSTITUTE INC. v. WORLD PROGRAMMING LIMITED, 2 May 2012, Court of Justice EU, Judgment of the court in Case C‑406/10, Available at: curia.europa.eu , Last seen on 3/6/2015
29. Kadant , Inc v. Seeky Machine , Inc. United States Districe court for the Northers District of New York 244 F. Supp. 2d 19, 2003, Available at: scholar.google.com , Last seen on 3/6/2015

Acts

30. Digital Milleminium Copyright Act of 1998
31. EU Directive on the legal protection of computer programs (2009)
32. Economic Espionage Act 1996