مبانی نظری و پیشینه پژوهشی حقوق مدعی

با سحافایل در خدمت شما هستیم با «پیشینه پژوهشی و تحقیق و مبانی نظری حقوق مدعی » که بطور کامل و جامع به این مبحث پرداخته و نیاز شما را به هرگونه جستجوی بیشتری برطرف خواهد نمود.

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع :انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل:WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

مقدمه

  خداوند بنیاد تکوین انسان­ها را بر اساس عدل، عدالت و انصاف استوار نمود و قرآن کریم منبع موثقی برای اثبات آن است، برای نمونه در قرآن آمده: «إنَّ اللهَ یأمُرُ بِالعدلِ و الإحسان…؛ خداوند به عدل و احسان فرمان می­دهد»(نحل/90) و نیز آیه شریفه: «قل: امَرَ ربّی بالقِسطِ…؛ بگو: پروردگارم امر به عدالت کرده»(اعراف/29) پس براستی که خداوند بر اساس عدل نیز حکم خواهد نمود. و همچنین عدالت در مفاهیم حقوق بشری نیز جایگاه ویژه­ای دارد به این دلیل که عدالت بنیه و اساس تمامی این مفاهیم هست. اما میل به زیاده خواهی انسان­ها و پیش به سوی پیشرفت و ترقی( همان سیری ناپذیر بودن انسان­ها) در مواردی، موجب تضییع حقوق افراد دیگر و در نتیجه، برهم خوردن آرامش فرد و جامعه می­شود، لذا دولت­ها و حکومت­ها برای رفع اینگونه مشکلات و گرفتاری­­ها و ایجاد حسّ عدالت در بین افراد جامعه، قوانین و مقرراتی را در جهت دستیابی به عدالت تدوین کرده­اند و این امر در کشور ما استثنا نیست و با نگارش قانون­ها(قانون مجازات اسلامی، قانون مدنی و…) و آیین­ دادرسی­­های مدنی و کیفری در صدد اجرای عدالت گام­هایی را برداشته است.

هنگامی که حقّی ضایع و یا مورد انکار واقع می­شود، در این میان نقش شخص مدعی(اعم از خواهان و شاکی) بسیار با اهمیت هست؛ در واقع، سنگ بنای اولیه دعاوی توسط وی انجام می­گیرد. ولی با مشاهده­ی قوانین مربوط به آیین دادرسی­ها و دیگر قوانین ذی ربط، مشخص می­شود حقوقی که شخص مدعی در مراحل مختلف دادرسی دارد، به شکل یک قاعده و اصل کلی در نیامده و صرفاً مواردی جزئی از آن بیان شده، که این در نوع خود یک نقیصه محسوب می­شود. البته تلاش­هایی در این زمینه در جهت رفع این نقیصه­ها صورت گرفته ،فی المثل کتاب بزه­دیده شناسی حمایتی از دکتر رایجیان در امور کیفری یا پایاننامه­ای در مورد (اختیار خواهان در انصراف از دعوا)، ولی نتوانست پیشرفتی را در فصل سریع خصومت­ها و تنازعات ایجاد کند، و عدم رفع این نقیصه­ها موجب خدشه دار شدن نظم عمومی دادگاه­ها و محاکم قضایی می­شود.

از این رو در این رساله سعی نگارنده بر آن هست که با تبیین حقوق مدعی در امور مدنی و کیفری، هم با رویکردی فقهی با استفاده از اقوال فقها و هم با رویکردی حقوقی با استفاده از دیدگاه حقوقدانان، قدم کوچکی برای رفع نقیصه­های مربوط به شخص مدعی و حقوق او در جریان دادرسی برداشته شود تا مقدمه ای باشد برای تلاش­های گسترده­تر و همه جانبه­تر در این زمینه، تا شخص مدعی با بهره­گیری از این حقوق،  موجبات رضایت­مندی و خشنودیش فراهم گردد.

بيان مسأله:

عدالت مفهومی هست که بشر از آغاز تمدن خود می­شناخته و برای استقرار آن کوشیده است و این مفهوم عدالت نیزدراخلاق وحکومت اسلامی نفوذکرده است،ازجمله درآیه شریفه:«ماخَلقَ اللهُ السماوات ولأرض ومابَینَهما الّا بِالحقِّ و اجلٍ مُسَمی»(روم/8)، لذا حقوق وعدالت دوهمزاد تاریخی­اند. و نیز حقوق موضوعه ایران در ذیل اصل 34ق.ا حق دادخواهی را به رسمیت شناخته است. و در جریان دادرسی، قانون­گذار اولاً و بالذّات احقاق حقوق مدعی را مدّ نظر قرارداده است و ثانیاً و بالعرض حقوق مدعی علیه را ملحوظ داشته است.

نظام دادرسی اسلامی که بر پایه اصل کرامت وحرمت انسانی بنا نهاده شده است، بعنوان نظامی مستقل در کنار دیگر نظام­های دادرسی متضمّن اصولی است که حقوق مدعی را در حدّ اعلایش تضمین می­کندکه با مراجعه به دستورات قرآنی می­بینیم که خداوند متعال هدف ازفرستادن پیامبران را اقامه قسط و عدل معرفی می­کند[1] و حال آنکه تثبیت عدالت در مورد شاکیان جز در سایه حفظ امنیّت قضایی آنان در مراحل دادرسی محقق نخواهد شد.

نقش مدعی با اعلام و طرح شکایت شروع می­شود. مدعی در هر مرحله از دعوا، اعم از تحقیقات مقدماتی، دادرسی ، مرحله  صدور و اجرا، دارای حقوقی است. این حقوق از ملزومات دادرسی عادلانه است که بایستی ازسوی مقامات قضایی به دقت رعایت گردد. هرگونه تحدیدی نسبت به این حقوق، موجب تزلزل روند دادرسی منصفانه می­شود و هرگونه خدشه­ای بر این حقوق موجب برانگیختن احساس بی­عدالتی در فرد مدعی و دیگر افراد جامعه در پیگیری حقوق خود می­شود.

در این رساله در پی آن هستیم تا با شناسایی حقوق مدعی در نظام عدالت مدنی وکیفری و ابزار تضمین کننده آن، در روند دادرسی عادلانه به تحلیل و تبیین آن بپردازیم. و اینکه مدعی چه جایگاهی در این نظام دارد؟ و نیز حقوق وی در این نظام تا چه میزان رعایت می­شود؟

سؤال‏های پژوهش‏:

الف)سوال اصلی:

1)حقوق مدعی در امور مدنی و کیفری کدام است؟

ب) سوالات فرعی:

1-شرایط لازم برای اقامه دعوی از سوی مدعی کدامند؟

2-ادله­ی اثبات قول مدعی جهت ارائه به دادگاه برای اثبات ادعایش کدامند؟

پیشینه پژوهش:

این موضوع به صورت جزئی و شاخص مورد بررسی و تبیین قرار نگرفته است اما رساله­ها ومقالاتی در حدود تعریف این موضوع پرداخته­اند. از جمله­ی رساله­ها(حق خواهان در دعاوی مدنی، نگارش: ایمانیان، اعظم)و همچنین(حقوق شاکی در نظام عدالت کیفری، نگارش: افشار احمدی، ایرج) و ازمقالات(حقوق شاکی در پرتو حمایت کیفری، صالحی، جواد)و(بزه دیده به منزله شاکی و حقوق او در مقررات دادرسی کیفری ایران، ابراهیمی، پیمان) و(حقوق و تکالیف خواهان دعوا در اولین جلسه دادرسی، ابهری، حمید) و از کتاب­ها نیز (بزه­دیده شناسی حمایتی، رایجیان، مهرداد) و در شرح المعه الدمشقیه شهیدثانی در باب قضا آمده: (المدعی هو الذی یترک لو ترک الخصومه…).