مبانی نظری و پیشینه پژوهشی فضاهای ورزشی

با سحافایل در خدمت شما هستیم با «پیشینه پژوهشی و تحقیق و مبانی نظری فضاهای ورزشی » که بطور کامل و جامع به این مبحث پرداخته و نیاز شما را به هرگونه جستجوی بیشتری برطرف خواهد نمود.

1- مبانی نظری تحقیق

1-1: مقدمه

در این فصل در ابتدا به مبانی نظری پژوهش و به بخشی از مطالعاتی که تاکنون در این زمینه انجام شده است پرداخته شده است و در پایان به جمع بندی مطالعات انجام شده در این زمینه و نتیجه­گیری پرداخته شد. به دلیل اینکه تحقیق حاضر پیشینه زیادی در داخل و خارج کشور نداشته است، سعی شده تحقیقاتی در زمینه مکان­یابی مکان­های ورزشی و کاربری­های ورزشی را مورد بررسی قرار دهیم .

1-2: تاریخچه مختصر از اماکن ورزشی در ایران

تاریخ ورزش و برگزاری مسابقات ورزشی در ایران (به ویژه ایران باستان) بر اثر فراز و نشیب­های تاریخی، آن طور که باید و شاید روشن و آشکار نیست. شواهد نشان می­دهد که ایرانیان به تربیت­بدنی اهمیت زیادی می­دادند و اماکن خاصی را برای آن در نظر گرفته بودند(خواجوی، 1383).

1-2-1: تاریخ ورزش و اماکن ورزشی در ایران تا انقراض حکومت قاجار

قبل از اسلام: مطالعه تاریخ نشان می­دهد که در میان کشورهای مشرق زمین، بی­گمان ایران تنها کشوری بوده است که در نظام تعلیم و تربیت خود بیشترین اولویت را به ورزش و تربیت­بدنی داده بود. از حکومت­های این دوره می­توان از مادها، هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان نام برد. در میان این اقوام، تربیت­بدنی و ورزش جایگاه خاصی داشت. درباره­ی اهمیت ورزش در میان پارت­ها همین بس که کلمه پهلوان از “پرتو” که همان پارتی یا اشکانی است برگرفته شده است. همچنین، ساسانیان نیز به تربیت­بدنی و ورزش اهمیت زیادی می­دادند و از آن، جهت تقویت قدرت جنگی و نیروهای جنگی استفاده می­کردند. گزنفون مورخ مشهور یونانی درباره­ی ورزش ایران باستان می­گوید: در هر شهر پارس محلی بود به نام الونزا که میدان تعلیم فنون جنگی و ورزش­ها بود. این میدان به چهار قسمت خاص کودکان، نوجوانان، مردان و کسانی که نمی­خواستند اسلحه برگیرند تقسیم شده بود. از ورزش­های رایج در ایران باستان می­توان کشتی، اسب­سواری، شنا، زوبین­اندازی، دو و … را نام برد. در میان این ورزش­ها کشتی در ردیف اول قرار داشت که تا امروز نیز به عنوان ورزش اول ایران شناخته می­شود. علاوه بر کشتی، به مسابقات اسب­سواری نیز اهمیت زیادی داده می­شد. این مسابقات در زمین­هایی به نام چرتا برگزار می­شد. میدان اسب­سواری در بعضی متون به نام اسپرس یا اسپریس نیز آمده است.

1-2-2: پس از اسلام:

پس از حمله مغول به ایران، تشکیلات بسیار دقیقی از طرف ایرانیان در تمام نقاط کشور به وجود آمد. در این تشکیلات فردی محرمانه راهنمایی دسته­ای از جوانان را عهده­دار می­شد و در تمامی مملکت اماکنی ورزشی به نام زورخانه ساخته شده بود که در وسط آن گودالی به عمق 70 تا 90 سانتی متر مربع تعبیه و شش ضلع داشت و ساخت آن سه در سه تا پنج در پنج متر بود. این تشکیلات در دوره صفویه نیز رونق خود را حفظ کرد.

صفویان برای مقابله با کشور عثمانی، روح ملی گرایی را به نام تشیع ولایت علی(ع) به مردم القا کرده بودند. این فرهنگ به زورخانه هم حاکم و علی(ع) الگو اسوه تمام پهلوانان شد. این امر باعث شد تا زورخانه­ها رواج یابند. ورزش­های رایج این عصر چوگان، شمشیربازی، اسب­دوانی، تیراندازی و به خصوص کشتی گیری بود که در ایام نوروز، پهلوانان ایرانی، هفت روز تمام در میدان بزرگ اصفهان مقابل عالی قاپو زورآزمایی می­کردند. در میدان «شاه اصفهان» و «باغ پیش قلعه لاهیجان» چوگان بازی رایج بود. گمان می­رود عالی قاپو نخستین عمارتی باشد که برای تماشای چوگان ساخته شده است. علاوه بر اماکن ورزشی ذکر شده، اماکنی نیز در خانه­های بزرگان و محتشمان به منظور حفظ موقعیت آن­ها و گاه برای اعمال زور به مردم دایر شده بود.

پس از صفویان، زندیان و پس از آن­ها قاجاریان بهترین مشوق ورزشکاران بودند. اگرچه در زمان آقامحمدخان ورزش مورد بی­توجهی قرار گرفت ولی پس از قتل وی، مردم دوباره به ورزش، مخصوصاً کشتی پرداختند. تمرینات کشتی در زورخانه­ها و زیر نظر کهنه سوار از سر گرفته شد. دیدارهای خارج از کشور در کشتی پهلوانی آغاز شد و نیز کشتی­گیران برجسته­ای از هند، روس، افغانستان و … به ایران آمدند(خواجوی، 1383 و مظفری، 1388).

فهرست منابع

1. آرانوف، استن. (1375). سیستمهای اطلاعات جغرافیایی. ترجمه­ی سازمان نقشه برداری کشور. مدیریت سیستمهای اطلاعات جغرافیایی.
2. آقازیارتی فراهانی، محمد. (1386). کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی در مکان­گزینی کاربری اراضی شهری-مطالعه موردی مراکز آموزشی شهر بابلسر. پایان نامه کارشناسی ارشد تربیت بدنی. رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری. دانشکده علوم انسانی. دانشگاه اصفهان.
3. ابراهیمی، کلثوم. (1387). تحلیل مکانی مکان­های ورزشی شهر آمل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شمال.
4. احمری، نوشین. (1388). تحلیل پراکندگی اماکن ورزشی برخی از مناطق شهر تهران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. پایان نامه ارشد تربیت بدنی. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد علوم و تحقیقات تهران.
5. الماس­پور، فرهاد. (1380). کاربرد سیستم­های اطلاعات جغرافیایی در تجزیه و تحلیل شبکه، توزیع فضایی و مکان­یابی داروخانه­ها-نمونه موردی منطقه شش تهران. پایان نامه ارشد رشته جغرافیا و برنامه­ریزی شهری. دانشکده علوم انسانی. دانشگاه تربیت مدرس تهران.
6. امینی، موسی. (1386). انتخاب بهترین مکان برای دفن زباله شهر ساری با استفاده از GIS . پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تبریز. دانشکده علوم انسانی و اجتماعی.
7. بحر العلوم، حسن. (1385). مبانی مدیریت سازمان های ورزشی. انتشارات دانشگاه صنعتی شاهرود. چاپ اول.
8. بحريني، سيد حسين. (1380). توسعه پايدار شهري از فكر تا عمل. مجله محيط شناسي، شماره 27.
9. بونهام کارتر، گریف اف. (1379). سیستم اطلاعات جغرافیایی برای دانش پژوهان علوم زمین. ترجمه­ی گروه اطلاعات زمین. انتشارات زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
10. پایگاه ملی علوم زمین. (1388). Ngdir.ir
11. پرهيزكار، اكبر. (1383). ارائه مدل و ضوابط مكان گزيني ايستگاه­هاي آتش نشاني. وزارت كشور.
12. پناهنده، محمد. و بهروز ارسطو. (1388). کاربرد روش AHP در مکان یابی پسمان زباله سمنان. مجله سلامت و محیط. پژوهشکده محیط زیست. صص 276-283.
13. پيرمرادي، عليرضا. (1386). يافتن بهترين مکان ايستگاه آتش نشاني با استفاده از فن آوري اطلاعات و GIS. دومین کنفرانس بین المللی شهرداری الکترونیکی.
14. تاجی، احمد. (1389). مکان­یابی فضاهای ورزشی شهر رشت با استفاده از AHP در محیط GIS. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده تربیت بدنی. دانشگاه گیلان.
15. جنگجو، شهرام. (1381). خلاصه مباحث اساسی کارشناسی ارشد برنامه­ریزی شهری و منطقه­ای و طراحی شهری. انتشارات پردازشگران. تهران.
16. حیدرآبادی، اسفندیار. ظریفی، فریبرز. و اشرف خزایی، علی. (1390). تحلیل مکان­یابی فضاهای ورزشی شهر کرمانشاه با استفاده از GIS. ششمین همایش ملی دانشجویان تربیت بدنی و علوم ورزشی ایران. 24 و 25 آذر90 تهران.
17. رستمی، مسلم. ( 1383). ارزیابی و مکان گزینی مراکز آموزش شهر با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. پایگاه اطلاعات جهاد دانشگاهی.
18. رسولی، علی اکبر. (1384). تحلیلی بر فناوری سیستم­های اطلاعات جغرافیایی. انتشارات دانشگاه تبریز.
19. رضویان، محمد تقی. (1381). برنامه­ریزی کاربری اراضی شهری. انتشارات منشی تهران. چاپ اول. صص 172-176.
20. زیاری، کرامت­الله. (1381). برنامه­ریزی کاربری اراضی شهری. انتشارات دانشگاه یزد.
21. سازگار،احمد. (1388). شناسايي عوامل مؤثر در انتخاب دفاتر نمايندگي­هاي بيمه. مجله الکترونیکی ورزش. شماره 14.
22. سازمان تربيت بدني جمهوري اسلامي ايران. مركز ملي توسعه ورزش كشور. (1384). مطالعات تفضيلي توسعه امكانات و تجهيزات. انتشارات سيب سبز.
23. سعيد نيا، احمد. (1382). فضاهاي فرهنگي ورزشي. كتاب سبز. جلد دهم. تهران سازمان شهرداری­ها و دهیاری­های کشور. چاپ دوم.
24. سعیدنیا، احمد. (1390). تسهیلات خدمات شهری. جلد دهم. تهران سازمان شهرداری­ها و دهیاری­های کشور.
25. شفیعی، شهرام. (1388). تصمیم گیری و مدل­های کمی آن. گزارش امتحان جامع دانشگاه گیلان. صص7-10
26. شفیعی، یوسف. (1386). ساماندهی فضایی مکانی خدمات بهداشتی درمانی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه سیستان و بلوچستان.
27. سلطان حسینی، محمد.و [دیگران]. (1391). تحلیل فضایی اماکن ورزشی در مناطق 5 و 6 اصفهان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری. سال سوم. شماره دهم. پاییز 91.
28. شيع ، اسماعيل. (1382). كارگاه برنامه ريزي شهري. چاپ سوم. انتشارات دانشگاه پيام نور.
29. صادقي، مير محمد. فتح الله غيور، محمد. (1382). كاربردهاي مشترك GPS و GIS در Arc View همراه با مدل سازي. تهران. انتشارات فرات. صص 54-55.
30. صفرنژاد، اصغر. (1381). مکان گزینی مراکز آموزش عمومی شهر اردبیل و تطبیق آن با شرایط بهینه. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد علوم وتحقیقات. دانشکده علوم انسانی و اجتماعی.
31. عادلی، محسن. (1386). مکان­یابی ایستگاه­های آتش نشانی شهر گرگان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. کنفرانس GIS شهری. دانشگاه شمال.
32. عزیزی، منصور. (1383). کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS در مکان­یابی. توزیع فضایی و تحلیل شبکه بهداشتی درمانی-نمونه موردی:شهر مهاباد. پایان­نانه کارشناسی ارشد. دانشگاه تبریز.
33. عباس زاده، عبدالرضا. (1390). خدمات شهری .تهران سازمان شهرداری­ها و دهیاری­هایی کشور .
34. فاضل نیا، غریب. اکبر کیانی. و موسی رستگار. (1389). مکان­یابی بهینه فضاهای ورزشی زنجان با استفاده از AHP و GIS. مجله پزوهش و برنامه ریزی شهری. سال اول. شماره اول.
35. فرجی سبکبار، حسنعلی. (1384). مکان­یابی واحدهای خدمات بازرگانی با استفاده از AHP. پژوهش­های جغرافیایی. شماره 51. صص 125-138.
36. فرهادي گوگه، رودابه. (1379). تجزيه و تحليل توزيع مكاني و مكان­يابي مدارس با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي. پايان‌نامه كارشناسي ارشد. دانشگاه تربيت مدرس. بخش علوم جغرافيايي و سنجش از دور.
37. فرهادی گوگه ،رودابه. (1381). تجزیه وتحلیل توزیع فضایی و مکان­یابی مدارس ابتدایی منطقه 6 تهران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران.
38. قادری، عمران. (1381). توسعه پايدار شهري ومكان­يابي فضاهاي ورزشي در شهر. اولين سمينار ورزش. محيط زيست و توسعه پايدار. كميته ملي المپيك ايران.
39. قدسی پور، سید حسین. (1385). فرآیند تحلیل سلسله مراتبی. انتشارات دانشگاه امیر کبیر تهران. چاپ پنجم.
40. قرخلو،مهدی. (1380). سیستم اطلاعات جغرافیایی و نیازمندی­های در حال پیدایش. مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه تهران. صص403-423.
41. کاشف، میر محمد. (1388). مدیریت اماکن وفضاهای ورزشی. چاپ اول. تهران. انتشارات بامداد کتاب.
42. کریم زاده، حسین. (1385). پهنه بندي بخش مركزي شهرستان ورزقان براي مكان­يابي مراكز خدمات روستايي با استفاده از GIS. پژوهش­هاي جغرافيايي. شماره
43. لشکری، حسن. (1388). مکان­یابی محل­های مناسب کشت پنبه به روش استفاده ا ز سیستم اطلاعات جغرافیایی، همراه با مدل­های (بولین، نسبت دهی، روش مقایسه زوجی). نشریه جغرافیا و برنامه­ریزی دانشگاه تبریز. شماره 27. صص 95-139.
44. لطفی، حیدر. و [دیگران]. (1389). ارزیابی مراکز فرهنگی ورزشی به جهت مکان­یابی و احداث این مراکز با استفاده از GIS (منطقه 18 تهران). فصلنامه جغرافيايي آمايش محيط. شماره10.
45. محمدی، عسل. (1383). مکان­یابی مراکز امداد رسانی ( در شرایط وقوع زلزله ) با استفاده از GIS و روش ارزیابی چند معیاری AHP . نشریه هنرهای زیبا. شماره 11. صص 5-16.
46. مخدوم، علیرضا. (1380). ارزیابی و برنامه­ریزی محیط زیست با سامانه اطلاعات جغرافیایی (ساج). تهران. دانشگاه تهران.
47. مظفری، سیدامیراحمد. (1388). برنامه­ریزی و مدیزیت اماکن و تأسیسات ورزشی. چاپ اول. انتشارات مربع آبی.
48. معاونت امور فنی سازمان برنامه و بودجه. (1374). معیارهاي طراحی مراکز ورزشی. موازین فنی ورزشگاه­هاي کشور. تهران. جلد اول. سازمان برنامه و بودجه.
49. معاونت امور فنی سازمان برنامه و بودجه. (1374). معیارهاي طراحی مراکز ورزشی. موازین فنی ورزشگاه هاي کشور. تهران. جلد دوم. سازمان برنامه و بودجه.
50. مهرگان، محمد رضا. (1383). پژوهش عملیاتی پیشرفته. انتشارات کتاب دانشگاهی. چاپ اول. صص170-173.
51. موسوي، سيداسماعيل. (1380). سيستم­هاي اطلاعات جغرافيايي. تبيان.  شماره ۳۹ . صص۵6.
52. نظري عدلی، سعيد. (1385). تحليل عملكردي و مكان گزيني پارك­هاي شهري با استفاده از الگوريتم­هاي فازي در محيط، GIS . دانشكده هنرو معماري. دانشگاه مازندران.
53. نظری، سعید. (1386). پياده سازي الگوريم تحليل سلسله مراتبي در محيط GIS جهت مكان گزيني بهينه فضاهای عمومی شهری( نمونه مورد مطالعه:فضاهای ورزشی منطقه شش تهران) . همايش ژئوماتيك.
54. نوریان، فرشاد. (1383). نحوه طراحی و بکارگیری یک سیستم اطلاعات جغرافیایی فازی Fuzzy-GIS در مکان­یابی کاربری­های شهری. مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران.
55. هیوود، ایان. (1999). مقدمه­ای بر سیستم اطلاعات جغرافیایی. ترجمه­ی گیتی تجویدی. تهران. سازمان نقشه برداری کشور.
56. Dashti, Soolmaz. Monavari, Seyed Masoud. Hosseini. Seyed Mohsen, Riazi. and Borhan ,Momeni, Mansoor.(2013). Application of GIS, AHP, Fuzzy and WLC in Island Ecotourism Development (Case study of Qeshm Island,(Iran). Life Science Journal; 10(1).
57. Dobson J. (1979). A regional Screening Procedure for Land Use Suitability Analysis The Geographical Review. Vol.69. pp. 224-234.
58. Drezner  Z .(1995).  Facility location. A survey of applications & methods .Springer
59. Esri . (2003).  ArcGIS Geodatabase Topology Rules.
60. Fernández, D.S. and Lutz, M.A. (2010). Urban flood hazard zoning in Tucumán Province, Argentina, using GIS and multicriteria decision analysis. Engineering Geology. Volume 111. Issue 1-4. Pages 90-98
61. Geographic Information Systems, A GIS Primer for Small Florida Cities. (2007). The Center for Building Better Communities Department of Urban & Regional Planning.
62. Graeme F,Bonham Carter .(1994). GIS for geoscientists Modeling  With GIS. Chapter9. publisher pergamon jan.
63. Javadian, Marjan. Shamskooshki, Momeni, Mostafa. (2011). Application of sustainable urban development in environmental suitability analysis of educational land use by using AHP and GIS in Tehran. International Conference on Green Buildings and Sustainable Cities:72 – 80
64. Javaheri H. Nasrabadi T. Jafarian M . Rowshan G. and Khoshnam H .(2006). Site Selection Of Municipal SolidWaste Landfills Using Analytical Hierarchy Process Method In AGeographical Information Technology Environment In Giroft. Iran.J Environ. Health. Sci. Eng 3. 3: 177-184.
65. Jiagin Y and Hueilee .( 1997). An AHP decision model for facility location selectionJournal of theFacilities . ING Technical University of Crete. Chania. Greece volume 15 : 241-254.
66. Lin  H . Hwang , H .(1996). Fuzzy GIS Assisted Landfill Sitting Analysis.  Proceeding of International Conference on Solid Waste Technology and Management.
67. Lin H .(1998). A vector based spatial model for landfill sitting Journal of Hazardous Materials. 58: 3-14.
68. Michael H. Bohme .(2008). Land suitability evaluation using GIS for vegetable crops in kathmandu valley/Nepal university of Berlin. 53-68.
69. Mohammadi Samani, K. Hosseiny, S. A. Lotfalian, M  and Najafi, A. (2010). Planning road network in mountain forests using GIS and Analytic Hierarchical Process (AHP). Caspian Journal of Environmental Sciences. Vol. 8 No.2 pp. 151~162.
70. Mohsen A .(2007). Site selection study for fire extinguisher stations using network analysis and A.H.P. Modeled of geography. Zanjan University.
71. Mokhtari Malekabadi. R, Ghaed Rahmati.S, and Aram.S. (2012). Locating Cultural Centers in Shiraz (Iran) Applying Geographic Information System (GIS).  World Academy of Science. Engineering and Technology 72.
72. Murayama ,Yuji. Bunruamkaew. Khwanrutha. (2011).  Site Suitability Evaluation for Ecotourism Using GIS & AHP: A Case Study of Surat Thani Province. Thailand.  Procedia Social and Behavioral Sciences 21: 269–278.
73. Neiln, Eldin and K.A.Eldrandaly. (2004). A computer-aided system for site selection of majorcapital  investment , international conference e-design in architecture Dhahran, Saudi Arabia. December.
74. Pishgahi Fard, Zahra. Eghbali, Naser. Farajirad, Abdolreza. Beigbabaee, Bashir. (2011). The Modelling AHP of Determining Riskable Regions in the GIS Environment in Order to Manage Crisis in Urban Areas: A Case Study of District 8 of Tabriz. 1(11)2429-2434.
75. Queen L, Charles R .(1993). The Basics of Geographical Information Systems College of National Resources and the University of Minnesota.
76. Quiambao R.B .(2001). GIS analysis and cartographical presentation of a site selection problem. Proceeding of the 22^nd asian conference on remote sensing,singapore
77. Saty T.L .(1980). the analytical hierarchy process.mc Graw hill,new.
78. Şener, Şehnaz and Şener, Erhan. Nas, Bilgehan. Karagüzel, Remzi. (2010). Combining AHP with GIS for landfill site selection: A case study in the Lake Beyşehir catchment area (Konya, Turkey). Waste Management. In Press.
79. Shouyun Ixiumei Y.(2007). landside hazard assessment based on gis and ahp. nortwest research institute of china. Pp:442-445
80. Shri vastava and nathawat. (2003). selection of potential wast disposal sites around ranchi urban complex using remote sensing and GIS techniques. urban planning,map asia conference.
81. Siddiqui M.Z everett J.W,vieux B.e. (1996). landfill siting using geographic information systems. a demonstration journal of environmental engineering.
82. Tims, Willem. (2009). GIS model for the Land Use and Development Master Plan in Rwanda . http://urn.kb.se/resolve?urn=urn:nbn:se:hig:diva-4975. January 2009.
83. Tran trong, Duc.(2006). using gis and ahp technique for land-use suitability analysis,university of hochiminh city. vietnam university of florida.
84. Wright R.ray S. green D. and wood, M. (1998).development of a gis of the moray frith(scotland,UK).
85. Ziari,Y. A. Yazdanpanah ,S. (2011). Study of locating Fire stations using AHP model in GIS environment: case study of Amol city. Geographical Landscape (Human Studies) .Year6. No: 14. Spring.
86. Zhou, Lin., Wu, Jie. (2012). GIS-Based Multi-Criteria Analysis for Hospital Site Selection in Haidian District of Beijing. Department ofindustrial Development. IT and land management.