مبانی نظری و پیشینه پژوهشی انتقال خون آلوده

با سحافایل در خدمت شما هستیم با «پیشینه پژوهشی و تحقیق و مبانی نظری انتقال خون آلوده» که بطور کامل و جامع به این مبحث پرداخته و نیاز شما را به هرگونه جستجوی بیشتری برطرف خواهد نمود.

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع :انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل:WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

 

فهرست محتوا

مقدمه. 1

فصل اول:کلیات.. 5

1-1:تاریخچه انتقال خون و فواید آن و سازمان مربوطه. 5

1-1-1:تاریخچه انتقال خون در قرآن و سنت.. 5

1-1-2:فواید انتقال خون. 6

1-1-3:سازمان انتقال خون و سابقه آن. 10

1-2:اهداف و وظایف سازمان انتقال خون. 12

1-2-1:اهداف سازمان. 12

1-2-2:وظایف سازمان. 13

1-2-2-1:تهیه فرآورده های خونی.. 14

1-2-2-2:معاملات راجع به فرآورده های خونی.. 15

1-3:مفهوم مسئولیت مدنی و انواع و مبانی و ارکان آن. 16

1-3-1:مفهوم مسئولیت.. 16

1-3-2:انواع مسئولیت.. 17

1-3-2-1:مسئولیت های قانونی.. 17

1-3-2-1-1:مسئولیت کیفری.. 17

1-3-2-1-2:مسئولیت مدنی.. 18

1-3-2-2:مسئولیت های اخلاقی و وجدانی.. 19

1-3-3:اقسام مسئولیت مدنی.. 19

1-3-3-1:مسئولیت قراردادی.. 19

1-3-3-2:مسئولیت مدنی(ضمان قهری) 20

1-3-4:مبانی مسئولیت مدنی در حقوق ایران. 20

1-3-4-1:مبانی مسئولیت مدنی در فقه. 20

1-3-4-1-1:قاعده اتلاف.. 20

1-3-4-1-2:قاعده لاضرر. 21

1-3-4-1-3:قاعده غرور. 22

1-3-4-1-3-1: ادله قاعده غرور. 22

1-3-4-1-4:قاعده تسبیب.. 24

1-3-4-1-5:قاعده ضمان ید. 25

1-3-4-1-6:قاعده اقدام. 26

1-3-4-2:مبانی مسئولیت مدنی در قانون. 26

1-3-4-2-1:نظریه های کلاسیک مسئولیت.. 26

1-3-4-2-1-1:نظریه تقصیر. 26

1-3-4-2-1-2:نظریه ایجاد خطر. 27

1-3-4-2-1-3:نظریه  تضمین حق.. 27

1-3-4-2-2:نظریه مسئولیت مطلق.. 28

1-4: ارکان مسئولیت مدنی.. 29

1-4-1:وجود ضرر. 29

1-4-1-1:مفهوم و اقسام ضرر. 29

1-4-1-2:شرایط ضرر قابل مطالبه. 30

1-4-2:فعل زیانبار. 31

1-4-3:رابطه سببیت.. 32

1-4-3-1: نظریه ی برابری اسباب.. 33

1-4-3-2: نظریه ی سبب نزدیک یا آخرین سبب.. 33

1-4-3-3:نظريه سبب متعارف و اصلی.. 33

1-5:منابع مسئولیت مدنی.. 34

1-5-1:منابع عام. 34

1-5-1-1:قانون مدنی.. 34

فصل دوم:مصادیق خون های آلوده و اشخاص مسئول درانتقال آن و مقایسه قواعد فقهی با آن. 37

2-1:مصادیق خون های آلوده. 37

2-1-1:ایدز. 38

2-1-2:هپاتیت.. 40

2-1-2-1:هپاتیت A.. 40

2-1-2-2:هپاتیت B. 41

2-1-2-3:هپاتیت C. 41

2-1-2-4:هپاتیت DوE. 42

2-2: اشخاص مسئول درانتقال خون. 42

2-2-1:اشخاص حقیقی مسئول. 42

2-2-1-1:مسئولیت پزشک… 42

2-2-1-2:مسئولیت عامل حادثه. 45

2-2-2:اشخاص حقوقی مسئول. 46

2-2-2-1:مسئولیت مراکز درمانی.. 46

2-2-2-2:مسئولیت دولت.. 48

2-2-2-3:مسئولیت سازمان انتقال خون. 53

2-3:مقایسه قواعد فقهی باآن. 54

2-3-1:قاعده لاضرر در مسئولیت ناشی از انتقال خون آلوده. 54

2-3-2: قاعده اتلاف در مسئولیت ناشی از انتقال خون آلوده. 55

2-3-3:قاعده غرور در مسئولیت ناشی از انتقال خون آلوده. 56

2-3-3-1:ارتباط میان غار و مغرور از نظر علم و جهل.. 56

2-3-3-2:استناد به قاعده غرور در مورد انتقال خون آلوده. 58

2-3-3-3:تداخل دو قاعده اتلاف و غرور. 59

فصل سوم:شرایط مسئولیت مدنی و نحوه جبران خسارت در انتقال خون آلوده 61

3-1:شرایط مسئولیت.. 61

3-1-1:ورود ضرر به زیان دیده. 61

3-1-2:فعل زیانبار. 61

3-1-3:اثبات آلودگی خون(رابطه سببیت) 62

3-2:نحوه جبران خسارت.. 66

3-2-1:شیوه های عمومی جبران خسارت.. 66

3-2-1-1:جبران خسارات مادی.. 66

3-3-2:شیوه جبران خسارت در انتقال خون آلوده. 73

3-3-2-1:جبران خسارت مادی.. 73

3-3-2-2:جبران خسارت معنوی.. 78

3-3-3:نحوه توزيع بار مسئوليت در انتقال خون آلوده. 83

نتیجه گیری 85

مراجع. 91

مقدمه

1. بیان مسئله و اهمیت موضوع

همه انسانها ممکن است در طول زندگی خود توسط عوامل محیطی و یا با انجام برخی رفتارها در معرض ابتلا به آلودگی های مختلف میکروبی قرار گیرند.تصدي گری انتقال خون توسط نهادها و افراد صالح و متخصص از آن روی از ضرورت برخوردار است که خون منبع بسياري از ميكروب هاي ناقل بیماریها است.از عوامل مهم انتقال آلودگی های میکروبی در بین انسانها،تماس مستقیم یا غیر مستقیم با خون فرد آلوده به  میکروب ها می باشد.بسیاری از افراد آلوده به چنین میکروب هایی،از آلودگی خویش آگاه نبوده و فاقد علائم بالینی مشهود آن بیماری هستند. وجود آلودگی پنهان در چنین افرادِ به اصطلاح “ناقل میکروب”، علاوه بر اینکه منجر به تاخیر در شناسایی و اقدامات پیشگیرانه در فرد مزبور می شود،خطر بالقوه ای برای انتقال آلودگی به افراد دیگر به شمار می آید.انتقال دهندگان چنین میکروب هایی معمولا به طور تصادفی و از طریق بررسی های آزمایشگاهی مختلف شناسایی می شوند.

خون يكي از مواردي است كه در بدن انسان  به وجود آمده و بدن انسان نياز شديدي به آن دارد به گونه اي كه نبود آن امكان حيات و ادامه زندگي را مختل مي كند و كمبود و نقصان خون به جزء از طريق تزريق خون به بدن انسان قابل جبران نيست.به همين منظور  سازمانها و مراكز و محل هايي به عنوان مركز انتقال خون در كشورها به وجود آمده است كه فرآورده هاي خوني را از اشخاصي كه قادر به اعطاي آن هستند، دریافت و نگهداری می کنند تا در صورت نياز به اشخاص و افراد و مصدوماني كه به آن نيازمند هستند تزريق شود. حال خون انتقال داده شده ممکن است در مواردی ناسالم و ناقل بیماری و بالطبع ورود خسارت به فرد انتقال شونده شده و موضوع از بعد مسوولیت مدنی واجد جنبه حقوقی گردد.

در این میان خون سالم  به خوني گفته مي شود كه داراي عوامل پاتوژن(ويروس ها و باكتري ها و…)،داروها  الكل و مواد شيميايي نباشد و سبب ايجاد بيماري در فرد گيرنده خون نشود(به نقل از سايت اطلاع رساني سازمان انتقال خون).سازمان انتقال خون کلیه اهداکنندگان را مورد بررسی قرار می دهد تا ایمنی دریافت کنندگان و اهداکنندگان تامین شود.براي به دست آوردن چنين خوني انجام آزمايشات غربالگري بر روي خون هاي اهدا شده(از نظر هپاتيت،ايدز و سفليس)و نيز مصاحبه و معاينه دقيق توسط پزشك به منظور انتخاب اهداكنندگان مناسب،الزامي است که در آن ضمن ارزیابی های مختلف پزشکی احتمال انجام رفتارهای غیربهداشتی، با دقت مورد سوال و کنکاش قرار می گیرد.در این میان پاسخ صادقانه داوطلبان اهدای خون می تواند نقش مهمی در تامین سلامت سیستم اهدای خون ایفا کند.این مشارکت می تواند به شکل راهنماییهای مهم پزشک به افراد برای شناسایی وضعیت سلامت آنان باشد که سهل انگاری در آن سبب خسارت جبران ناپذیری برای فرد و خانواده او به همراه دارد.خون اهدا شده، در آزمایشگاههای سازمان برای اطمینان از سلامت آن تحت آزمایشاتی از قبیل ایدز،هپاتیت B ،هپاتیت C  قرار میگیرد.

انتقال خون از این جهت که ممکن است خسارتی به اعطاکننده و گیرنده آن وارد نماید از منظر حقوقی و مسوولیت مدنی از اهمیت بسیاری برخوردار است.موضوع انتقال خون آلوده و مسئولیت ناشی از آن به ویژه از دهه1980میلادی به بعد که ویروسهای ایدز،هپاتیت کشف شدند و مشخص شد که یکی از راههای انتقال این ویروس ها از طریق انتقال خون آلوده به بدن شخص سالم است، اهمیت ویژه ای پیدا کرده  و مورد توجه حقوقدانان قرار گرفته است.

یکی از روش های کشف آلودگی احتمالی بررسی و شناسایی رفتارهایی در افراد است که می توانند منجر به انتقال آلودگی های مختلف میکروبی شوند.این رفتارها را اصطلاحا “رفتارهای پرخطر و غیر بهداشتی “نامند.انجام رفتارهای غیر بهداشتی خطر سرایت میکروبها به بدن را به همراه دارد که ممکن است سبب بیماری فرد شود.روابط جنسی نامطمئن و بی بندوبار،خالکوبی و تاتو با سوزن و یا انجام اقداماتی برای محو آنها از پوست، اقدامات مامایی و زایمانهای خانگی،نیشتر زدن تزریق بوتاکس و اقدامات زیبایی، اعتیاد تزریقی، حجامت و … از شایع ترین رفتارهای پرخطر در انتقال خون آلوده محسوب می شوند.

موضوع خون و انتقال آن از بسیاری جهات در علم حقوق قابل طرح و بررسی است.موضوع انتقال خون گاه از این جهت که اعطاکننده آن در مقابل آن وجهی را مطالبه نماید موضوع فروش خون و مشروعیت داد و ستد آن مطرح می شود.مثلا در حقوق فرانسه حداقل در موردی که شخص مستقیما خونش را به دیگری اعطا می کند،در اینکه خون بتواند موضوع داد و ستد قرار بگیرد، تردید وجود دارد.ولی در فرضی که خون در مرکز انتقال خون نگه داری و مورد آزمایش قرار می گیرد و به فرآورده های خونی تبدیل می شود و بر حسب مورد به نیازمند منتقل می شود،می تواند موضوع بیع قرار بگیرد.در نظام کامن لا در اینکه خون کالا محسوب شود و به عنوان یک کالای تجاری مورد داد و ستد قرار بگیرد تردید وجود دارد و دکترین و رویه قضائی به خاطر تردیدی که  در این زمینه وجود دارد از پاسخ صریح به آن خودداری نموده وسکوت کرده اند.در حقوق اسلام [نیز]در این باره تردید وجود دارد.اگرچه نسبت به جواز اخذ وجه در برابر اعطای خون فتوا داده شده است.اما ظاهرا این نه از باب فروش است،به گونه ای که خون مبیع به حساب آید،بلکه جواز اخذ وجه را در مقابل حق اختصاص یا اجازه خون گرفتن دانسته اند.(کاظمی،27:1386)

با این توضیح که به فرآيند انتقال خون يا فرآورده هاي خوني از شخص اهدا كننده به دستگاه گردش خون فرد ديگر، انتقال خون گفته مي شود، انتقال خون هنگامي صورت مي گيرد كه خون اهدا شده پس از تجويز پزشك با تزريق در سياهرگ دريافت كننده به طور مستقيم در جريان خون او وارد مي شود. با وجود آزمايش هاي مختلف و دقيق خون هاي اهدائي انتقال خون براي شخص دريافت كننده داراي خطراتي است.خطراتي كه درصد احتمال آنها تابع عوامل گوناگون است;واكنش شديد به انتقال خون،واكنش هاي دفاعي يا آلر‍ژي،واكنش هاي ملايم پوست،انتقال عوامل عفونت زا از جمله ويروس اچ آي وي و باكتري ها در صورت رعايت نكردن مسائل بهداشتي.اين بحث جزء مباحث مهم در سطح جهاني و نظام هاي گوناگون حقوقي است.باید گفت اين موضوع در كشور ما ايران نيز مطرح شده و در چند سال اخير حتي به جوامع قضايي نيز كشيده شده است.

با توجه به افزایش و شیوع رفتارهای آگاهانه یا نا آگاهانه پرخطر^[1] در جامعه امروزی که موجب انتقال خون آلوده و سپس ورود ضرر و زیان به فرد انتقال گیرنده می شود، پژوهش در خصوص ابعاد حقوقی مسوولیت مدنی عاملان آن و نحوه جبران خسارت از اهمیت غیر قابل انکاری برخوردار است که در پژوهش حاضر به آن ها پرداخته شده است.

 

فهرست منابع

1-قرآن كريم

منابع فارسي

2-آدر،مایکل،1382،راهنمای خانواده(ایدز)،ترجمه فرهاد همت خواه،چاپ دوم،تهران:انتشارات عصر کتاب

3-ابوالحمد،عبدالحمید،1370،حقوق اداری ایران،تهران،انتشارات طوس،چاپ اول

4-اسماعیلی،اسماعیل،1373،خرید و فروش خون،مجله کاوشی نو در فقه اسلامی،تهران،شماره1

5-امامی ، حسن ،1363،حقوق مدنی جلد اول ، چاپ چهارم ، انتشارات اسلامیه

6-انتظاری، علیرضا،1391، نقش قواعد اتلاف و سبب در مسئولیت مدنی زیست محیطی، مطالبات اسلامی، فقه و اصول، سال چهل وچهارم شماره 89

7-انصاری،علی،مبین،حجت،1390،نظریه قابلیت انتساب در حقوق مسئولیت مدنی،مطالعه تطبیقی در فقه امامیه و حقوق فرانسه،فصلنامه علمیپژوهشی مدرس علوم انسانی پژوهشهای حقوق تطبیقی مدرس،دوره 15،شماره 1

8-توسلی جهرمی،منوچهر،1382،تاثیر اضطرار در مسئولیت مدنی،مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ،شماره16

9-تیموری نقده،حسین،1385،بررسی عوارض انتقال خون و کاهش عوارض مرتبط با انتقال خون،برگرفته از وفایی،نسرین،پژوهش نامه سازمان انتقال خون ایران،تهران،انتشارات مرکز تحقیقات سازمان انتقال خون ایران،چاپ دوم

10-جباری،عصمت الله،1386،حقوق مصرف کننده،اصفهان،انتشارات دادیار،چاپ اول

11-جعفری لنگرودی ، محمدحسن ، 1346،ترمینولوژی حقوق ، تهران ، انتشارات ابن­سینا

12-جعفری لنگرودی،محمدجعفر،(1302)،مبسوط در ترمینولوژی حقوق،تهران،گنج دانش

13-جعفری لنگرودی،محمدجعفر،(1367)،ترمینولوژی حقوق،تهران،گنج دانش ابن سینا، ج اول

14-جنيدي،لعيا،1389،تقصير زيان ديده،مجله دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران،شماره70

15-حائری شاه­باغ ، سیدعلی ، 1376،شرح قانون مدنی ، جلد اول ، چاپ اول ، گنج دانش

16-حاجی­عزیزی ، بیژن ،1380، روش­های جبران خسارت در مسئولیت مدنی ، دو ماهنامه علمی – پژوهشی دانشگاه شاهد ، سال نهم ، شماره 36

17-حسینی ­نژاد ، حسینقلی ،1370،مسئولیت مدنی ، تهران ، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی

18-خزائلی،محمد،(1339)،مسئولیت مدنی کارفرما ناشی از عمل کارگر،تهران،انتشارات موسوی

19-دالوند، فضل الله،1386، تقسیم مسئولیت مدنی، اصفهان، انتشارات دادیار، ، ج1

20-دراب پور، مهراب،1387،مسئولیت های خارج از قرارداد، پرداخت خسارت، استرداد عین وامتیازات، تهران، مجد، ، ج1

21-دزفولی،عبدالرضا،1379،ایدز(سندرم)نقص ایمنی اکتسابی،تهران:نشر سالی

22-دکترعلی حسنی-مسئول روابط عمومی اداره کل انتقال خون خراسان رضوی-شهریور 91

23-راعی،م،شریفیان،ص،1390،تقصیر در مسئولیت مدنی و عدالت.معرفت حقوقی:سال یک،شماره یک

24-رستمی،ولی،بهادری جهرمی،علی،1388،مسئولیت مدنی دولت، ،پژوهشنامه حقوق اسلامی،شماره 29

25-روزنامه اعتماد،مرداد1386

26-شرافت پیما،محمدرضا،1386،مفهوم سبب خارجی و تاثیر آن بر مسئولیت مدنی(مطالعه  تطبیقی)پایان نامه دکترای تخصصی،دانشگاه تربیت مدرس

27-شهیدی،مهدی،1382،حقوق مدنی(آثار قراردادها و تعهدات)،تهران ،کانون مجد، جلد 3

28-صالحی،محمود،1372،حقوق زیاندیدگان و بیعه شخص ثالث،تهران،نشر دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

29-صفایی،سید حسین،1351،دوره مقدماتی حقوق مدنی،تهران،انتشارات عالی حسابداری

30-عاملی ، 1338،مجله کانون وکلا ، شماره 66

32-عميد،حسن،1353،فرهنگ عميد،تهران،جاويدان،ج11

33-غمامی،مجید،1376،مسئولیت مدنی دولت نسبت به اعمال کارکنان خود،تهران،انتشارات دادگستر،چاپ اول

34-قاسم زاده،مرتضی،1387،مبانی مسئولیت مدنی،تهران،انتشارات میزان،چاپ 5

35-قربان نیا،ناصر،1377،مطالعه ای پیرامون مسئولیت مدنی دولت در فقه امامیه و حقوق موضوعه،فصلنامه مفید،شماره13

36-ناصر کاتوزیان،اثبات و دلیل اثبات،نشر میزان،1383،ج2،ش356

37-کاتوزیان، ناصر،1384،مسئولیت ناشی از عیب تولید،تهران، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران

38-کاتوزیان، ناصر،1390 ،الزام های خارج از قرارداد، مسئولیت مدنی، مسئولیت های خاص ومختلط، تهران، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران،جلد2

39-کاتوزیان،ناصر،1386،دوره مقدماتی حقوقی مدنی-وقایع حقوقی،تهران

40-کاتوزیان،ناصر،1390،مسئولیت مدنی(الزام های خارج از قرارداد)،موسسه انتشارات دانشگاه تهران

41-کاظمی،محمود،1390:ضرورت تغییر نظام مسئولیت مدنی پزشکی در حقوق ایران با نگاهی به تحولات ایجاد شده در حقوق فرانسه.مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی

42-کریستین سن،آرتور،1377،ایران در زمان ساسانیان،ص328بهنقل از صانعی،پرویز،حقوق جزای عمومی،جلد اول،تهران،انتشارات سمت،چاپ دوم

43-کریمی،نسرين،1389:مسئولیت مدنی بدون تقصیر ناشی از انتقال خون آلوده.فصلنامه حقوق پزشکی:سال چهارم،شماره چهاردهم

44-كاتوزيان،ناصر،1387،الزام هاي خارج از قرارداد،قواعد عمومي،موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران

45-كاظمي،محمود،1384،آثار تقصير زيان ديده بر مسئوليت مدني،:شماره28،فصلنامه پژوهش

46-كاظمي،محمود،1386،مسئوليت مدني ناشي از انتقال خون آلوده،مجله دانشكده حقوق و علوم سياسي،دوره 37،شماره

47-گرجی،ابوالقاسم،1372،قیاس در حقوق اسلامی،مجموعه مقالات حقوقی،جلد اول،انتشارات دانشگاه تهران،چاپ دوم

48-لنگرودی،محمدجعفر،1372،ترمینولوژی حقوق،گنج دانش،

49-محقق داماد،سیدمصطفی-1383،،قواعدفقه،بخش مدنی،چاپ یازدهم،نشرعلوم اسلامی

50-محمدخانی،حسین،1386،مسئولیت مدنی دولت در بارگه داد،تهران،انتشارات بعثت،چاپ اول

51-مظفر،شیخ محمدرضا،1386،اصول الفقه،جلداول،دارالنعمان،نجف

52-مهرپور ، حسین ، 1371،مجموعه نظرات شورای نگهبان ، جلد 2 ، انتشارات کیهان

53-مير خليلي،سيد احمد،1382،فقه و قياس،پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي،چاپ اول

54-نوری،حسین و دیگر همکاران،اصول انتقال خون،تهران،انتشارات بنیاد امور بیماری های خاص،چاپ اول،1380،مقدمه

منابع عربي:

56-انصاري،شيخ مرتضي،1420 ه ق،رساله لاضرر،چاپ شده در آخر كتاب مكاسب محشي،قم،مجمع الفكر الاسلامي

57-حرعاملي،محمدبن،حسن،وسائل الشيعه الي تحصيل مسائل الشريعه،بيروت،دارالحياء التراث العربي،بي تا

58-حسيني سيستاني،سيد علي،(1414ه ق)،قاعده لاضرر و لاضرار،چاپ اول،قم،چاپ مهر

59-حلي،جمال الدين حسن بن يوسف،معروف به علامه حلي،1413،قواعد الاحكام في معرفه الحلال و الحرام،ج2و3،چاپ اول،قم،دفتر انتشارات اسلامي وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه

60- خوانساري،جمال الدين،1340،شرح غررالحكم

61-طباطبائی یزدی،سیدمحمدکاظم،1418ه ق،حاشیه بر مکاسب،ج1و2،قم،موسسه اسماعیلیان

62-عراقي،آقاضياء الدين-(1418ه ق)،قاعده لاضرر،چاپ اول،قم،دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه

63-محمدحسینی عاملی، محمد جواد،مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلاّ مة، بیروت: داراحیاء التراث العربی، بیتا

64-مراغه ای، سیدمیر عبدالفتاح،1417ه ق، العناوین الفقیهه،قم، موسسه النشرالاسلامی

65-مراغی،میرعبدالفتاح،1418ق،العناوین،تهران،موسسه نشر اسلامی

66-مکارم شیرازی،ناصر،(1410ه ق)،القواعد الفقهیه،چاپ دوم،ج1و2،مدرسه امام امیرالمومنین

67-موسوی بجنوردی،سیدحسن،1419،القواعدالفقهیه،(7جلدی)،ج1،چاپ اول ،نشرالهادی

68-حسيني عاملي،سيد محمد جواد،1419ه ق،مفتاح الكرامه في شرح قواعدالعلامه،جلد6،چاپ اول،قم،موسسه نشر اسلامي وابسته به جامعه مدرسيت حوزه علميه

منبع لاتين:

69-Lawson.F.H, Remedies of English law , Second Edition london, Butter worths, 1980

سايت هاي اينترنتي:

70-https://www.Hamshahrionline.ir

71-https://www.Persian.makarem.ir/estefta

72-پايگاه اطلاع رساني تبيان

73-واحد پژوهشي مركز تحقيقات عفوني و گرمسيري

74-https://www.aftabnews.ir