مبانی نظری و پیشینه پژوهشی تاثیر فرایند ECAP بر روی خواص مکانیکی آلیاژهای 5754Al و 7075Al

با سحافایل در خدمت شما هستیم با «پیشینه پژوهشی و تحقیق و مبانی نظری تاثیر فرایند ECAP بر روی خواص مکانیکی آلیاژهای 5754Al و 7075Al» که بطور کامل و جامع به این مبحث پرداخته و نیاز شما را به هرگونه جستجوی بیشتری برطرف خواهد نمود.

فهرست محتوا

مروري بر منابع مطالعاتي

2-1- آلياژهاي Al سری 5754

2-2- آلياژهاي Al سری 7075

2-3- نانوکریستال‌ها

2-4- فرآیندهای تغییر شکل پلاستیک شدید

2-5- خواص موادی که تحت  تغییر شکل پلاستیک شدید قرار گرفته‌اند

2-6- نمونه‌هایی از کاربرد موادی که تحت تغییر شکل پلاستیک شدید قرار گرفت اند

2-7- انواع فرآیندهای تغییر شکل پلاستیک شدید

2-7-1- تغيير شكل پيچشي تحت فشار زياد HPT

2-7-2- فرآيند فشار و اکستروژن متوالي CEC

2-7-3- فرآيند نورد انباشتی ARB

2-7-4- فرآيند موج‌دار کردن و صاف کردن متوالي

2-7-5- فورج سيکلي در قالب بسته CCDF

2-7-6- اکستروژن پیچشی TE

2-7-7- تغيير شكل در کانال‌هاي مشابه زاويه‌دارECAP

2-8- تثبیت و فشردن مواد با ECAP

2-9- انواع روش های ECAP

2-9-1- فرایند ECAP با استفاده از قالب چرخشی

2-9-2- فرایند اکستروژن جانبی در ECAP

2-9-3- تک قالب چند پاسه برای ECAP

2-9-4- ECAP در کانال های موازی

2-9-5- فرآیند  DCAP

2-9-6- فرآیند ECAP تطبیقی

2-9-7- پرس کانال‌هاي مشابه زاويه‌دار  و پیچش ( TECAP )

2-9-8- پرس درکانال‌هاي نا مساوی  زاويه‌دار  ( (NECAP

2-10- کرنش اعمالی در فرآید ECAP:

2-11- مسیر های مختلف فرایند :

2-11-1- مسیرA  :

2-11-1-1- سیستم لغزش

2-11-1-2- اعوجاج مسیر A

2-11-2- مسیرB_A :

2-11-2-1- سیستم لغزش

2-11-2-2- اعوجاج مسیر B_A

2-11-3- مسیر B_C  :

2-11-3-1- سیستم لغزش مسیر  B_C

2-11-3-2- اعوجاج مسیر B_C

2-11-4- مسیرC :

2-11-4-1- سیستم لغزش مسیر  C

2-11-4-2- عوجاج مسیر C

2-12- الگوی برش در فرایند ECAP :

2-13- مقایسه مسیر های مختلف فرایند ECAP

2-14- محاسبه نیروی لازم برای ECAP

2-15- کاربرد Ecap برای نمونه های صفحه ای

2-16- عوامل تاثیر گذار بر فرایند Ecap

2-16-1- تاثیر زاویه قالب (φ)  بر فرایند Ecap

2-16-2- تاثیر انحنای بیرونی قالب Ψ

2-16-3- تاثیر سرعت پرس

2-16-4- تاثیر دمای کار

2-16-5- تاثیر ضریب اصطکاک

2-16-6- تاثیر فشار پشتی

2-16-7- تاثیر ایجاد شیب در ابتدای کانال خروجی

2-17- رفتار سوپر پلاستیک

2-18- تاثیر Ecap بر روی ساختار ماده

2-19- رسوب سختی

2-19-1- عملیات محلول سازی

2-19-2- ایجاد محلول جامد فوق اشباع

2-19-3- عملیات پیر سازی

2-19-3-1- اثر دما بر روی عملیات پیر سازی

2-19-3-2- اثر ترکیب شیمیایی بر روی عملیات پیر سازی

2-20- نظریه ی استحکام بخشی

2-21- شرایط مورد نیاز برای رسوب سختی

2-22- ایجاد رسوب ها

2-23- رسوب سختی آلیاژهای آلومینیوم

2-24- تاثیر کار سرد بر عملیات پیرسختی

مراجع

نانوکریستال‌ها

اهمیت SPD در تبدیل موادی با اندازه دانه های معمولی به دانه هایی بسیار ریز حتی در مقیاس نانو کریستالی با خواص مکانیکی جدید است که در این روش ها وارد کردن کرنش های بالا ضروری است یا به عبارت دیگر ایجاد دانسیته ی بالایی از نابجایی‌ها و سپس آرایش مجدد نابجایی‌ها و تشکیل مجموعه‌ی مرزدانه‌های جدید.

پلی کریستال ها از نظر دانه بندی به سه دسته تقسیم می شوند:

• مواد درشت دانه با اندازه دانه های بزرگتر از 1 میکرون
• مواد بسیار ریز دانه با اندازه دانه ی کوچکتر از 1 میکرون
• مواد نانو کریستالی با اندازه دانه های کوچکتر از 100 نانومتر

مواد با دانه بندی بسیار ریز ، مواد پلی کریستالی هستند که اندازه دانه آنها تقریبا کمتر از 1 میکرون می‌باشد. یک لازمه‌ی دیگر برای مواد حجیم UFG آن است که باید دارای ساختار همگن و هم محور بوده و اکثر مرزدانه ها دارای نا هم جهتی با زاویه بزرگ باشند. حضور مرزهای زاویه بزرگ برای حصول خواص منحصر به فرد و پیشرفته ضروری است.

تاكنون روش هاي مختلفي براي توليد مواد UFG ارائه شده و تحقيقات گسترده‌اي روي آنها انجام شده است. روش هاي توليد مواد نانوکریستالی را مي توان به دو گروه کلي تقسيم بندي کرد. روش اول که تحت عنوان روش”پايين به بالا” معرفي شده است، شامل فرآيندهايي نظير آلياژ سازي مکانيکي، رسوب شيميايي بخار، انجماد سريع  و  بال‌میل و پرساست، که قابليت توليد دانه‌هايي با اندازه‌اي در حدود ده تا 50 نانومتر را دارند. اين فرآيندها به طور گسترده‌ براي توليد مقادير زياد پودرهاي نانو بلور مورد استفاده قرار مي‌گيرند، اما مشکل اصلي اين فرآيندها توليد يک محصول نهايي از طريق پرس کردن اين پودرها است. به دليل سختي بالاي پودرهاي توليد شده با روش هاي مکانيکي، پرس سرد آنها تقريباً غير ممکن است. از طرف ديگر استفاده از پرس داغ براي زينتر کردن اين پودرها مي‌تواند منجر به رشد دانه‌ها و وقوع تبلور مجدد شود. تاکنون روش‌هاي مختلفي براي رفع اين مشکلات پيشنهاد شده است اما هنوز تحقيقات براي پيدا کردن روشي کاملاً مناسب براي پرس پودرهاي نانوکريستالي و توليد محصول نهايي کاملاً يکپارچه با اندازه دانه نانومتري ادامه دارد. روش دوم براي توليد مواد با اندازه دانه نانومتري که با نام روش” بالا به پايين ”  شناخته مي‌شود، شامل فرآيندهاي متعددي است که با اعمال کرنش‌هاي شديد پلاستيک در مواد فلزي باعث کاهش اندازه دانه‌ها تا مقياس نانومتري مي‌شوند. علت انتخاب اين نام براي روش‌ مذکور اين است که اساس آن کاهش مستقيم اندازه دانه‌ها در نمونه‌اي با ابعاد بزرگ است. مزیت این روش یکنواختی بیشتر و تنش های پسماند کمتر است[11].

فرآیندهای تغییر شکل پلاستیک شدید

بعد از پیشقدم شدن هال و پچ برای تحقیق در مورد مواد ریزدانه دانشمندان و مهندسین زیادی برای بررسی و تحقیق در مورد این مواد علاقمند شدند. دانه­ریز شدن مواد باعث افزایش استحکام و چقرمگی شکست آن­ها می­شود و پتانسیل لازم برای تغییر شکل سوپر پلاستیک را در دمای کنترل شده و نرخ کرنش بالا فراهم می­آورد. اکثر فرآیندهای ترمومکانیکال سنتی منجر به تولید موادی با اندازه­ی دانه­ی بزرگ­تر از  می­شود، به استثنای بعضی موارد که موادی به قطر دانه­ی در حد میکرون تولید می­کنند. به هر حال چندین تکنیک وجود دارند که منجر به تولید موادی با دانه­های در حد کم­تر از میکرون و ابعاد نانو می­شوند مانند رسوب­گذاری بخار ، آسیاب گلوله­ای انرژی بالا، انجماد سریع و تغییر شکل پلاستیک شدید]10[. در تخمین اولیه، تکنیک­هایی که کرنش پیوسته ایجاد می­کنند و منجر به ریزساختار سلولی یا الیافی با مرزهای زاویه کوچک می­شوند، نمی­توانند در سطح ماده تغییر شکل برشی ایجاد کنند. ولی تکنیک­های SPD امکان تغییر مسیر کرنش را حین تغییر شکل فراهم می­آورند و منجر به ایجاد مرزدانه­های زاویه بزرگ و ریزساختار دانه­ای می­شوند.

فرآیندهای تغییر فرم پلاستیک شدید به فرآیندهای شکل­دهی فلزات گفته می­شود، که در آن­ها به منظور تولید فلزات فوق­العاده ریزدانه (UFG) کرنش پلاستیک خیلی بزرگی بر ماده وارد می­شود. مبناي اين فرآیندها کاهش اندازه­ی دانه‌ها در نمونه‌هاي فلزي با ابعاد بزرگ از طريق اعمال کرنش‌هاي شديد بدون ايجاد تغييرات ابعادي در نمونه است. در اين فرآیندها با اعمال کرنش‌هاي شديد به نمونه، اندازه­ی دانه‌ها تا مقياس میکرو و حتی نانومتري کاهش يافته و در مقابل خواص مکانيکي فلز بهبود چشم‌گيري مي­يابد. با توجه به کاهش اندازه­ی دانه‌ها و افزايش چشم‌گير استحکام نمونه‌هاي توليد شده با روش‌هاي مذکور، به نظر مي‌رسد روش SPD يکي از مناسب‌ترين روش‌ها براي توليد مواد فلزي با اندازه دانه میکرو و نانومتري در مقياس صنعتي باشد]2[.

در فرآیندهای متعارف شکل­دهی فلزات مانند نورد، آهنگری و اکستروژن کرنش پلاستیک وارد بر ماده معمولاً کم­تر از 2 می­باشد. اگر با چند پاس نورد و یا اکستروژن کرنش پلاستیک بزرگ­تر از 2 بر قطعه وارد شود ضخامت و یا قطر آن خیلی کم می­شود و برای استفاده در قطعات مناسب نیست. پس، از آنجايي که تغييرات ابعادي ماده مي‌تواند مانعي در مقابل ميزان کرنش اعمالي باشد، لذا اکثر روش‌هاي تغيير شكل شديد پلاستيک به نحوي طراحي شده‌اند، که ابعاد نمونه حين فرآيند تغيير نکند ]1[.

(Bottom-up procedure

) Mechanical Alloying

(Chemical Vapor Deposition

(Rapid Solidification

)Ball Milling

)Top-down Procedure

(Hall- Petch

منابع

1. R.Z .Valiev, R.K. Islamgaliev, I.V. Alexandrov, “Bulk Nano Structured materials from severe Plastic deformation.” Progress in Materials Science, Vol. 45, pp. 103-189. . (2000)
2. V.M .Segal, V.I .Renzniko, A.E. Drobyshevskiy, “Plastic treatment of metal by Simple shear.”Metally, Vol.1, pp.99-105. (1981)
3. V.M.Segal, “Slip line solutions T deformation mod and loading history during equal angular pressing.” Material Science and engineering. Vol. 345, pp. 36-46.( 2003)
4. E, Hatch J. “Aluminum Properties and Physical Metallurgy.” American Society for Metals. (1999).
5. W.J.Kim; C.S.Chung; D.SMa; S.I.Hong; H.K.Kim, “Optimization of Strength and ductility of 2024Al by equal channel angular Pressing (ECAP) and Post Ecap aging.”Scripta Materialia., pp. 333-338. (2003)
6. C.C.Koch; Y.S. Cho, “Nano crystals by high energy ball milling.”Nanostructure Material. Vol. 1, pp. 207-212. (1992)

ASM HandbookB Formerly Tenth Edition, Metals Handbook Volume 2

7. M. M.Sharma, M. F. Amateau, T. J. Eden. “Hardening Mechanisms of Spray Formed Al–Zn–Mg–Cu Alloys with Scandium and other Elemental Additions.” Journal of Alloys and Compounds. pp. 135-142. (2006)
8. 8. Aalco. Aalco. [Online] Aalco is a registered trademark of Aalco Metals Ltd. http://www.aalco.co.uk/.
9. 9. Properties and Selection: Nonferrous Alloys and Special-Purpose Materials
10. 10. U .ERB; A.M .El – sherik; G .Palumbo; K.T. Aust, “Synthesis Structure and Properties of electroplated nanocrystal materials. Nanostructured Materials.” 4, Vol. 2, pp. 383-390. (1993)
11. 11. Y.T.Zhu, T.c.Lowe, T.G. Langdon, “Performance and application of nano strucured materials produced by sever plastic deformation.” Scripta Materialia. 8, Vol. 51, pp. 822-830. (2004)

12.J. Macheret, E.Korth, L. Thomas; M.Watkins, D.Arthur “Equal Channel Angular Extrusion”. s.l.: Idaho National Engineering and Environmental Laboratory, (2000)

13. 13. G.D. Lahoti; P. Groche; J.Yanagimoto; N. Tsuji; A.Rosochowski; A.Yanagida, “Severe plastic deformation (SPD) processes for metals.” Science Direct. (2008).
14. 14. S.Z.Han; M.Goto; C.Lim; C.J.Kim; S. Kim.” Fatigue behavior of nano-grained copper prepared by ECAP.” J Alloys Compd, pp. 434-435. (2007)
15. 15. Zrnik, Jozef.” High Pressure Torsion and its  Application  for  Grain  Refinement  In Medium”., s.l. : Roznov pod Radhostem, (2010).
16. 16. M.Richert, and Q.Liu, “Microstructural evolution over a large strain range in aluminum deformed by cyclic-extrusion-compression.” Material science and engineering. Vol. 47, pp. 275-283. (1999)
17. 17. T, J. Richer and, M. Richer.” A new method for unlimited.” Archives of M metallurgy And Materials.
18. 18. J. Kusnierz; J. Bogucka. “Microstructure, Texture and Mechanical Properties of Copper under ARB Processing”, Walcowanie akumulacyjne ze spajaniem. (2005).
19. 19. J. Y.Huang; Y. T.Zhu; H.Jiang; T. C.Lowe, “Microstructures and Dislocation Configurations in Nanostructured Cu Prossed by Repetitive Corrugation and Straightening.”Materials Science and Technology Division. (2001).
20. 20. M.Skunca; P.Skakun; Z.Keran; L.Sidjanin; M.D. Matha, “Relations between numerical simulation and experiment in closed die forging of a gear.” Journal of Materials Processing Technology, pp. 256-260. (2006)
21. 21. مهدي كريمي ، حامد بختياري ، امين كشاورز , ” مدل سازي و بهينه سازي چند هدفه فرايند اكستروژن پيچشي ” مهندسی مکانیک مدرس , دوره 13 شماره 6صص 60( شهريور 1392)
22. 22. Y.Beygelzimer; Dmitry; K. Alexander; Sergey; Synkov; Varyukhin, Victor;  Irina Vedernikova;  Alexey Reshetov; Synkov, Alexandr; Polyakov, Lev; Korotchenkova. “Features of Twist Extrusion: Method, “Structures & Material Properties. Solid State Phenomena. (2006).

23 . S. A. Mousavi, A., Shahab, A. R., Mastoori, M., “Computational Study of Ti_6Al_4V Flow Behaviors during the Twist Extrusion Process”, Materials & Design, Vol. 29, No. 7 , pp. 1316-1329. (2008)

24. 24. K. Nakashima; Z. Horita; M. nemoto; T.G. Langdon. “Development of a multi – pass facility for equal channel angular pressing to high total strain.” Material science and engineering. 200, pp. 82-87.
25. 25. R.Z .Valiev, T.G.langdon. “Principle of equal channel angular Pressing as a Processing tool Grain refinement.”Progress in Material Science, Vol. 51, pp. 881-981. (1992),
26. 26. Y. Nisida; H.Arima; JC.Kim; T.Ando. “Superplasticity of SiCw/7075 Composites Processed by Rotary-Die Equal-channel Angular Pressing.”s.l.: Japan Institute of Metals, (2000).
27. 27. A.Azushima and K.Aoki. “Properties of Ultrafine-grained Steel by Repeated Shear Deformation of Side Extrusion Process.”Materials Science and Engineering. (2002).
28. 28. A.Azushima; R.Kopp; A.Korhonen; D.Y.Yang; F.Micari; G.D.Lahoti; P.Groche; J.Yanagimoto; N.Tsuji; A. Rosochowski; A. Yanagida, “Severe plastic deformation processes for metals. “Manufacturing Technology. (2010).
29. 29. M. Behtash, M.Jahedi, M.Paydar, M.Hossein. “Consolidation of commercial pure aluminum powder by torsional-equal channel.”Elsevier. (2011).
30. 30. A.Hasani; S.T.Laszo; T.Benoit. “Principles of Nonequal Channel Angular Pressing.” Laboratories de Physique et Mécanique des Matériaux. (2010).
31. Y.Iwahashi; J.Wang; Z.Horita; M.Nemoto, “Principle of equal channel angular pressing for the processing of ultra fine grained materials.” Scripta material. (1996).
32. 32. اميد ابراهيمي; سيد جمال حسيني پور; محمد بخشي جويباري; سلمان نوروزي; “فرآيند اكستروژن در كانالهاي هم مقطع زاويه دار، شبيه سازي فرآيند و بررسي تاثير نوع مسير در كرنش و يكنواختي آن”. کنفرانس ملی مهندسی ساخت و توليد دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
33. 33. Z.Horita, et al. “Development of fine grained structure using severe plastic deformation. Material science and technology”. 1239-1245. (2000)
34. M, Furukawa, Z, Horita and T.G, Langdon. “Factors influencing Microstructural development in equal channel angular pressing.” Metals and Materials International. pp. 141-150. (2003)
35. Z.Lowe, Y.Theodore; C.Terry “Observations and issues on mechanisms of grain refinement during ECAP process.” s.l.: Materials Science and Engineering, pp. 46-53. (2000).
36. 36. محمود ابراهیمی سبحان الله نظری تیجی, فرامرز جوانرودی, “بررسی شعاع داخلی و خارجی قالب بر توزیع کرنش در نمونه های پرس شده با کانالهای هم مقطع زاویه دار”. پنجمین کنفرانس شکل دهی فلزات ایران. (1390).
37. 37. مهدی شبان ، بیت اله اقبالی،” تاثير پارامترهاي طراحي قالب ECAP بر نحوه سيلان و توزيع کرنش در حين تغيير شکل آلياژ آلومينيم2024″. دومین کنفرانس مهندسی ساخت و تولید ایران.(1388).
38. P.B.Berbon; M.Furukawa; Z.Horita; M. Nemoto, “influence of pressing speed on microstructural development in equal channel angular pressing.” Metallurgical and Materials Transaction, Vol. 30. )1999(
39. D.Yamashita; D.Yamaguchi; Z.Horita; T.G. Langdon, “influence of pressing temperature on microstructural development in equal channel angular pressing.” Material science and engineering (2000).
40. D.H.Shih, j.Pak, Y.K. Kim, “effect of pressing temperature on microstructural and tensile behavior of low carbon steel processed by equal channel angular pressing”. Material science and engineering. (2002).
41. D.Yamaguchi; Z.Horita; M.Nemoto; T.G. Langdon,”Significance of adiabatic heating equal channel angular pressing”. Acta Materialia, pp. 4733-4741. (1997)
42. R. Lapovok, “The role of Back Pressure in equal channel angular pressing.” Journal of materials Science. (2005).
43. Y. Seung Chae; Jeong. Ha-Guk; Lee. Sunghak; Kim. Hyoung Seop. “Analysis of plastic deformation behavior during back pressure equal channel angular pressing by the finite element method”. Computational Materials Science. (2013).

. 44سعید شکرالهی.” بررسی خواص مکانیکی ایکپ آلیاژ AL5005” پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه سمنان (1388)

45. Y.Iwahashi, Z.Horita, M.Nemoto, “The Process Of Grain Refinement in equal channel angular pressing “s.l Acta Materialia,, Vol. 46. (1998)
46. S.Komura, Z.Horita, M.Nemoto, “influence of Stacking fault energy of Microstructural development in equal channel angular pressing”. s.l: Journal of Material Research, Vol. 14. (1999)
47. K.Neishi, Z.Horita, T.G Langdon.” Grain refinement of pure Nickel using Ecap “s.l.: Material Science and engineering, (2002).
48. N. Q. Chinh, J.Gubicza, T.G. Langdon, “Chracteristics of fcc metals Processed by Equal channel angular pressing“. s.l: Journal of Materials Science, (2007).
49. Y.Iwahashi, Z.Horita, M.Nemoto, T.G. Langdon. “Factors influencing the equilibrium grain size in equal channel angular pressing: Role of Mg addition to Aluminum”. s.l: Metallurgical and Materials Transaction, Vol. 29. (1998),
50. Emeritus Professor. “Precipitation Hardening in 7075 Aluminum Alloy“. s.l: California State University 527, (2005).
51. L.Maribel; S.Muñoz; M.Victor; L. Hirata; J.Hector. “SEM Analysis of Precipitation Process in Alloys “. 978-953-51-0092-8, s.l: Instituto Politecnico Nacional (ESIQIE), (2012).
52. S.Shigeo; Y.Takahashi; K.Wagatsuma; S.Shigeru. “Characterization Of Aging Behavior Of Precipitates And Dislocations In Copper-Based Alloys “s.l: International Centre for Diffraction, (2010).
53. W.Linda, Ferguson, W. George. “Modelling of Precipitation Hardening in Casting Aluminium Alloys.” Aluminum Alloys, Theory and Applications. s.l: In Tech, (2011).
54. 54. رابرت رید هیل ، رضا عباسچیان. اصول متالورژی فیزیکی. s.l.: سروش دانش. جلد دوم (1382).
55. 55. B. Murat.” Precipitation Hardening of Aluminum Alloys“. l: Materials of Engineering Laboratory, LSU, (2009).
56. J.E.Hatch, Aluminum. s.l: American society for metals, (1983).
57. K.Shen, J.ling, J.Chen. “TEM study on microstructure and properties of 7050 aluminum alloy during thermal exposure”. s.l.: Transactions of Nonferrous Metals Society of China, pp. 1405-1409. (2009)

58 . حمید رضا فولاد , بابک هاشمی. “تاثیر انجام نورد سرد پیش از پیر سختی بر خواص مکانیکی و زمان پیر سازی آلیاژ Al7075“ چهارمین کنفرانس شکل دهی فلزات و مواد ایران  (1387) .

59. K. Shen, J.ling, J.Chen. “TEM study on microstructure and properties of 7050 aluminum alloy during thermal exposure”. s.l: Transactions of Nonferrous Metals Society of China, pp. 1405-1409. (2009)
60. 60. Prpperties and selection:” Nonferrous alloy and special -purpose material”. l.: ASM.Metals Handbook, Vol. 2. (1990).
61. 61. Standard Test Methods for Tension Testing of Metallic Materials. (2007).
62. 62. M.Greger, R. Kocich, B.Kurretiva, “Ultrafine grained copper by equal channel proccessing”. l.: Acta Metallurgical Sloraca, Vol. 48. (2000).
63. 63. T.Dalla, “Microstructural and Properties of copper Processed by equal channel angular extrusion.” l.: Acta Materialia, (2004).
64. 64. G .Terence, Langdon. “The Principles of grain refinement in equal channel angular extrusion.” l.: The Principle P.W. s of grain refinement in equal channel angular extrusion, (2006).
65. 65. P.L .Sun, Kao, “High angle boundary formation by grain subdivision in equal channel extrusion”. l.: Scripta Materialia, (2002).
66. 66. L.Beyelein, S.Toth, “Texture evolution in equal channel angular extrusion”. l.: Progress in Materials Science, (2009).
67. 67. Sabirov, “Equal channel angular pressing of metal matrix composites: Effect on particle distribution and fracture toughness “s.l.: Acta Mater, (2005).
68. 68. S.Lee; A.Utsunomiya; H.Akamatsu ; K.Neishi; M.Furukawa; Z.Horita,; “Langdon Influence of scandium and zirconium on grain stability and superplastic ductilities in ultrafine-grained Al–Mg alloys“. s.l.: Acta Mater, (2002).
69. M. Reihanian, “Analyssis of the mechanical properties of nanostructured commerically Al Processed by equal channel angular pressing” s.l.: Materials Science and Engineering A, (2008), Vol. 473.
70. W.F.Hosford; R.M.Caddell, Metal Forming. Prentice Hall, (2007)
71. 71. I.Neset; F.Ajredini; A.Veveçka-Priftaj, M.Ristova “Enhancement of mechanical properties of the AA5754 Aluminum alloy with A Sever Plastic Deformation” Original scientific article. MTAEC9. ISSN 1580-2949- (2013)
72. 72. N. Liocrca-lsern; C. Luise-perez; P.A. Gonzalez: L.Laborde and D. Patino “Analysis of Structure and mechanical properties of AA5083 aluminium alloy processed by ecap”. Advance Study Center Co LTD, REV.ADV.Mater Science. PP (473-478). (2005)

73 . سعید شبستری, محمدرضا  ابوطالبی میثم ,ایرانی  “بررسی تاثیر پیرسازی ترمومکانیکی بر خواص مکانیکی آلیاژ آلومینیوم 7075” . مجله بین المللی علوم مهندسی, (1384), Vol.