مبانی نظری و پیشینه پژوهشی مبانی فقهی شهید ثانی در معاملات

با سحافایل در خدمت شما هستیم با «پیشینه پژوهشی و تحقیق و مبانی نظری مبانی فقهی شهید ثانی در معاملات» که بطور کامل و جامع به این مبحث پرداخته و نیاز شما را به هرگونه جستجوی بیشتری برطرف خواهد نمود.

فهرست محتوا

 

مقدمه

کلیات

طرح پایان نامه

بخش اول

تعريف مساله و بیان سوال های  اصلی تحقیق

پیشینه تحقیق

ضرورت و اهداف تحقیق

فرضیه های تحقیق

روش تحقیق

بخش دوم : مروری بر زندگی شهید ثانی

خاندان شهید ثانی

زندگي علمي شهيد ثاني

استادان و شاگردان شهيد ثاني

آثار علمي شهيد ثاني

شهادت

فصل اول : مبانی اجتهادی شهیدثانی

بخش اول : اصول فقه از منظر شهید ثانی

مبحث اول : توضیح مبانی اصولی شهید ثانی

مبحث دوم  : نوآوری اصولی شهید ثانی

مبحث سوم : جمع بندی مبانی اصولی شهید ثانی

بخش دوم : دانش رجال از منظر شهید ثانی

مبحث اول : بررسی اندیشه رجالی شهید ثانی

مبحث دوم  : نوآوری رجالی  شهید ثانی

مبحث سوم : جمع بندی مبانی رجالی  شهید ثانی

فصل دوم : مبانی تطبیقی شهید ثانی

بخش اول : توضیح مبانی تطبیقی شهید ثانی

مبحث اول : رضایت

مبحث دوم : قاعده اذن

مبحث سوم : قاعده ملازمه  اذن در شیء با اذن در لوازم آن

مبحث چهارم : قاعده  ضمان ید

مبحث پنجم : قاعده غصب

مبحث ششم : قاعده كل عقد يضمن

مبحث هفتم : قاعده استیمان

مبحث هشتم : قاعده اتلاف

مبحث نهم : قاعده  تسبیب

مبحث دهم : قاعده غرور

مبحث یازدهم : قاعده العقود تابعه للقصود

مبحث دوازدهم  : قاعده  تغییر پذیری احکام اولیه به تاثیر زمان و مکان

مبحث سیزدهم : قاعده الحاکم ولی الممتنع

مبحث چهاردهم  : ماهیت مالکیت

مبحث پانزدهم : قاعده تسلط

مبحث شانزدهم : قاعده ید

مبحث هفدهم : قاعده احترام مال

مبحث هجدهم : قاعده اقدام

مبحث نوزدهم : اصل صحت

مبحث بیستم  : قاعده اصاله اللزوم

مبحث بیست و یکم : تعذر وفا به مدلول عقد

مبحث بیست و دوم  : قاعده المومنون عند شروطهم

مبحث بیست و سوم : قاعده غرر

مبحث بیست و چهارم : قاعده ربا

مبحث بیست و پنجم  : قاعده لاضرر

بخش دوم  : نوآوری تطبیقی شهید ثانی

بخش سوم : جمع بندی مبانی تطبیقی شهید ثانی

نتیجه گیری

فهرست منابع

 

کلیات

1- تعریف مساله و بیان سوال های اصلی تحقیق

بدون داشتن مبانی نظم فکری امری غیر ممکن است. با توجه به این که شهید ثانی از نوادر دوران و مفاخر بزرگ اسلام است و دانشمندی متبحر در فقه، اصول، رجال، حدیث، تفسیر، درایه، ادبیات، کلام و… در علوم مختلف راهگشای محققان معارف الهی است.‏ در فقه صاحب کتب ارزشمندی چون الروضة البهیه و مسالک الافهام می باشد .کتاب الروضة البهیه  شهید ثانی سال‌ها از متون درسی فقه به شمار می‌آید. طی سالیان طولانی در حوزه های علمیه و دانشگاهها در سطوح مختلف مورد توجه بوده است. بدین منظور کتاب الروضة البهیه و مسالک الافهام را مبنا قرار می دهیم. در این تحقیق رئوس اصلی ، فقه معاملات می باشد که به دلیل انسجام و پیوستگی مطالب این تحقیق را از بخش های دیگر فقهی  بی نیاز نمی کند .

سوال های اصلی تحقیق

– نیاز به علم اصول با توجه به مباحث فقه، شرایط زمانی، استعداد و ویژگی های فقه شهید ثانی چگونه تعریف شده است ؟

– استعداد و ویژگی های فقه شهید ثانی در رابطه با علم قواعد فقه چیست ؟

– محدوده کاربرد علم رجال در فقه شهید ثانی چه میزان است ؟

–  شهید ثانی در فقه صاحب نظر و مبتکر است ؟

2-  پیشینه تحقیق

موضوع رساله حاضر مبانی فقهی شهید ثانی در معاملات است . با توجه به جستجو های انجام گرفته پایان نامه ای توسط محمدرضا موسويان، در موضوع  حكومت اسلامي در  انديشه سياسي شهيد ثاني پايان نامه كارشناسي ارشد موسسه آموزش عالي باقرالعلوم (ع ) مورد بررسی قرار گرفته است اما پایان نامه ای در مورد مبانی فقهی شهید ثانی در معاملات موجود نمی باشد.

3- ضرورت و اهداف تحقیق

بررسی و ارزیابی مبانی فقهی شهید ثانی و  فراهم کردن زمینه های علمی برای پاسخگویی  به مطالب  زیر می باشد :

– میزان نیاز به علم اصول با توجه به مباحث فقه، شرایط زمانی، استعداد و ویژگی های فقه شهید ثانی روشن گردد .

– استعداد و ویژگی های فقه شهید ثانی در رابطه با علم قواعد فقه بیان شود .

– محدوده کاربرد علم رجال در فقه شهید ثانی آ شکار گردد .

–  نوآورهای شهید ثانی در فقه کشف و ارائه شود.

این رساله با بررسی شیوه استدلالی شهید ثانی و تحلیل مبانی فقهی می تواند در راستای دانش افزویی دانش پژوهان در گرایش فقه و حقوق  مراکز علمی، اعم از حوزه و دانشگاه، موثر واقع شود .

4- فرضیه های تحقیق

آنچه تحقیق در صدد بررسی آن است در قالب فرضیات زیر خواهد بود  :

– میزان نیاز به علم اصول با توجه به مباحث فقه و شرایط زمانی و استعداد های فقه   شهید ثانی  گسترده است که به شکل قاعده مند ارائه شده است .

– استعداد و ویژگی های فقه شهید ثانی در رابطه با علم قواعد فقه، پویا و هماهنگ با دانش اصول و کاربردی تر از آن مشاهده می شود .

– شهید ثانی در دانش فقه نوآور و صاحب نظر محسوب می شود .

 

فهرست منابع

قرآن کریم

2- اردبیلی احمد ، مجمع الفائده و البرهان فی شرح الارشاد الاذهان ، به کوشش حسین یزدی  ، جامعه المدرسین ، قم ، بی تا .

3-  انصاری  مرتضی ، فرائد الاصول ، چاپ اول ، مجمع الفکر الاسلامی ، قم ،1419 ق .

4 – همو ، المکاسب ، چاپ اول ، مجمع الفکر الاسلامی ، قم ، 1420 ق .

5- بحرانی یوسف ، حدائق الناضره، موسسه نشر اسلامی ، قم ، بی تا .

6- بروجردی  سید حسین، البدر الزاهر فى صلوه الجمعه والمسافر، تحقیق حسينعلى منتظرى ، انتشارات دفتر تبليغات اسلامى ، قم ، 1418 ق .

7- بشروی خراسانی  عبد الله بن محمد ، الوافیه فی اصول الفقه ، چاپ اول ، مجمع الفکر الاسلامی ، قم ، 1412 ق .

8 –  بهایی  محمد ، مشرق الشمسین و اکسیر السعادتین  ، مکتب بصیرتی ، قم ، بی تا.

9- توحیدی  محمد علی ، مصباح الفقاهه ، تقریر بحث سید ابو القاسم خویی ، چاپ  اول ، منشورات مكتبه الداوري ، قم ، بی تا .

10- حافظیان ابوالفضل ، رسائل فی الدرایه الحدیث ، دار الحدیث ، قم ، 1382 ش .10

11 – حجتي  بهاء الدین ، حاشيه على كفايه الاصول ، تقرير بحث بروجردي ، چاپ اول ،بی تا .

12- حر عاملی  محمد ، وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه ، چاپ دوم ، موسسه آل البيت(ع) لاحياء التراث ، قم ، 1414 ق.

13- همو ، امل الامل ، مکتب اندلس ، نجف ، بی تا ، ج 1 ، ص 85  .

14- حسینی مراغی  سید عبد الفتاح ، عناوین الفقهیه ،  چاپ اول ،  موسسه نشر اسلامي، قم ،  1418 ق .

15- حکیم  سید محمد تقی ، الاصول العامه للفقه المقارن ، چاپ دوم ، موسسه آل البیت (ع) ،  قم ، 1979 م  .

16- حلی ابن ادریس ، السرائر ، چاپ دوم ، موسسه نشر اسلامي ، قم ، 1410 ق .

17-  حلی  جعفر ، معارج الاصول ، چاپ اول ، موسسه آل البیت (ع) ، قم ، 1403 ق .

18- همو ، المعتبر  فی شرح المختصر ، موسسة سيد الشهداء (ع) ،  قم ،1364 ش .

19 – همو ، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام ،  چاپ دوم ،  استقلال ،  تهران ، 1409 ق.

20 – حلی حسن ، مبادی الوصول الی علم الاصول ، چاپ سوم ، مكتب الإعلام الإسلامي ، 1404 ق .

21 –  همو  ، تذکره الفقهاء ، چاپ  اول ، موسسه آل البيت(ع) لاحياء التراث ، قم ، 1414 .    22- همو ، قواعد الاحکام  ، موسسه نشر اسلامي ، قم ،1418ق

23-  همو ، تبصره المتعلمين ، انتشارات فقيه ، تهران ،1368ش.

24 –  حلی  یحیی ، جامع للشرایع  ،  موسسه سید الشهداء (ع) ، قم ، 1405ق.

25- خراسانی  محمد کاظم ، حاشیه المکاسب ، چاپ اول ،  موسسه نشر اسلامي ،  قم ، 1406 ق  .

26-  همو ، کفایه الاصول ، چاپ اول ، موسسه آل البيت (ع) لاحياء التراث ، قم ، 1409 ق .

27- خوانسارى جمال ،  حواشى على الروضه البهیه  ، چاپ اول  ، موسسه آل البيت (ع) لاحياء التراث ، قم ، بی تا .

28- خوانساري سيد محمد باقر ، روضات الجنات ، نشر اسماعيليان ، قم ، بی تا .

29-  خویی  سید ابو القاسم ، کتاب اجاره ، لطفی ، قم ، 1365 ش .

30- همو ، معجم رجال الحدیث ، دار الزهراء ، بیروت ، بی تا .

31-  همو ، التنقیح ،  چاپ دوم  ، موسسه آل البيت (ع) لاحياء التراث ، قم ، بی تا  .

32 – سبحانی  جعفر ، کلیات فی علم الرجال ، چاپ دوم ، مدیریت حوزه قم ، قم ، 1410 ق .

33- سبزواری  محمد باقر ، کفایه الاحکام ، چاپ اول ، موسسه نشر اسلامي ، قم ، 1423 ق .

34-  سلار  بن عبد العزيز، مراسم العلويه ، مجمع اهل بيت(ع) ، قم ،1412 ق .

35- سیستانی  سید علی ، قاعده لاضرر و لاضرار ، چاپ اول ، موسسه نشر اسلامي ، قم .

36-  سیوطی جلال الدین ،تدریب الراوی ، چاپ اول ، السعاده ، مصر ، بی تا .

37- شعرانی  ابی الحسن ، المدخل الی عذب المنهل فی اصول الفقه ، چاپ اول  ، کنگره شیخ انصاری ، قم .

38- شوشتری محمد تقی، قاموس الرجال ، چاپ اول ، موسسه نشر اسلامی ، قم ، 1419 ق .

39- صدر حسن ، نهایه الدرایه ، تصحیح ماجد غرباوی ،چاپ اول ، موسسه نشر اسلامي ، قم ، بی تا .

40-   صدر  سید محمد باقر ، الفتاوي الواضحه ، چاپ هفتم ، دارالتعارف ، بيروت ،1401 ق .

41- طباطبایی سید علی ، ریاض المسائل ، چاپ اول ، موسسه نشر اسلامي ، قم ،1412 ق .

42- طباطبايي يزدي   سيد محمد کاظم ، تکمله عروه الوثقی ، مکتبه الداوری ،  بی جا ، بی تا

43- همو ، سؤال وجواب السيد اليزدي ، نشر علوم اسلامی ، تهران 1376ش.

44- طوسی  ابن حمزه ، الوسیله الی نیل الفضیله ، چاپ اول ، مکتب مرعشی نجفی ، قم ، 1408 ق .

45- طوسی محمد ، عده فی الاصول الفقه، تحقیق محمد رضا انصاری چاپ اول ، ستاره ، قم ، 1417 ق .

46- همو ، النهايه ، انتشارات قدس، قم ، بی تا .

47- عاملی  حسن ، معالم الدين و ملاذ المجتهدين ، موسسه نشر اسلامي ، قم ، بی تا.

48- همو ، منتقی الجمان ، دفتر انتشارات اسلامی ، قم ، 1406 ق .

49-  عاملی زین الدین ، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه ، چاپ اول منشورات مکتب الداوری ، قم ، 1410 ق .

50- همو ، مسالک الافهام  إلى تنقيح شرائع الإسلام ، چاپ اول ، موسسه معارف اسلامي ، قم ،  1413 ق .

51- همو  ، تمهید القواعد الاصولیه و العربیه ، چاپ اول ،دفتر تبلیغات اسلامی ، خراسان ،1416ق .

52 – همو  ، منیه المرید فی آداب المفید و المستفید ، تحقیق  رضا مختاری ، چاپ اول ، مكتب الاعلام الاسلامي ،1409 ق .

53-  همو ،  الاقتصاد و الارشاد ، چاپ اول ،موسسه نشر اسلامي ، قم ،1420ق .

54 –  همو ، روض الجنان فی شرح الارشاد الاذهان ، موسسه آل البيت(ع) لاحياء التراث ،قم ، بی تا .

55- همو  ، رسائل الشهید الثانی ، مرکز الابحاث و الدراسات الاسلامیه ، بوستان کتاب ، قم ، 1422 ق .

56 –  همو ، الرعایه فی علم الدرایه ، تحقيق عبد الحسين محمد علي بقال، چاپ دوم، مكتب مرعشي نجفي ، قم ، 1408.

57- همو ، حقایق الایمان ، مکتبه مرعشی نجفی ، قم ، 1409 ق .

58- عاملی  سید محمد ، مدارک الاحکام فی شرح شرائع الاسلام ، چاپ اول ، موسسه آل البیت (ع) ، قم ، 1410 ق .

59- عاملی محمد، القواعد و الفوائد ، تحقیق سید عبد الهادی حکیم ، منشورات مکتب مفید ، قم ، بی تا .

60- همو ، الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه ، چاپ اول ،  موسسه نشر اسلامي ، قم ،  1412 ق.

61- عليدوست  ابوالقاسم ، فقه و عرف ، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي ، تهران ، بی تا .

62-  فياض  محمد اسحاق ، محاضرات فی اصول الفقه ، تقرير بحث خوئي ، چاپ اول ، موسسه نشر اسلامي ، قم ،1419 ق .

63- قاروبی تبریزی حسن ، النضید فی شرح الروضه الشهید ، چاپ نهم ، انتشارات داوری ، قم ، 1428 ق .

64- کلینی  محمد ، الكافي ، به کوشش علی اکبر غفاری ، چاپ پنجم ، دار الکتب الاسلامی ، تهران ، 1363 ش

65 – مامقامی عبد الله ، مقباس الهدایه ، چاپ اول  ، موسسه آل البيت (ع) لاحياء التراث ، قم ، 1411 ق .

66- محمدی  علی ، شرح رسائل ، چاپ پنجم ، انتشارات دارالفکر ، قم ، 1386 ش .

67- مظفر  محمد رضا  ، اصول الفقه ، چاپ اول ،حقوق اسلامی ، قم ،1385 ش .

68-  مفید  محمد ، المقنعه ، موسسه نشر اسلامي ، قم ،1410ق .

69-  مکارم شیرازی  ناصر ، انوار الاصول ، چاپ دوم ، مدرسه الامام علی ابن ابی طالب (ع) ، قم ، 1428 ق .

70 – همو ، القواعد الفقهیه ، چاپ سوم ، مدرسه الامام امیر المومنین  (ع) ، بی جا ، 1411 ق .

71- موسوی خمینی  سید روح الله ، کتاب البیع ، چاپ  اول ، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى ، تهران ،1421 ق .

72- همو ، تحریر الوسیله ، چاپ دوم ، نشر اسماعلیان ، قم ، 1390 ق .

73- همو ، کتاب طهاره ، مطبعه مهر ،  قم ، بی تا .

74- همو ، انور الهدايه فى التعليقه على الكفايه ، چاپ  اول ، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى ، 1372 ش

75-  همو  ، الاستصحاب ، چاپ اول ،موسسه نشر آثار امام خميني ، 1417ق .

76- همو  ، منهاج الوصول الی علم الاصول ، چاپ اول مؤسسه تنظيم ونشر آثار امام خميني ، قم،  1414ق .

77- .همو ، صحيفه نور ، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ،تهران ، بی تا  .

78- میرداماد  محمد باقر ، رواشح السماویه  ، مکتب  مرعشی نجفی ، قم  ، 1405  ق .

79-  نجفی  محمد حسن ، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام ، چاپ سوم ، دار الکتب الاسلامی ، تهران ، 1365 ش .

80 – نوری حسین ، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل ، چاپ اول ، موسسه آل البيت (ع) لاحياء التراث ، بیروت ، 1408 ق .

81 – وحید بهبهانی  محمد باقر ، الفوائد الحائریه ،چاپ اول ، مجمع الفکر الاسلامی ، قم ، 1415 ق .

82- ولایی  عیسی ، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، چاپ اول ، تهران ،1374 ش .