پیشینه پژوهشی بهره وری منابع انسانی (رشته مدیریت)

تعداد بازدید
1309 بازدید
۹,۰۰۰ تومان
لطفا به این مطلب امتیاز بدهید

با سحافایل در خدمت شما هستیم با «پیشینه پژوهشی بهره وری منابع انسانی (رشته مدیریت)» که بطور کامل و جامع به این مبحث پرداخته و نیاز شما را به هرگونه جستجوی بیشتری برطرف خواهد نمود.

فهرست محتوا

2-3-1) مفهوم بهره وری 49

2-3-2) كارآئی 51

2-3-3) اثر بخشی 51

2-3-4) بهره وری منابع انسانی 52

2-3-5) هدف از بهبود بهره وری 54

2-3-6) اهمیت بهره وری 55

2-3-7) راهكارهای افزایش بهره وری منابع انسانی 55

2-3-7-1) ایجاد تعهد در كاركنان 55

2-3-7-2) توجه به كاركنان 56

2-3-7-3) استفاده بهینه از استعدادها 57

2-3-7-4) ایجاد انگیزه 57

2-3-7-5) توجه به تغییرات 58

2-3-7-6) كاهش ضایعات 59

2-3-8) سطوح بهره وری 59

2-3-8-1) بهره وری فردی 59

2-3-8-2) بهره وری در سازمان  60

2-3-9) عوامل موثر بر ارتقای بهره وری منابع انسانی 60

2-3-10) تاریخچه شركت مخابرات استان آذربایجان غربی 61

2-3-11) بهره وری نیروی انسانی در شركت مخابرات استان آ.غ 62

2-3-12) شاخصهای اندازه گیری بهره وری منابع انسانی در شركت مخابرات استان آ.غ 63

2-3-13) توانمندسازی كاركنان و بهره وری منابع انسانی  65

2-4) مروری بر تحقیقات گذشته موجود (تحقیقات داخلی و خارجی  66

بهره وری منابع انسانی

مفهوم بهره وری

در سالهای اخیر از واژه بهره وری تعاریف زیادی ارائه شده كه اغلب مفهوم واحدی را القا میكنند. در برداشت كلی، بهره وری عبارت است از فن آوری استفاده بهینه از منابع و امكانات، نیروی انسانی، مهارتها و تبادل اطلاعات بمنظور دستیابی به بهترین نتیجه ممكن. بهره وری به معنای داشتن قدرت تولید و بارآور بودن كسی یا چیزی است. امروزه بهره وری به عنوان یك دیدگاه فكری و به مفهوم هوشمندانه كاركردن مطرح است. مفاهیم نخستین بهره وری ساده است، اما مشكلی كه در تعـریف بهره وری وجود دارد فقدان یك شیوه‌ی كار معین و مشخص برای بهره‌وری است. در واقع واژه بهره وری نخستین بار توسط كویزنی در سال 1766 استفاده شد. برومن معتقد است بسیاری از تعاریف بهره وری تشابهات ذاتی با یكدیگر دارد، به این معنا كه به نظر می‌رسد محتوای اصلی تمامی آنها مشابه است. به عبارت دیگر مفهوم بهره‌وری با بهره‌گیری از لغاتی چون كارآیی، و اثربخشی تشریح می‌شود (ایران زاده، 1389، 55-54).

در زمینه‌ی بهره وری، تفاسیر و تحلیل‌های متعددی وجود دارد، با توجه به تجربیات و مطالعات انجام گـرفته می‌توان مطابق جدول زیر به این سوال كه بهره وری چه هست؟ و چه نیست؟ به این موضوع جواب داد.

 

جدول شماره 2-3: مفاهیم درست و نادرست از بهره وری

بهره وری چه هست ؟

بهره وری چه نیست؟

درست كار كردن و بهتر كار كردن است ؛

به طور لزوم كار بیشتر نیست ؛

درست و به جا مصرف كردن است ؛

كم مصرف كردن نیست ؛

استفاده صحیح از عمر برای زندگی بهتر است ؛

سخت زندگی كردن نیست ؛

هماهنگ كردن تولید با كیفیت بهتر و متناسب با تقاضا است؛

فقط تولید بیشتر نیست ؛

دلپذیر سازی محیط كار و زندگی در حد امكانات است ؛

تجمل گرایی نیست ؛

حاصل همكاری و مشاركت است ؛

حاصل فردگرایی نیست ؛

در سود همگانی است ؛

در سود فردی نیست ؛

بنابراین می‌توان گفت بهره وری نه تنها این است كه ” با انجام درست كارها ” به حداكثر كارآیی دست یافت، بلكه این نیز است كه با ” انجام كارهای درست” به حداكثر اثر بخشی رسید. باید توجه داشت كه كارآیی جنبه كمی و اثر بخشی جنبه كیفی دارد. بنابراین لازم است از رابطه‌ی اساسی بین نهاده و ستانده، فراتر رفت تا بتوان عوامل تعیین كننده‌ی بهبود بهره وری را درك كرد (همان منبع، 60).

سازمان بین المللی كار (ILO) بهره وری را چنین تعریف كرده است: بهره وری عبارت است از نسبت ستاده به یكی از عوامل تولید (زمین، سرمایه، نیروی كار). امروزه تقریباً نویسندگان اجماع نظر دارند كه اندازه بهره وری با تقسیم ارزش ستاده به ارزش نهاده‌ها (داده‌ها) بدست می‌آید. همین كه در مقدار معینی از نهاده ها، مقدار محصول (با حفظ كیفیت) افزایش یابد یا مقدار نهاده‌های بكار رفته برای یك مقـدار ثابت محصول كـاهش یابد، بهـره وری افـزایش می‌یابد. بنابراین مقـدار شـاخص بهره وری در مجموع، میزان اثربخشی و كارآیی در یك سازمان را نشان می‌دهد (طاهری، 1385، 20).

كارآئی

كارایی، به اجرای درست كارها در سازمان مربوط می‌شود. یعنی تصمیماتی كه با هـدف كـاهش هزینه‌ها، افزایش مقدار تولید و بهبود كیفیت محصول اتخاذ می‌شوند. كارایی نسبت بازدهی به بازدهی استاندارد است (طاهری، 1385، 18).

در كارآیی، افراد و سازمان به دنبال درست انجام دادن فرآیند كاری هستند. یعنی با كارآیی، منابع سازمان بهتر و مفیدتر به كار گرفته می‌شود. كارآیی ارتباط نزدیكی با كنترل فرآیند و كاربرد منابع طی اجرای فرآیند دارد.

اثر بخشی

در اثربخشی، افراد به دنبال انجام دادن كار درست هستند تا از طریق آن سازمان نیز به اهداف خود دسترسی یابد. تحقق اهداف سازمان به نحو مطلوب موضوع مورد توجه اثر بخشی است و محور اساسی در اثربخشی نتایج یا بازده كار است. به تعبیر دیگر، اثربخشی انجام كارهای صحیح است. اثربخشی به میزان زیادی با كیفیت نیز در ارتباط است (ایران زاده، 1389، 58).

در جدول زیر شاخص‌های اثربخشی و كارآیی در سازمان مورد مقایسه قرار گرفته است.

منابع فارسی

  • 1) ابطحی، سیدحسین؛ عابسی، سعید، 1386، توانمندسازی كاركنان، ‌موسسه تحقیقات و آموزش مدیریت،‌ كرج، چاپ اول
  • 2) احمدی، پرویز؛ صفری کهره، محمد؛ نعمتی، سمیه، 1389، مدیریت توانمندسازی کارکنان (رودیکردها، الگوها، راهبردها، برنامه‌ها و ارزیابی )، دفتر پژوهشهای فرهنگی، تهران، چاپ اول،
  • 3) استونر، جیمز ای .اف، 1382، مدیریت، جلد دوم، علی پارسائیان و سید محمد اعرابی، انتشارات دفتر پژوهشهای فرهنگی، چاپ دوم
  • 4) اسكات، سینتیا، دنیس، ژاف، 1383، تواناسازی كاركنان، ترجمه مهدی ایران نژاد پاریزی، موسسه تحقیقات و آموزش مدیریت، چاپ دوم
  • 5) اعتمادی، حسین؛ مهرابی كوشكی، علی؛ گنجی، حمید رضا، 1388، بررسی رابطه بین بهره وری نیروی انسانی و بازده سهام شركتها در بورس اوراق بهادار تهران ، چشم انداز مدیریت – شماره 33، صص 103-85
  • 6) آقایار، سیروس، 1383، هرم توانمندسازی، مجله تدبیر، شماره 149، ص1
  • 7) اورعی یزدانی، حمید، 1381، نگرش بر توانمند سازی، مطالعات بازرگانی، تهران، چاپ اول، ص20
  • 8) ایران زاده، سلیمان؛ بابائی هروی، صادق، 1389، توانمندسازی كاركنان در سازمانهای نوین، انتشارات فروزش، تبریز، چاپ اول
  • 9) باكینگهام، ماركوس، كافمن، ك، 1387، گام نخست : رهیدن از قانونهای كهنه، ترجمه : رضائی نژاد ، ع ، تهران، نشر فرا، ص 34-30
  • 10) بلانچارد، كنت و كارلوس، جان و راندولف، آلن، 1381، مدیریت توانا سازی كاركنان، ترجمه : مهدی ایران نژاد پاریزی، تهران، انتشارات مدیران، چاپ دوم
  • 11) بلانچارد، كن ، 1384، مدیریت از طریق ارزشها، چشم اندازی بر روندهای جدید در مدیریت سازمانها، تهران ، انتشارات مدیران، چاپ اول
  • 12) بنیاد توانمندسازی منابع انسانی ایران، 1387، توانمند سازی منابع انسانی، اصفهان، نشر اندیشه گستر
  • 13) بیگی نیا، عبدالرضا؛ سرداری، احمد؛ نجاری نژاد، حسن؛ 1389، تاثیر توانمندسازی شناختی كاركنان بر عوامل تقویت كننده بهره وری نیروی انسانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ، نشریه چشم انداز مدیریت دولتی، سال اول، شماره 3، ص 102-79
  •  14) پاك طینت، اقبال؛ فتحی زاده، علیرضا، 1387، توانمند سازی كاركنان : ضرورتها و راهكارها، فصلنامه مدیریت (پژوهشگر)، سال پنجم، شماره 11، ص39 – 38
  • 15) پرهیزگار، كمال، 1373، مدیریت منابع انسانی و اداره امور استخدامی، تهران، انتشارات دیدار، چاپ اول
  • 16) جراحی، نازنین، 1389، بررسی رابطه توانمند سازی و بهره وری نیروی انسانی شركت سازه گستر سایپا، پایان نامه،دانشگاه تهران
  • 17) جوادین، سیدرضا، 1386، برنامه ریزی نیروی انسانی، انتشارات دانشگاه مدیریت، دانشگاه تهران، چاپ پنجم، 267
  • 18) حاج كریمی، عباسعلی، پیرایش، رضا، 1385، تبیین عوامل موثر بر بهره وری منابع انسانی در سازمانهای دولتی با استفاده از تحلیل مسیر، فصلنامه فرهنگ مدیریت، سال چهارم، شماره چهاردهم، ص86-57
  • 19) حریری، محمد حسین؛ مهدیان، سمیه؛ حسن زاده، اكبر، 1389، نقش آموزش ضمن خدمت بر بهره وری منابع انسانی (بررسی دیدگاه كاركنان ستاد مركزی دانشگاه علوم پزشكی اصفهان)،
  • 20) دنیادیده، علی، 1389، مهارتهای كاربردی توانمند سازی منابع انسانی، انتشارات اندیشه آریا، چاپ اول، ص 10
  • 21) رجائی پور، سعید؛ جمشیدیان، عبدالرسول؛ نادری، ناهید، 1386، مفاهیم و راهبردهای توانمند سازی کارکنان، ماهنامه تدبیر، سال هجدهم، شماره 186، www.SYSTEM.parsiblog.com
  • 22) رجب بیگی، مجتبی؛ فروزنده، لطف ا…؛ وایزی، افسون، 1388، عوامل موثر بر توانمندسازی دانشگران صنعت نفت، فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال چهارم، شماره 14، صص119-93
  • 23) رحمانپور، لقمان (1383)، توانمندسازی : مفاهیم ، ساختار و راهكارها، توسعه مدیریت ، شماره 41، ص36
  •  24) رضائی پور،‌ آرزو، 1386، قانون مدیریت خدمات كشوری، تهران، انتشارات اندیشه عصر، چاپ اول، ص47
  • 25) رضوان پور، آزیتا، 1388، بررسی نگرش مدیران نسبت به تاثیر توانمندسازی كاركنان بر بهبود عملكرد آنان در سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، پایان نامه كارشناسی ارشد، دانشگاه تهران
  • 26) ساجدی، فضل ا… ؛ امیدواری، اعظم، 1386، كاركنان توانمند و سازمانهای امروز، ماهنامه تدبیر، سال هجدهم، شماره 181، ص65
  • 27) سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس؛ حجازی، الهه، 1389، “روش‌های تحقیق در علوم رفتاری “، تهران، موسسه انتشارات آگاه ، چاپ 19
  • 28) سلطانی، ایرج، 1379، نقش توسعه منابع انسانی در امنیت شغلی كاركنان ، مجله تدبیر، شماره 105، ص2
  • 29) شریف زاده، فتاح، محمدی مقدم، یوسف، 1388،”ارتباط توانمندسازی كاركنان با بهره وری نیروی انسانی كاركنان فرماندهی انتظامی استان لرستان”، فصلنامه مطالعات مدیریت انتظامی، سال چهارم، شماره اول، ص19-7
  • 30) صابر، داوود، 1384، تصویر روی آب :نگاهی به ره توشه شایستگی‌های مدیریتی، تهران، موسسه مطالعات بهر ه وری و منابع انسانی
  • 31) صنعتی، زینب، 1386؛ “بررسی رابطه بین آموزش‌های ضمن خدمت و توانمندسازی كاركنان”؛ پایان نامه كارشناسی ارشد، دانشگاه ‌تهران، پردیس قم،‌ ص 30- 29
  • 32) طالقانی، غلامرضا؛ تنعمی، محمد مهدی؛ فرهنگی، علی اكبر؛ زرین نگار؛ محمد جعفر،1390، بررسی عوامل موثر بر افزایش بهره وری (مطالعه موردی بانك سامان)، مدیریت دولتی، دوره 3، شماره 7، صص130-115
  • 33) طاهری، شهنام، 1389، بهره وری و تجزیه و تحلیل آن در سازمانها،‌ نشر هستان،‌ چاپ 17- ص234و ص20
  • 34) طوسی، محمدعلی،1390، مشاركت و مدیریت مشاركت جو، انتشارات سازمان مدیریت صنعتی ، چاپ چهارم ، ص33
  • 35) عابسی، سعید؛ كرد، باقر، 1388، شناسائی و تبیین مدل توانمند سازی كاركنان در سازمانهای دولتی ایران (مطالعه موردی استان یزد)، پژوهش‌های مدیریت، سال دوم، شماره سوم ، صص94- 75
  • 36) عبدالهی، بیژن؛ حیدری، سریه، 1388.”عوامل مرتبط با توانمند سازی اعضای هیئت علمی دانشگاه : مطالعه موردی دانشگاه تربیت معلم تهران .” فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، سال دوم، شماره 1 – ص 135-111
  • 37) عبدالهی، بیژن؛ نوه ابراهیم، عبدالرحیم، 1385، توانمند سازی كاركنان كلید طلائی مدیریت منابع انسانی، تهران، ویرایش، چاپ اول
  • 38) عبداللهی، بیژن ، 1385، نقش خود كارآمدی در توانمندسازی كاركنان، مجله تدبیر، شماره 168
  •  39) فتحی بیرانوند، مجید؛ موسوی، سیدسعید؛ شریفی پور، ابراهیم؛ بهاروند، بهجت، 1388، بررسی عوامل انگیزشی، آموزشی و مدیریتی برتوانمندسازی كاركنان و بهره وری، چهاردهمین كنفرانس توزیع نیروی برق، كرمان ، ص11 – 1
  • 40) فرشادفر، زهرا، 1388، عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی در شركتهای تعاونی صنعتی و كشاورزی استان كرمانشاه، تعاون، سال بیستم، شماره 203- 202، صص14-1
  • 41) فرنچ، وندال ؛ سیسل، اچ بل ، 1385 ،‌ مدیریت تحول در سازمان، ترجمه : مهدی ‌الوانی و حسن دانائی فرد ، تهران، نشر صفار، چاپ یازدهم، ص75
  • 42) قوشچی، جعفر، 1380، راه‌های توانا سازی كاركنان، مجله تدبیر، شماره 119،ص10
  • 43) كرینر، استوارت، 1381، دیدگاه‌های كلیدی در مدیریت، ترجمه : محمد علی حسین نژاد ، تهران ، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ اول
  • 44) كینلا، دنیس، 1387، توانمند سازی منابع انسانی، ترجمه : مهدی ایران نژاد پاریزی و معصومعلی سلیمان، تهران، انتشارات مدیران، چاپ اول، ص47
  • 45) لانگدن، كن؛ آسبرن، كریستینا، 1385، ارزیابی كاركنان، مترجمان:‌ دكتر فتح ا… نجفی و یزدان بیگی، انتشارات سارگل،ص15
  • 46) محمدی، محمد، 1381، توانمند سازی كاركنان : رویكردها و فرآیندها، فصلنامه آموزشی پژوهشی كنترولر، شماره 33 و 34
  • 47) مختاری زاد، سعید 1383، عوامل موثر بر توانمندسازی منابع انسانی در شركت برق منطقه‌ای غرب و ارائه راهكارهای توسعه آن ، موسسه تحقیقات و آموزش مدیریت، تهران، پایان نامه
  • 48) مقیمی، سید محمد ، 1385، سازمان و مدیریت رویكردی پژوهشی، انتشارات ترمه، ص35
  • 49) موغلی، علی رضا؛ حسن پور، اکبر؛ حسن پور، محمد ، 1388، بررسی ارتباط بین توانمند سازی و تعهد سازمانی کارکنان در مناطق نوزده گانه سازمان آموزش و پرورش شهر تهران، مجلات مدیریت، شماره 2، 133- 119
  • 50) نصرپور، حمید، 1382، ” ضرورت توجه به بهره وری نیروی انسانی و عوامل موثر برآن ” تعاون، شماره 141، صص 25-23
  • 51) نوروزی، مجتبی، 1384، توانمندسازی كاركنان، فصلنامه آموزشی پژوهشی كنترولر، شماره 19
  • 52) نوروزی، داود؛ جابری، نسیم؛ زمان زاده، مریم، 1391، عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی در صنایع كوچك و متوسط استان آذربایجان شرقی، دومین كنگره ملی مدیریت سرمایه‌های انسانی سازمانها در قرن 21، ص 502
  • 53) واعظی، رضا ؛ سبزیكاران، اسماعیل، 1389، بررسی رابطه ساختار سازمانی و توانمندسازی كاركنان در شركت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران – منطقه تهران ، پژوهشنامه مدیریت تحول، سال دوم، شماره 3، ص175
  • 54) وتن، دیوید.ای؛ كمرون، كیم .اس، 1381، توانا سازی و تفویض اختیار، ترجمه بدرالدین اورعی یزدانی، كرج، انتشارات موسسه تحقیقات و آموزش مدیریت، چاپ اول
  • 55) هداوند، سعید و صادقیان، شهره، 1386، سازه‌های اثر بخشی در توان افزایی كاركنان، مجله تدبیر، شماره 180، ص56

منابع انگلیسی

  • 1) Alsop. Ruth And Heinsohn. Nina, (2005). “Measuing Empower Ment In Practice: Structuring Analysis And Framing Indicators ”, World Bank Policy Research Paper 3510, February, P. 351.
  • 2) Althin, Richard – Behrenz, Lavs, (2005). Efficiency And Productivity Of Employment Offices Employment : Evidence From Sweden, International Journal Of Manpower, Vol. 26, No. 2, pp.196-206.
  • 3) Amichai. Yair. H, Katelyn. Y. A. M and Samuel. A, (2008). ” Assessment Of Organisational Involvement in Implementing Empowerment” , Journal Of Computers in Human Behavior, Vol. 14, PP34-49.
  • 4) Avolio & et al (2004), Transformational Leadership & Organizational Commitment Mediating Role Of Psychological Empowerment Journal Of Organizational Behavior. Vol. 25. pp951-968.
  • 5) Cho, Seonghee; Woods, Robert H; Jang, Soocheong, and Erdem, Mehmet (2006), ” Measuring the Impact of Human Re source Management Practices On Hospitality Firms Performance ” , Hospitality Management, 25, pp. 262-277.
  • 6) Datta, Deepak k.; Guthrie, Jamesp, and Wright, Patrick M. (2005), ”Human Resource Management and Labor Productivity: Does Industry Matter? ” Academy Of Management Journal, 48, (1) , PP.135-145.
  • 7) Dimitriades. Zoe. S (2005). ” Employee Empowerment In The Greek Context” , International Journal Of Manpower, Vol. 26, No. 8, PP80-92.
  • 8) Enshssi, Adnan; Mohamed, Sherif; Mayer, Peter, and Abed, Karem (2007) , ” Benchmarking Masonry Labor Productivity ” , Internationl Journal Of Productivity nad Performance Management, 56, (4), pp.358-368.
  • 9) Geisler, David (2005). The next Level in Employee Empowerment Quality Progress.Research Library Core , 38(6),pp.48-52.
  •  10) Greasley, Key and Other, 2005 ” Employee Perception Of Empowerment ” , Employee Relations, pp. 254 – 368.
  • 11) Jahanian, A.; Nawaz, N ; Ayaz, Muhammad;(2012). Human Resource Management and Productivity; A Comparative Study amany Banks in Bahawalpur Division.Vol. 4, No.8 , p.253.
  • 12) Kyle, Dover.(2005). Avoiding Empowerment Traps, Management Review , vol.88, Issue1
  • 13) Laverack, G. 2003, Building Capable Communities Experiences in a Rural Fijian Context Health Promotion International, England, Vol. 18. No. 2. pp. 99-106
  • 14) Littrell. Romie. F, (2007).”Influences On Employee Preferences For Empowerment Practices by Theideal Manager “, International Journal Of Intercultural Relations, Vol. 31, p. 90
  • 15) Melhem, Yahya (2004), “The antecedents of customer contact employees empowerment ” , employee relation, Vol. 26, No. 1, pp72-93.
  • 16) Peterson, N. Andrew & Zimmerman, A . Marc (2004). ”Beyond the Individual: Toward a Homological Network of Organizational Empowerment” American Journal of Communing Psychology, Vol. 3,4,No. 1/2,p.129.
  • 17) Reily, Richard R. Bentley, A.& Lynn, G.S.,2003. Empowerment in New Product Development Teams: More Is Not Always Better, Howe School of Technology Management.pp.8-10
  • 18) Roy & Sheena (2005) . Empowerment Through Choice? , A Critical Analysis Of The Effects Of Choice in Organizations, Research in Organizational B behaviors, Vol. 2, p.41.
  • 19) Yang, Seung – Bum and Choi, Sang. (2009), “Employee Empowrement and Performance, Team Performance Management, 15/5, pp.289-301.
  • 20) Yilmaz, Ayes Kucuk & Karakoc, Nihat(2009), ” Employee empowerment and differentiation in companie: A literature review and research agenda”, Vol. 1, No. 2:E1- pp. 1-2.
  • 21) Yu-Yuan Hung, Richard (2006). Business Process Management as Competitive Advantage : a Review and Empirical Study.Total Quality Management , 17, (1) , pp.21-40.
راهنمای خرید:
  • به مبلغ فوق 1 درصد به عنوان کارمزد از طرف درگاه پرداخت افزوده خواهد شد.
  • لینک دانلود فایل بلافاصله بعد از پرداخت وجه به نمایش در خواهد آمد.
  • همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
  • ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
  • در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.

نقد و بررسی‌ها

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.

اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “پیشینه پژوهشی بهره وری منابع انسانی (رشته مدیریت)”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *