مبانی نظری و پیشینه پژوهشی دعاوی تجاری

با سحافایل در خدمت شما هستیم با «پیشینه پژوهشی و تحقیق و مبانی نظری دعاوی تجاری» که بطور کامل و جامع به این مبحث پرداخته و نیاز شما را به هرگونه جستجوی بیشتری برطرف خواهد نمود.

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع :انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل:WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

 

فهرست محتوا

فصل اول: مقدمه

مبحث اول: مفاهیم و پیشینه. 5

گفتاراول : تعریف و تبیین مفاهیم. 5

بند اول: مفهوم مرور زمان. 6

بند دوم : مفهوم دعاوی تجاری.. 7

بند سوم : بررسی مفاهیم مشابه. 11

گفتار دوم: پیشینه 11

بند اول: پیشینه در غرب.. 12

بنددوم: پیشینه در ایران. 15

مبحث دوم: اقسام مرور زمان. 15

گفتار اول: تقسیم مرور زمان به  جزایی، مدنی و تجاری.. 15

بند اول: مرور زمان جزایی  15

بند دوم: مرور زمان مدنی.. 15

بند سوم: مرور زمان تجاری.. 15

بند چهارم: مقایسه مرور زمان مدنی و تجاری.. 16

گفتار دوم: تقسیم مرور زمان به موجد حق و مسقط حق.. 17

بند اول: مرور زمان موجد حق.. 17

بند دوم: مرور زمان مسقط حق.. 19

بند سوم:مقایسه مرور زمان موجد حق و مسقط حق.. 20

گفتار سوم: تقسیم مرور زمان به مسقط حق و مسقط دعوی.. 22

بند اول: مرور زمان مسقط حق.. 22

بند دوم: مرور زمان مسقط دعوی.. 23

بند سوم: تقسیم مرور زمان مسقط حق و مسقط دعوی 24

فصل دوم: مبانی و مصادیق مرور زمان در دعاوی تجاری

مبحث اول: مبانی مرور زمان. 26

گفتار اول: مبانی حقوقی.. 26

بند اول: نظم عمومی.. 26

بند دوم: فرض پرداخت یا اعراض از حق.. 28

بند سوم: امکان کشف واقع در دعاوی.. 28

گفتار دوم: مبانی فقهی.. 29

بند اول: ادله خاص فقهی.. 29

بند دوم: دیدگاه فقهای شیعه راجع به روایات مذکور 31

بند سوم: اصول و قواعد فقهی.. 34

الف: قاعده اعراض… 34

ب: حکم حکومتی.. 36

ج: قاعده عقلی ضرورت حفظ نظام. 37

1-ضرورت حفظ نظام اجتماعی.. 38

2-تعیین مطالبه حق، حافظ نظام اجتماعی.. 39

گفتار سوم: مبانی خاص توجیه مرور‌زمان در دعاوی تجاری.. 40

بند اول: بررسی برخی امتیازات دعاوی تجاری.. 40

الف: اصل سرعت.. 41

ب: مسئولیت تضامنی.. 42

ج: اصل تجریدی بودن اسناد تجاری.. 43

د: اصل غیر‌قابل استناد بودن ایرادات.. 44

ه: رژیم حقوقی حاکم بر تاجر ورشکسته. 45

بند دوم: عدم تسری نظر شورای نگهبان. 45

مبحث دوم: مصادیق مرور‌زمان تجاری.. 47

گفتار اول: مصادیق مهلت‌های تجاری.. 48

بند اول: مهلت ارائه برات جهت رؤیت یا قبولی.. 48

بند سوم: مهلت اقامه دعوا 49

بند چهارم: مهلت مطالبه وجه چک… 49

بند پنجم: مهلت اعتراض به عملیات تصفیه امور ورشکستگی.. 50

بند ششم: مهلت های اعتراض به جریان داوری.. 51

گفتار دوم: مصادیق مرور‌زمان های خاص تجاری.. 52

بند اول: مهلت اقامه دعوای فسخ معاملات قبل از توقف تاجر. 53

بند دوم: مرور‌زمان دعاوی اشخاص ثالث علیه شرکاء یا وراث آنها 54

بند سوم: مرور‌زمان اقامه دعوی علیه شرکا و مسئولان شرکت با مسئولیت محدود. 55

بند چهارم: مرور‌زمان دعوای خسارت علیه متصدی حمل و نقل.. 57

بند پنجم: مرور زمان دعاوی راجع به برات، چک و سفته. 59

فصل سوم: احکام و آثار مرور زمان

مبحث اول: احکام مرور‌زمان. 63

گفتاراول: انقطاع و تعلیق مرور‌زمان. 63

بند اول: تعریف انقطاع مرور‌زمان. 63

الف: موارد انقطاع 64

1-اقامه دعوی در دادگاه 64

2-اقرار به دین.. 65

ب: عدم امکان تکرار انقطاع. 66

بند دوم: تعلیق مرور‌زمان. 66

الف: مفهوم تعلیق.. 67

ب: جهات تعلیق.. 68

1-عدم اهلیت و حجر. 68

2- قوه قاهره 69

گفتار دوم: چگونه محاسبه مدت و مبدأ مرور‌زمان. 70

بند اول: چگونگی محاسبه مرور‌زمان. 70

بند دوم: مبدأ مرور‌زمان. 71

مبحث دوم: آثار مرور‌زمان. 74

گفتار اول: بررسی لزوم یا عدم لزوم ایراد خوانده 74

گفتار دوم: عدم استماع دعوای تجاری.. 75

بند اول: سقوط امتیازات ویژه دعاوی تجاری.. 75

بند دوم: محرومیت از امتیازات خاص دادگاه تجاری.. 78

گفتار سوم: بررسی امکان توافق بر خلاف مقررات مرور زمان. 80

نتیجه گیری.. 83

منابع و مآخذ. 86

مقدمه

الف-طرح موضوع

قضاوت آن اندازه که وسیله‌ی فصل خصومت و حفظ نظم و جلوگیری از اختلال صلح و صفاست، وسیله احراز واقع نیست؛ در بسیاری موارد به دلیل این‌که مدت زمان زیادی از تاریخ مطالبه حق مورد ادعا گذشته، تمییز حق از باطل دشوار است و رسیدگی به این دعاوی کهنه برای قاضی متعسر است و چه بسا ورود به آن آسایش عمومی را بر‌هم زده و نتیجتا به نظم عمومی اخلال وارد می‌کند. به همین مناسبت در ساختار قضایی بسیاری از کشور‌ها قاعده‌ی مرور‌ زمان به رسمیت شناخته شده و به کار می‌رود. مرورزمان یکی از قواعد مهم در علم حقوق امروز است و با وضع آن در قوانین کشور‌ها، مانعی برای طرح دعاوی کهنه و پوسیده ایجاد شده است. مرور‌زمان به معنای گذشت مدتی قانونی است که بعد از آن، دعوی قابل استماع در دادگاه نمی‌باشد. در ایران این مهم در قانون آیین دادرسی مدنی سابق به عنوان وسیله‌ای برای سقوط دعوی و ترک تعقیب و صدور حکم و یا اجرای آن مورد استفاده قرار می‌گرفت. ولی بعد از انقلاب مشروعیت این قاعده مورد تردید دست‌اندر‌کاران قضایی قرار گرفت و با استعلامات متعددی که از شورای محترم نگهبان در این خصوص انجام شد، موادی از قانون آیین دادرسی مدنی سابق که به منظور مرور ‌زمان وضع شده بود و نیز مواد مربوط به این قاعده در قانون مجازات عمومی خلاف شرع اعلام شد، در حالی که شرع اسلام به صراحت هیچ‌گاه نفیا یا اثباتا، متعرض مسئله مرور‌زمان نشده است و فقط در بعضی از کتب فقهی از سقوط احتمالی حق در اثر گذشت زمان صحبت شده است، بدون اینکه در این باب فتوای صریحی وجود داشته باشد؛ زیرا که اساسا موردی برای طرح نبوده و باید این مسئله را از مسائل دوران معاصر به حساب آورد. جدای از این با سرعت و امنیتی که امروزه لازمه‌ی امور اقتصادی و تجاری داخلی و بین المللی است، شایسته نیست که متعاملین از بیم طرح دعوی توسط طرف دیگر تا همیشه در نگرانی و اضطراب بمانند. بنابراین به منظور تثیبت روابط و معاملات مخصوصا در زمینه تجارت لازم است حد و مرزی تعیین شود تا معاملات استقرار پیدا کند. وبه همین مناسبت است که ضرورت احیای مجدد مقررات مرور‌زمان در قانون آیین دادرسی مدنی احساس می‌شود، هر چند که قانونگذار ما به طور تلویحی در بعضی از قوانین از جمله قانون تجارت و دعاوی کیفری ناشی از چک مرور‌زمان را به کار برده است اما مشروعیت اعمال مرور‌زمان درقوانین خاص از جمله قانون تجارت نیز در بین صاحب نظران محل بحث و گفت‌و‌گو شده است و اختلافاتی بوجود آورده است. به دلیل اهمیت مسئله‌ی مرور‌زمان در امور حقوقی به ویژه حقوق تجارت، در این پژوهش تلاش ما بررسی مشروعیت این قاعده در دعاوی تجاری می باشد.

 

فهرست منابع

الف – کتابها

1-اسکینی ، ربیعا(1374) . حقوق تجارت ( برات ، سفته و..) . چاپ دوم . تهران : انتشارات سمت .

2———-(1378) . حقوق تجارت ( شرکت های تجاری) . جلد اول و دوم، چاپ دوم و سوم .تهران : انتشارات سمت .

3———-(1378) . حقوق تجارت( کلیات ) . چاپ اول . تهران : انتشارات سمت .

4———-(1378) . حقوق تجارت ( ورشکستگی و تصفیه امور ورشکستگی ) ، چاپ سوم . تهران : انتشارات سمت .

5———-(1373) .حقوق تجارت تطبیقی ، تهران : مجد .

6-افتخاری ، جواد(1384) . حقوق تجارت ( اسناد تجاری ، بانکی ، خزانه و..) ، جلد سوم ، تهران : ققنوس .

7-احمدی وارستانی، عبدالغنی(1341). نظم عمومی در حقوق خصوصی. چاپ اول.تهران: انتشارات کتابخانه ابن سینا.

8-جعفری لنگرودی، محمد جعفر(1340). تأثیر اراده در حقوق مدنی. تهران: گنج دانش.

9———–(1369). حقوق تعهدات. چاپ دوم. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

10———-(1352). ضمان عقدی در حقوق مدنی. تهران: گنج دانش.

13-دیلمی ، احمد (1384) . بررسی فقهی – حقوقی مرور زمان . چاپ اول . قم : مؤسسه بوستان کتاب .

14-ستوده تهرانی ، حسن(1378) . حقوق تجارت ( اسناد تجاری ، برات ، سفته و..). ج 3 . چاپ سوم . تهران : نشر داد گستر

15———-(1378) .حقوق تجارت ( بیع تجارتی ، دلالی ، حق العمل کاری و..). ج 4 ، چاپ سوم .تهران : نشر دادگستر .

16———-(1378) . حقوق تجارت ( شرکت های سهامی ). ج 2 .تهران : نشر دادگستر .

17———-(1380). حقوق تجارت ( تجار ، عملیات تجارتی و..) ، ج 1. تهران : نشر دادگستر .

18-شیخ نیا ، امیر حسین (1375 ) . آیین دادرسی مدنی 3 .تهران : ویستار .

19-شمس، عبدلله(1390). آیین دادرسی مدنی. دوره پیشرفته.ج 1. تهران : دراک.

20———–(1381). آیین دادرسی مدنی. ج 2 .چاپ دوم . تهران : نشر میزان .

21-غلامرضا شهری(1373). حقوق ثبت اسناد و املاک. چاپ چهارم. تهران: جهاد دانشگاهی.

22-شهیدی ، مهدی (1390) . سقوط تعهدات . تهران : انتشارات مجد .

23-عدل ، مصطفی (1369) . حقوق مدنی. چاپ هفتم تهران : امیر کبیر .

24-عرفانی ، محمود (1382 ) .اسناد تجارتی ..ج سوم. چاپ اول .تهران : نشر میزان .

25-کاویانی ، کورش(1382) . حقوق اسناد تجاری. تهران : نشر میزان .

26-کاتوزیان ، ناصر(1374) . نظریه عمومی تعهدات .چاپ اول . تهران : یلدا .

27———–(1376) . قواعد عمومی قراردادها .چاپ دوم . تهران : شرکت انتشار .

28———-(1362). مقدمه علم حقوق. چاپ هفدهم. تهران: اقبال.

29———-(1390). الزام‌های خارج از قرار‌داد. جلد اول. چاپ دهم. تهران: دانشگاه تهران.

30-متین دفتری، احمد(1371). آیین دادرسی مدنی. ج 1. چاپ سوم. تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد.

31———-( 1372 ) . آیین دادرسی مدنی و بازرگانی . ج 2 .چاپ دوم . تهران : مجمع علمی و فرهنگی مجد .

32-محقق داماد ، سید مصطفی (1379) . قواعد فقه( بخش مدنی 2 ) .چاپ سوم .تهران : سمت.

33-مدنی ، سید جلال الدین (1375) . آیین دادرسی مدنی .ج 1 .چاپ چهارم . تهران : گنج دانش .

34-محمدی ، جلیل ،(1389) .حقوق بازرگانی.چاپ دوم . تبریز :انتشارات فروزش .

35-مهر پور ، حسین (1387) . مجموعه نظریات شورای نگهبان .ج 3 . تهران : کیهان .

36- اداره کل قوانین(1363).مجموعه قوانین سال 1363، تهران: مجلس شورای اسلامی.

 

ب: مقالات

 

1-آرمین، محسن(1383). “ماهیت حکم حکومتی”، مجله بازتاب اندیشه، شماره 51.

2-احمدی وارستانی ، عبدالغنی (1340 ) . “مرور زمان برات و فته طلب و چک “، مجله کانون وکلا . شماره‌ی 5 .

3———-(1341).”معاملات ورشکسته”، مجله کانون وکلا، شماره‌ی 80.

4-اسماعیلی، محسن(1379). ” امنیت و شریعت( نظم عمومی در قواعد و احکام فقهی)”. مجله فلسقه و کلام، شماره 14 . 15.

5-امینی، عیسی(1379). “اجتماع مسئولیت متصدی حمل و نقل با ضمان مقصر نسبت به صاحب کالا”، مجله حقوقی دادگستری، شماره‌ی 33.

6-ایزدی فرد، علی اکبر و محمد محسنی دهکلانی و فاطمه بابانیا(1392).”مرور‌زمان و حق تقاص”، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره 33.

7- باصحبت نوین زاده، غلامرضا(1391).”جایگاه مرور ‌زمان در حمل‌و‌نقل”، مجله صنعت حمل‌و‌نقل،شماره‌ی 317.

8-بجنوردی، سید محمد(1372). “مرور‌زمان در دعاوی حقوقی و کیفری”، فصلنامه رهنمون، شماره 4و 5.

9-بصری ، قاسم ( 1332) . “مرور زمان اسناد و دعاوی تجاری “، مجله کانون وکلا ، شماره‌ی 35 .

10-حاتمی ، علی اصغر و محمد وحید ذاکری (1379) . “تجدید اعتبار مرور زمان در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران” مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی ، شماره‌ی 48 .

11-حبیبی مظاهری ، مسعود (1377 ) .” مرور زمان در حقوق مصر و لبنان “، مجله کانون سر دفتران و دفتر یاران ، شماره. ی 6 .

12-دانشور ثانی ، رضا و ابوالفضل فرح بخش (1392) . “نقد و بررسی پذیرش قاعده تقادم در امور مدنی ” ، مجله دانشگاه علوم اسلامی رضوی ، شماره‌ی 7 .

13-دیلمی احمد (1385) . “تأملی در مشروعیت مرور زمان مدنی” ، مجله مطالعات اسلامی، شماره‌ی 71 .

14-سید احمدی سجادی، سید علی(1381).” تضامن در اسناد تجاری”، مجتمع آموزش عالی، شماره 14.

15-سکوتی، رضا(1384). “تأثیر حکم ور‌شکستگی بر معاملات قبل از توقف تاجر ورشکسته”، مجله جغرافیا و برنامه ریزی، شماره‌ی 21.

16-سرشار ، محمود (1328) . “مرور زمان 1″، مجله کانون وکلا ، شماره 10 .

17———–(1329) . “مرور زمان 2″، مجله کانون وکلا ، شماره‌ی 11

18———–(1329) .” مرور زمان 3 ” ، مجله کانون وکلا ، شماره‌ی 12 .

19-شریفی ، مجتبی (1382 ) .” ضرورت احیای باب مرور زمان در قانون “، مجله دادرسی ، شماره‌ی 27.

20-صفایی ، سید حسین (1364) . “استناد به استفاده بلا جهت با وجود رابطه قرار دادی “، مجله حقوقی بین المللی ، شماره‌ی 2 .

21-صدارت ، علی (1345) .” ماده 319 قانون تجارت و استفاده بی جهت “، مجله حقوقی وزارت دادگستری ، ش 2 .

22-طباطبائی، محیط(1351).”دادگستری در ایران از صدر اسلام تا آغاز مشروطیت”، مجله کانون وکلا، شماره‌ی 119.

23-کشوری ، عیسی (1372) .” بررسی مرور زمان در حقوق اسلام “، مجله قضایی و حقوقی دادگستری ، شماره‌ی 8 .

24-مهدوی ، ابراهیم (1336) . “در اطراف مرور زمان “، مجله کانون وکلا ، شماره‌ی 52 .

25-کاتوزیان ، امیر ناصر(1335) ، “مرور زمان اسناد تجاری” ، مجله کانون وکلا ، شماره‌ی 47.

26———–(1335) . “مرور زمان اسناد تجاری ، قطع مرور زمان “، کانون وکلا ، شماره‌ی 48.

27———–(1376). ” اعتبار امر قضاوت شده”، مجله دادگستری، شماره‌ی 73.

28-هرندی، محمد جعفر و عالیه عرب(1392).”حکم سازی ضرورت حفظ نظام در قلمرو احکام شرعی از دیدگاه فقهی مذاهب اسلامی”، فصلنامه مطالعات تطبیقی مذاهب اسلامی، شماره‌ی 33.

 

ج-پایان‌نامه‌ها

 

1-مجیری،عباس(1392). اصل سرعت در رسیدگی به دعاوی تجاری، پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد گرایش حقوق خصوصی، دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز.

 

د: فرهنگ‌ها

 

1-انصاری ، محمود و محمد علی طاهری (1388) . دانشنامه ی حقوق خصوصی . جلد سوم .چاپ سوم . تهران : انتشارات جنگل .

2-جعفری لنگرودی ، محمد جعفر (1368 ) . دائرة المعارف علوم قضایی. جلد دوم.تهران : گنج دانش.

3———–(1378).مبسوط در ترمینولوژی حقوق . جلدپنجم . چاپ اول . تهران : گنج دانش .

4———–(1357) .دائرة المعارف حقوق مدنی و تجارت. جلد اول. تهران : بنیادراستاد .

5-دهخدا ، علی اکبر(1373 ). لغت‌نامه. زیر نظر دکتر محمدمعین و دکتر سید جعفر شهیدی. جلد 3 و 7 و 12. تهران : دانشگاه تهران .

6-رشدیه، هرمز(1390).فرهنگ حقوقی فارسی –انگلیسی. جلد دوم. چاپ اول. تهران: انتشارات نوربخش.

 

منابع عربی

 

1-بحرانی ،شیخ یوسف بن احمد بحرانی(بی تا) . الحدائق الناظره. تحقیق محمد تقی الایروانی . قم : جماعة المدرسین .

2-بجنوردی ، سید محمد حسن(1419 ق ) . القواعد الفقهیه.  تحقیق مهدی مهریزی و محمد حسین درایتی.قم : نشر الهادی .

3-حر عاملی. محمد بن حسن (1414 ق) . وسائل الشیعه. ج 7 ، الطبعة الثالث . قم : موسسه آل البیت لإحیاء التراث .

4————(1413ق). وسائل الشیعه. ج11. الطبعة الاولی. قم: موسسه آل البیت لإحیا التراث.

5————(1416ق). وسائل الشیعه. ج 25.  الطبعة الثالث. قم: موسسه آل البیت لإحیا التراث.

6-خوئی ، ابوالقاسم (1371). مصباح الفقاهه. الطبعة الثالث .قم : وجدانی .

7-سنهوری ، عبد الرزاق(بی تا ) .الوسیط فی شرح القانون المدنی .ج 3. قاهره : دارالنهضة العربیة 8-شهید اول ، ابو عبدالله ، محمد بن مکی العاملی (1412 ق ) . الدروس الشرعیه . الطبعة الاولی . قم : موسسه النشر اسلامی .

9-شهید ثانی ، زین الدین بن علی بن احمد الشامی العاملی ( 1405 ق ) . مسالک الافهام . ج 7 .الطبعة الاولی. قم : موسسه المعارف الاسلامی .

10-شیخ صدوق ، محمد بن علی بن بابویه (1415 ق ) . المقنع .تحقیق موسسه امام هادی. الطبعة الاولی . قم : چاپخانه اعتماد .

11-طوسی ، شیخ ابو جعفر محمد بن حسن ( 1370 ) . تهذیب الاحکام .ج 7 .چاپ اول ، تهران : دار الکتب الاسلامیه .

12———-(1364). تهذیب الاحکام. ج 9. تهران: دار الکتب الاسلامیه.

13-طباطبایی ، سید علی (1412 ق ) . ریاض المسائل . ج 1 .الطبعة الاولی. قم : موسسه نشر الاسلامی .

14-الکلینی الرازی ، ابی جعفر محمد بن یعقوب اسحاق ( 1367 ) . فی فروع الکافی . ج 5 . چاپ سوم ، تهران : دارالکتب الاسلامیه .

15-مجلسی ، محمد باقر (1413 ق ) . مرآة العقول .چاپ دوم . تهران : دار الکتب الاسلامیه .

16———-(1406 ق ). ملاذ الاخیار.تحقیق سید مهدی رجایی . قم : کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی .

17-مظفر ، شیخ محمد رضا( 1370 ) . اصول فقه. ج 1 . الطبعة الاولی . قم : دفتر تبلیغات اسلامی.

18-مکارم شیرازی، ناصر(1422ق). بحوث فقهیه عام. قم: مدرسه الامام علی‌بن‌ابی طالب(ع).

19-نوری ، میرزا حسن (1415 ق ) . مستدرک الوسائل .ج 17 . الطبعة الاولی .قم : موسسه آل البیت  لإحیاء التراث .