مبانی نظری و پیشینه پژوهشی مصرف خمس

با سحافایل در خدمت شما هستیم با «پیشینه پژوهشی و تحقیق و مبانی نظری مصرف خمس» که بطور کامل و جامع به این مبحث پرداخته و نیاز شما را به هرگونه جستجوی بیشتری برطرف خواهد نمود.

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع :انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل:WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

فهرست محتوا

پيشگفتار. 1

سابقه و ضرورت انجام تحقيق.. 3

فرضيه تحقيق.. 4

هدف تحقيق 4

جنبه جديد بودن و نوآوري تحقيق: 4

فصل اول:  کليات و مفاهيم. 5

تعريف خمس: 6

تعاريف با رويکرد عبادی.. 6

ويژگي هاي اين تعريف… 8

توضيح اشکال: 9

رفع اشکال: 9

تعاريف با رويکرد مالياتي.. 9

تعريف مصرف: 10

تعريف مديريت: 11

اهميت و جايگاه خمس از ديدگاه فقه و اقتصاد. 11

رابطه خمس با مفاهيم زکات، فيء، انفال، غنيمت… 14

خمس: 15

انفال: 15

غنيمت… 16

تفاوت غنيمت، فئي و انفال. 16

آيا معادن جزء انفال است؟. 16

قول چهارم:  تفصيل ميان معادن ظاهري و معادن باطني.. 22

جمعبندي.. 29

فصل دوم:  خمس از ديدگاه تاريخي.. 31

خمس قبل از اسلام. 32

خمس بعد از اسلام. 34

خمس در زمان پيامبر اسلام(ص) 34

زمان تشريع خمس: 38

خمس در سنت نبوي.. 43

تقسيم خمس در سيره نبوي.. 45

خمس در عصر خلفاي بعد از پيامبر اسلام (ص) 46

خمس در عهد خلفاي بعد از علي (ع) 48

خمس در عصر حضرات معصومين (عليهم السلام) 50

خمس در عصر غيبت… 52

خمس در غيبت صغرى.. 53

خمس در غيبت کبريٰ.. 53

پيشينه پرداخت خمس به فقها، در عصر غيبت کبري.. 54

جمعبندي.. 56

فصل سوم:  مصرف خمس… 57

مصارف خمس از ديدگاه اهل سنت… 58

ديدگاه اول:  تقسيم خمس…. 58

تقسيم خمس در زمان حيات پيامبر اکرم (ص) 58

تقسيم خمس پس از وفات پيامبر اکرم (ص) 59

شافعيه و حنبليه. 59

حنفيه. 59

ظاهريه. 60

ديدگاه دوم:  عدم تقسيم خمس…. 60

مصارف خمس از ديدگاه اماميه. 61

ديدگاه اول:  تقسيم خمس…. 61

الف. تقسيم خمس به شش سهم. 61

ب. تقسيم خمس به پنج سهم. 62

ديدگاه دوم:  خمس، واحد و يکپارچه است… 63

دلايل نظريه دوم. 64

الف. کتاب… 64

ب.سنت… 67

ج. ساير استدلالها 70

جمعبندي.. 74

فصل چهارم:  مديريت خمس… 76

مديريت خمس از اختيارات حاكم اسلامي است… 77

دليلها 78

* آيه شريفه: 78

* روايات… 80

3 . دليل سوّم:  اجماع. 82

نقد و بررسى دليلها 82

سيره پيامبر(ص) 98

سيره ائمه(ع) 99

خمس در دوره غيبت… 101

حكم خمس در نبود حكومت اسلامى.. 102

حكم خمس با وجود حكومت اسلامى.. 103

پاسخ به اشكالات: 105

جمعبندى.. 107

فصل پنجم:  رابطه ي خمس با ماليات هاي حکومتي.. 108

مشروعيت ماليات هاي حکومتي.. 109

فلسفه تشريع خمس و زکات و انفال. 109

فلسفه ي تشريع ماليات هاي حکومتي.. 110

فلسفه ي تشريع ماليات هاي حکومتي در رابطه با فلسفه ي تشريع خمس و زکات… 112

ساختار ماليات هاي حکومتي.. 112

جايگزين شدن خمس و زکات با ماليات هاي حکومتي.. 113

تفاوت خمس و زکات با ماليات هاي حکومتي.. 113

تفاوت اول. 114

تفاوت دوم. 114

تفاوت سوّم. 114

تفاوت چهارم. 115

تفاوت پنجم. 115

تفاوت ششم. 115

جمعبندى.. 115

خاتمه و نتيجه گيري.. 117

فهرست منابع. 121

پيوست… 129

مصرف (Consumption) 130

نظريه‌هاي اقتصادي درباره مصرف… 130

مصرف مطلوب در اسلام. 130

مصارف ناشايست از ديدگاه اسلام. 131

اسراف… 131

تبذير. 132

اتراف… 133

اقتار. 134

مصرف بهينه و مطلوب در اسلام. 134

مديريت… 135

معناي ولايت در حکومت اسلامي.. 136

حوزه ي اختيارات ولي فقيه. 143

پيشگفتار

اسلام انسانها را بر اساس خواسته فطرت مالك دسترنج خود مي داند و انسان آزاد است مالي را كه با تلاش خود به دست آورده صرف مخارج زندگي خود نمايد ولي براي آنكه ثروت در دست گروه خاصي انباشته نشود كه مشكلات اقتصادي را به وجود آورد مالياتهاي شرعي براي آنها قرار داده .يكي از اين مالياتهاي شرعي ، خمس است و ” خمس ” به يك پنجم از درآمدها وبهره هايي گفته ميشود كه از راههاي گوناگون به دست انسان ميرسد ودر زمان غيبت امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف بايد زير نظر مجتهد وجامع الشرايط به مصارفي كه در شرع معين شده برسد . در حقيقت خمس بودجه اي است كه با آن در زمان غيبت امام معصوم ( ع ) علاوه بر رفع نيازهاي مشروع سادات فقير ، اساس علمي وعملي حكومت حقه كه مبتني بر مذهب جعفري است پايه گذاري ميشود . از اين رو در زمان غيبت بايد توسط كساني كه از نظر علمي وعملي صلاحيت نيابت از ائمه اطهار ( ع ) را دارا هستند به مصارف ذكر شده برسد ، وبه همين جهت نيز در بعضي روايات از خمس به عنوان ” حق الاماره ” تعبير شده است. در احاديث شريفه تاكيد زيادي نسبت به پرداختن خمس شده است ، از جمله در يك روايت آمده است كه حضرت امام رضا (ع) در جواب نامه يكي از تجار فارس مرقوم فرمودند:  . . . إن الخمس عوننا على ديننا وعلى عيالاتنا وعلى موالينا وما نبذله ونشتري من أعراضنا ممن نخاف سطوته فلا تزووه عنا ، ولا تحرموا انفسكم دعاءناما قدرتم عليه فان إخراجه مفتاح رزقكم ، وتمحيص ذنوبكم وما تمهدون لأنفسكم ليوم فاقتكم ، والمسلم من يفي لله بما عهد إليه، وليس المسلم من أجاب باللسان وخالف بالقلب والسلام[1] يعني همانا ما به وسيله خمس ميتوانيم دين را تقويت وياري نموده ونيازهاي كساني كه سرپرستي آنها به عهده ماست ونيازهاي شيعيان را تامين كنيم وآبروي خود را در برابر دشمنان حفظ نماييم ، پس خمس را از ما دريغ نكنيد وخودتان را از دعاي ما محروم نسازيد ، وبدانيد كه پرداختن خمس موجب گشايش رزق ووسعت در آمد شما ومغفرت وپاك شدن شما از گناه وذخيره آخرتتان خواهد بود . مسلمان كسي است كه به آنچه با خدا پيمان بسته وفا كند ، نه اين كه با زبان اقرار كند ودر دل مخالف باشد. واز امام پنجم حضرت امام محمد باقر ( ع ) نقل شده كه فرمودند:  من اشترى شيئا من الخمس لم يعذره الله ، اشترى ما لا يحل له[2] يعني هر كس چيزي از مال خمس را بخرد عذرش نزد خدا پذيرفته نيست ، زيرا چيزي را خريده كه براي او حلال نميباشد. پس لازم است برادران وخواهران مسلمان توجه داشته باشند خمسي كه به مال آنان تعلق ميگيرد از ملك آنان خارج شده ، و هر گونه تصرف در آن مال قبل از بيرون كردن خمس آن حرام است ، ونماز در آن مال صحيح نمي باشد .

در نظام مالي اسلام، منابع و امکانات بسياري وجود دارد که از آنها مي توان براي تحقق عدالت و برابري در رفاه اجتماعي استفاده کرد. دستور پرداخت زکات، خمس، خراج، صدقات و…. و آموزهايي چون:  حرمت ربا خواري، اسراف و تبذير، احتکار، …. و سفارش به ميانه روي، رعايت حق همسايگي و …. همه ابزارهايي براي تحقق عدالت و تأمين اجتماعي است. منزلت عدالت اسلامي در کاهش شکاف طبقاتي، بسي فراتر از توزيع دوبارهٔ درآمد در نظام هاي اقتصادي معاصر است. خمس –  به معناي يک پنجم – در فقه اسلامي است و بنابر نظر برخي محققين يکي از انواع ماليات‌هاي اسلامي است و به منظور تأمين مالي دولت اسلامي و توزيع عادلانه ثروت و تقويت بنيه مالي حکومت اسلامي وضع شده است. پس خمس يکي از منابع مالي دولت اسلامي است و بعنوان کسر مشاع و يک پنجم مال يکي از واجبات اسلامي است. و فعلا يک بحث مطرح است که در اسلام در کنار واجبات اسلامي و فرائض مانند زکات و نماز و حج و جهاد واجب ديگري هم بنام خمس وجود دارد که تحت شرائط و ضوابط خاصي که فقهاء اسلام در کتب فقه عنوان فرموده اند بر افراد واجب است آن را انجام بدهند.  طبق نظر فقهاي شيعه، خمس به دو سهم تقسيم مي‌شود که يکي سهم سادات فقير، يتيم و در راه درمانده‌است و ديگري سهم امام زمان که هر دو سهم بايد به مرجع تقليد يا نمايندهٔ وي داده شود، مگر آن که از ايشان اجازه گرفته و در راهي مصرف شود که آن‌ها اجازه مي‌دهند.

همانطور که وجوب زکات و نماز از ضروريات اسلام است وجوب خمس هم از ضروريات اسلام است و البته ممکن است در بعضي از متعلقات خمس برخي ها حرف داشته باشند و يا بعضي از مذاهب اهل سنت حرف داشته باشند. و ليکن در اصل وجوب خمس به طور مطلق جاي حرف نمي باشد و به اجماع مسلمين ثابت است. پس مسأله اين است آيا نظرات فقهي موجود اين قابليت را به خمس مي دهد تا به طور مؤثري مديريت شود و ابزاري در دست دولت اسلامي باشد؟

اما سوال اصلي واساسي که مطرح شده اين است که در نظام اسلامي مصرف خمس و مديريت آن از ديدگاه فريقين چگونه است؟

براي ورود به بحث اصلي وپاسخ به اين سؤال، چند سؤال فرعي مطرح مي شود که عبارتند از:

1. مراد از خمس چيست و مديريت مصرف خمس به چه معناست؟
2. ديدگاه هاي فريقين در مورد مصارف خمس چيست؟
3. ديدگاه هاي فريقين در مورد مديريت مصرف خمس چيست؟
4. نسبت خمس با ماليات چيست؟

در اين تحقيق تلاش خواهد شد، با استفاده از آيات و روايات ونظرات انديشمندان اسلامي به سؤالات فوق پاسخ داده ابهامات موجود در اين زمينه در حد توان مرتفع گردد.