مبانی نظری و پیشینه پژوهشی بررسی مقایسه‌ای کیفیت سود گزارش شده با سود تجدید ارائه شده

با سحافایل در خدمت شما هستیم با «پیشینه پژوهشی و تحقیق و مبانی نظری بررسی مقایسه‌ای کیفیت سود گزارش شده با سود تجدید ارائه شده» که بطور کامل و جامع به این مبحث پرداخته و نیاز شما را به هرگونه جستجوی بیشتری برطرف خواهد نمود.

فهرست محتوا

فصل دوم: مبانی نظری و ادبیات تحقیق

بخش اول: مبانی نظری

1-2 مقدمه. 14

2-2 معیارهای ارزیابی کیفیت سود. 17

3-2 عناصر تاثیرگذار بر کیفیت سود. 27

1-4-2 اثرتجدید ارائه بر دوره های زمانی بعد از تجدید ارائه   32

1-5-2 اثر تجدید ارائه صورت های مالی بر سود شرکت   36

2-5-2 پیامدهای تجدید ارائه صورت های مالی. 37

3-5-2 اهمیت و ماهیت تعدیلات سنواتی . 38

4-5-2 انگیزه های تجدید ارائه صورت های مالی. 41

بخش دوم: ادبیات تحقیق

6-2 مروری بر تحقیقات قبلی . 42

1-6-2 تحقيقات خارجي. 42

2-6-2 تحقيقات داخلي. 48

خلاصه فصل‌ 51

فهرست منابع

منابع فارسي. 69

منابع انگلیسی 70

1-2مقدمه

در سال های اخیر تجدید ارائه صورت های مالی توجه بسیاری از صاحب نظران را به خود جلب کرده است.. مطالعات انجام شده در سال های 1997 تا 2006 بر روی تعدادی از شرکت ها در بخش     خزانه داری امریکا حاکی از این است که تعداد اقلام تجدید ارائه شده رو به افزایش می باشد و تعداد این اقلام تا کنون به هفده قلم رسیده است.

تحقیقات مشابه ای که در ایران انجام شده نیز اشاره به این دارد که، درصد بالايي از شركت‌هاي ايراني نیز به دليل اصلاح اشتباهات حسابداري، صورت‌هاي مالي را تجديد و رقمي را تحت عنوان تعديلات گزارش مي‌كنند.با توجه به نرخ افزایش تجدید ارائه سود، و واکنش منفی بازار به این     ارائه های مجدد، ازسطح علاقه و قابلیت اعتماد استفاده کنندگان صورت های مالی کاسته شده است.

تجدید ارائه صورت های مالی از سال 2004 تا 2006 از 5/4 % به 5/8 % افزایش یافته و بسیاری از شرکت ها صورت های مالی صحیحی را ارائه نکرده وکیفیت اطلاعاتی که به سرمایه گذاران برای اخذ تصمیمات بهینه جهت تخصیص منابع داده اند به طور جدی مورد سوال قرار گرفته است. همزمان با رشد سریع تجدید ارائه صورت های مالی، تحقیقات دانشگاهی نیز تلاش زیادی را برای یادگیریهای بیشتر درباره تجدید ارائه انجام داده اند. ضمن اینکه تحقیقات ارائه مجدد بیشتر به تاثیر بازار بر ارائه های مجدد تمرکز کرده اند( وو[1] 2003، پالمروس و دیگران[2] 2004، هری بار وجکینز [3]2004).

با توجه به ماهیت گسترده تجدید ارائه سود در بازارهای سرمایه امروزی، طبیعی است که سوالاتی درباره این که چگونه تجدید ارائه بر فرآیندهای تصمیم­گیری فعالان بازار سرمایه که به این       صورت های مالی اتکاء می کنند تاثیر می گذارد؟

تجدید ارائه  تعداد زیادی از اقلام صورت های  مالی در شرکتها، نه تنها بر روی ارزش بازار شرکتها تاثیر می گذارد، بلکه بر روی کیفیت داده های مالی آن شرکت هم اثر می گذارد زیرا تجديد ارائه صورت‌هاي مالي دوره‌هاي قبل تبعات منفي متعددي را به همراه دارد .

تجدید ارائه سود بر کیفیت حسابداری سودها برای دوره مالی تجدید ارائه و دوره های مالی بعد از تجدید ارائه چه تاثیری دارد؟ بطور کلی ماهیت تجدید ارائه ( یعنی دلیل ارائه مجدد و عوامل ایجابی آن) بر کیفیت سود حسابداری شرکت­هایی که صورت های مالی خود را تجدید ارائه می کنند چه تاثیر ی دارد؟

پایداری سود به عنوان مقیاس ارزیابی کیفیت سود، چگونگی تاثیرگذاری تجدید ارائه برکیفیت سود در دوره تجدید ارائه را از طریق مقایسه پایداری سود تجدید ارائه شده با سود گزارش شده اولیه بررسی می کند. این مطلب به محقق اجازه می دهد مقایسه مستقیم بین ارقام سودهای تجدید ارائه شده و اولیه را به منظور تعیین اینکه سودهای تجدید ارائه شده معیار بهتری از سودهای آتی نسبت به سودهای اولیه را انجام داده و سپس تغییر درکیفیت سود از دوره قبل تا دوره بعد از سال تجدید ارائه را بررسی کند.

آیا ارائه مجدد،کیفیت سود شرکت های تجدید ارائه کننده را تغییر می دهد یا خیر؟ بطور کلی ارائه مجدد تفاوت معناداری بر کیفیت سودهای آتی شرکت های تجدید ارائه کننده می گذارد یا خیر؟

پاسخ به این سوال که آیا تجدید ارائه سبب ارائه مجدد سودهایی می شود که دارای کیفیت بهتری نسبت به رقم سودهای اولیه باشند و از پایداری و قابلیت پیش بینی بیشتری برخودار باشد یک سوال منطقی است و پاسخ ممکن است واضح باشد، زیرا سودهای تجدید ارائه شده از توانایی بیشتری برای پیش بینی سودهای آتی در مقایسه با سودهای اولیه هستند.

بعد از تحلیل اثر کوتاه مدت تجدید ارائه، گام منطقی بعدی عبارتست از آزمون اثر بلند مدت جهت اینکه آیا تحلیل مزبور منجر به تغییر درکیفیت گزارشگری شرکت تجدید ارائه کننده خواهد شد، واضح است که وقتی یک شرکت تصمیم به تجدید ارائه می گیرد نگرش او فراتر از این مطلب است که خصوصیات آن را بررسی نماید.

محتوای ارائه مجدد ( از قبیل منشا و منطق حسابداری پشتوانه آن) می تواند تشخیص صاحبان سرمایه را از نظر اینکه چه نوعی از ارائه های مجدد ممکن است کمک بیشتری به آنها بنماید بهبود بخشد. به طور کلی تجدید ارائه سود هم دارای ارزش کوتاه مدت و هم بلند مدت می باشد. در ضمن سودهای تجدید ارائه شده دارای پایداری فزآینده ای نسبت به رقم سودهای گزارش شده اولیه هستند. پس تجدید ارائه یک اثر معنادار بر پایداری سود از دوره قبل تا دوره بعداز سال تجدید ارائه دارد.

نتایج حاصل ازکنترل نوع صنعت ،اندازه شرکت و مجموعه ی شرکت هایی که تجدید ارائه      نمی شوند؛ نشان می دهد که تغییر زیاد پایداری سود در سال ارائه مجدد برای شرکت ها ازویژگیهای طبیعی پایداری(سری زمانی) سود نیست. در تحلیل نوع و منشا ارائه مجدد، نیز می توان گفت که تجدید ارائه حساب­های اصلی، پایداری بیشتری نسبت به حساب­های غیر اصلی در دوره بعد از سال تجدید دارند.

مي‌توان انتظار داشت كه صورت‌هاي مالي دوره جاري نيز در سال‌هاي بعد دستخوش اصلاح اشتباه می شود و سودي كه به عنوان سود خالص دوره جاري به سود (زيان) انباشته ابتداي دوره اضافه شده و مبناي تقسيم سود بين سهامداران و اعطاي پاداش به مديران قرار گرفته است، با رقم تعديلات اصلاح گردد. بنابراين، درصورت افزايش يا ثابت ماندن تعداد اين قبيل شركت‌ها، به‌ويژه با توجه به وجود شركت‌هايي كه تقريبا همه ساله چنين رقمي را گزارش مي‌كنند و نيز با توجه به اهميت رقم تعديلات نسبت به سود خالص دوره، اين تصور مي‌تواند به ذهن برسد كه اشتباه حسابداري و اصلاح آن در دوره‌هاي آتي منافعي را براي مديريت شركت‌ها به همراه دارد و اطلاعات حسابداري، علاوه بر اين كه عاري از اشتباه نيست،‌ از تمايلات جانبدارانه نيز عاري نمي‌باشد.

این موضوع می تواند تاثیر مستقیمی بر اتکا پذیری اطلاعات مالی داشته باشد که این امر نیازمند توجه و بررسی دقیق تری می باشد. همراه با  تجدید ارائه در شرکتها و افزایش تعدیلات، از قابلیت توان صورتهای مالی کاسته می شود و این موضوع تاثیر منفی بر بازار می گذارد. یعنی مدیران با تهیه صورتهای مالی تجدید ارائه شده قصد فریب بازار و جلب رضایت سرمایه گذاران را دارند(هی،2008).

رقم سود، مبناي محاسبه پاداش مديريت، ماليات، و سود تقسيمي به سهامداران است. علاوه بر اين، ‌سود هر سهم و نسبت قيمت به سود هر سهم از جمله شاخص‌هايي است كه مورد استفاده تحليل‌گران و سرمايه‌گذاران قرار مي‌گيرد. بنابراين، رقم سود بر مناسبات اقتصادي افراد ذينفع و ذيربط تاثيرگذار است. محتواي اطلاعاتي این تعديلات، اصلاح يا تعديل سودي است كه در دوره‌هاي قبل مبناي تصميم‌گيري‌هاي اقتصادي قرار گرفته بود، اما اين رقم، با تاخير و پس از اتخاذ تصميمات مرتبط ارائه مي‌شود. از اين رو،‌ در بسياري از موارد امكان بازانديشي در تصميمات گذشته و يا اصلاح جريان‌هاي نقدي مبتني بر اين اطلاعات وجود ندارد.

تحقیق حاضر تلاش می کند تا به این سوال پاسخ دهد که سود تجدید ارائه شده با ارائه تعدیلات، بر روی کیفیت سود حسابداری چه تاثیری دارد، یعنی اینکه کیفیت سود تجدید ارائه شده نسبت به سود سال قبل چگونه است. به عبارت دیگر، کیفیت کدام سود بهتر است، سود اعلام شده یا سود تجدید ارائه شده. با تجدید ارائه سود توسط  شرکتها استفاده کنندگان نمی دانند برای پیش بینی، کیفیت کدام سود بهتر است تا در اخذ تصمیم  بهینه به آنها کمک کند. برای اندازه گیری کیفیت سود، از دو معیار قابلیت پیش بینی و پایداری سود استفاده می شودکه در بخش های بعدی به تشریح آنها پرداخته می شود.

فهرست منابع

الف) منابع فارسي

1) احمد پور، احمد و احمدی، احمد،(1387)، “استفاده از ویژگی‌های کیفی اطلاعات در ارزیابی کیفیت سود شرکتها”، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، ش 52، 3

2)اسماعیلی، شاهپور (1385)، “بررسی رابطه بین کیفیت سود و بازده سهام”، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طبا طبایی.

4)ثقفی ، علی، و کردستانی ، غلام رضا، (1383)”بررسی و تبیین رابطه بین کیفیت سود و واکنش بازار به تغییرات سود نقدی” بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، ش 37،

5) خواجوی، شکر الله و ناظمی، امین، (1384) ” بررسی ارتباط بین کیفیت سود و بازده سهام با تاکید بر نقش ارقام تعهدی در بورس اوراق بهادار تهران”، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 40،

6) رحمیان و جعفری،(1385)، معیارها و ساختار های کیفیت سود.

6)سروري مهر، صمد (1385) “بررسي ماهيت تعديلات سنواتي در شركت ها“، پايان نامه كارشناسي ارشد حسابداري، دانشگاه علامه طباطبايي.

7)شورورزی ، محمد رضا، (1378 ) ،ارائه مدلی برای ارزیابی کیفیت سود بااستفاده از خصوصیات کیفی مفاهیم نظری گزارشگری مالی در ایران.

8)ظریف فرد ، احمد ، (1378 ) ، شناسایی و تحلیل عوامل مرتبط با ارزیابی کیفیت سود بنگاههای اقتصادی ایران ، پایان نامه دکتری ، دانشگاه تهران.

9)کردستانی، غلامرضا و مجدی، امیر،(1386) ” بررسی برخی از ویژگی‌های کیفی اطلاعات با هزینه سرمایه”، بررسی‌های حسابداری و حسابررسی، ش.48، 85.

10)کریمی و صادقی(1389)، محاسبه کیفیت سود بر اساس سرمایه گذاری در داراییهای سرمایه ای و نیروی کار و رابطه آن با پایداری سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.

11)مجیدی ، رضا ، (1385) رابطه بین کیفیت سود و هزینه سرمایه ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تهران .

12)نوروش، ایرج و ناظمی، امین و حیدری، مهدی، (1385) “کیفیت اقلام تعهدی و سود با تاکید بر نقش خطای برآورد اقلام تعهدی”، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی،43، 135–160.

ب) منابع انگلیسی

13)Agrawal, A., Chadha, S. (2005). “Corporate Governance and Accounting Scandals”. Journal of Law and Economics, Vol. 48, pp. 371–406

14)Aloke   Ghosh & Zhaoyang Gu & Prem C. Jain. (2009)” Sustained earning and revenue growth, earning quality, , and earning response. Coefficient” SSRNWebsite.Accounting  Horizonons، supplement ،pp 97-110

15)Altamuro, J., Beatty, A.L. and J. Weber. 2005. The effects of accelerated revenue recognition on earnings management and earnings informativeness: Evidence from SEC staff accounting bulletin no. 101. The Accounting Review 80 (2): 373-401.

16)Barth M. W.Beaver and W.Landsman,(2001),” The relevance of the value relevance literature for financial accounting standard setting: Another view” , journal of accounting and economics , No.31, pp 77-104

17)Barua , A(2006) , ” Using the FASB’ s qualitative characteristics in earning quality measu “, ProQuest Information and Learning Company , UMI Number : 320814.

18)Beneish , M .Vagus ,M .(2002) .”insider trading , earning quality , and accrual mispricing ” , the accounting review ,Vol.77,No.4 , pp.755-791

19)Burns, N. and Kedia, S. (2006). “The Impact of Performance-Based Compensation on Misreporting”. Journal of Financial Economics, Vol. 79, Iss. 1, pp. 35-67.

20)Dechow, P. Dichew,(2002) , ” The quality of accruals andearning : The role of accrual estimation errors” The Accounting Review, No.77, pp.35-59.

21)DeFond, M.L. and Jiambalvo, J. (1991). “Incidence and Circumstances of Accounting Errors”. The Accounting Review, Vol. 66, No. 3, pp. 643-655.

22)”Earnings Persistence Of  Restating Firms ، Should All Earnings Restatements Be Treated Equally “(Kev in .w.Hee).(2008)

23)Efendi, J., Strivastava, A. & Swanson, E.P. (2007). “Why Do Corporate Managers Misstate Financial Statements? The Role of Option Compensation and Other Factors”. Journal of Financial Economics, vol. 85, pp. 667–708

24)Easton, P.D. and M.E. Zmijewski. 1989. Cross-sectional variation in the stock marketresponse to accounting earnings announcements. Journal of Accounting and Economics 11 (2-3): 117-141.

25)Finger, C.A. 1994. The ability of earnings to predict future earnings and cash flow.Journal of Accounting Research 32 (2): 210-233.

26)Jennifer, Francis& Ryan , Lafond& Per , Olsson & Katherine, Schipper, (2003) ” Cost capital and earning attributes ” Duke University of Wisconsin , Working paper.

27)Jones, J.J. 1991. Earnings management during import relief investigations. Journal ofAccounting Research 29 (2): 193-228.

28)Hanlon, M. 2005. The persistence and pricing of earnings, accruals and cash flows whenfirms have large book-tax differences. The Accounting Review 80 (1): 137-166.

29)Kormendi, R. and R.C. Lipe. 1987. Earnings innovations, earnings persistence, and stockreturns. Journal of Business 60 (3): 323-345.

30)Kravet, T. and T. Shevlin. 2007. Accounting restatements and information risk. Working paper, University of Washington. Schipper, k، and  Vincent ،L، (2003) “Earning quality” Accounting  Horizonons، supplement ،pp 97-110

31)Lev،B(1989)، on the usefulness of the earnings and earning research”, journal and Direction from two decandes of Empirical research.

32)Lin, J.W., Hwang, M.I., and Li J.F. (2004). “A Neural Fuzzy System Approach to Assessing the Risk of Earnings Restatements”. Issues in Information Systems, Vol. V, No. I, pp. 201-207.

33)Lipe،R. (1990) The relation between stock returns and accounting earning given alternative information. The Accounting Review 65(1):49-71

34)Livnat, J. and C.E.L. Tan. 2004. Restatements of quarterly earnings: evidence on earnings quality and market reactions to the originally reported earnings. Working paper,New York University.

35)Mc Nichals , M.(2002) .”discussion of the quality of accruals and earnings ” , the role of accruals estimations errors ” , the accounting review, Vol. 77,pp. 61-69 .

36)Mikhail , B. , Walther and H. willis, (1999) ” Dividend change and earning quality” SSRN Website.

37)Moses, O.D. (1987). “Income Smoothing And Incentives: Empirical Tests Using Accounting Changes”. The Accounting Review, Vol. LXII, No. 2, pp. 358-375.

38)Moore, Debra L. (2007), “Forecasting Earnings Management: Evidence From GAO Restatement Data”, A PhD Dissertation Presented to the Faculty of the College of Business Administration of Touro University International.

39)Moore, E.A. and R.J. Pfeiffer Jr. 2004. The effects of financial statement restatements on firms’ financial reporting strategies. Working paper, University of Massachusetts.

40)Palmrose, Z.V. and S. Scholz. 2004. The circumstances and legal consequences of non-GAAP reporting: Evidence from restatements. Contemporary AccountingResearch 21 (1): 139-180.

41)Penman, S.H. and X.J. Zhang. 2003. Accounting conservatism, the quality of earnings,and stock returns. The Accounting Review 77 (2): 237-264.

42)Revsine , L .Collin , D.Johnson,B .(1999).” financial reporting and analysts” , prentice hall , upper saddle reiver , new jersey , p .988 .

43)Richardson,S .Sloan ,R.Soliman ,M. Tuna , I.(2001) . ” information in accruals about the quality of earnings” ,working paper university of Michigan business school , ann arbor , p.52 .

44)Richard P.Brief , ” Conservative Accounting and Earnings Quality ”

45)Richardson,S .(2003).” earnings quality and short sellers”, supplement accounting horizons,pp.49-61.

46)Ragothaman, Srinivasan, Lavin, Angeline and Davies, Thomas (2008). “A Neural Networks Approach to Predicting Earnings Restatements”. Journal of Forensic Accounting, Vol. IX,  pp.95-114

47)Siegal , G .(1979) .”the  quality  of earnings concept A survey” ,journal of financial analysts .

48)Schipper, k، and  Vincent ،L، (2003) “Earning quality” Accounting  Horizonons، supplement ،pp 97-110

49)Watts, R.L. and Zimmerman, J.L. (1986). “Positive accounting theory”. Prentice-Hall.

50)Wu, M. 2002. Earnings restatements: A capital markets perspective. Working paper, NewYork University.

51)Wysocki, Peter. 2005. Assessing earnings and accruals quality: U.S. and international evidence. Working paper, MIT.