مبانی نظری و پیشینه پژوهشی جاسوسی و ارکان جاسوسی

با سحافایل در خدمت شما هستیم با «پیشینه پژوهشی و تحقیق و مبانی نظری جاسوسی و ارکان جاسوسی» که بطور کامل و جامع به این مبحث پرداخته و نیاز شما را به هرگونه جستجوی بیشتری برطرف خواهد نمود.

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع :انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل:WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

فهرست محتوا

فصل اول :. 3

کلیات. 3

1-1 مقدمه. 4

1-2 بیان مسأله:. 5

1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق. 7

1-4 اهداف تحقیق. 7

1-5 سوالات تحقیق:. 7

1-6 فرضیه های تحقیق:. 7

1-7 سوابق و پیشینه ی تحقیق:. 8

1-8 روش تحقیق:. 11

1-9 روش گردآوری اطلاعات:. 11

1-10 ابزار گردآوری اطلاعات:. 11

1-11 روش ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها:. 11

1-12 سازمان دهی تحقیق:. 11

فصل دوم:. 13

پیشینه تاریخی جاسوسی. 13

2-1 مقدمه:. 14

2-2جاسوسی در دوران قاجاریه. 14

2-3 پلیس سیاسی پهلوی اول. 19

2-4 انگلیس:. 21

2-5 فرانسه:. 21

2-6  آلمان:. 22

2-7 جاسوسی در دوران محمد رضا شاه پهلوی. 22

2-8 جاسوسی در ایران بعد از انقلاب اسلامی. 23

2-9 تاریخ جاسوسی انگلیس در ایران. 24

2-10 تحولات تاریخی حقوق بین الملل و جاسوسی. 25

2-10-1 دوران باستان و قرون وسطی. 25

2-10-2 عصر جدید. 26

2-10-3 دوران معاصر. 26

2-11 جاسوسی و حقوق بشر در نظام های مختلف بین الملل   28

2-11-1 جاسوسی و حقوق بشر در نظام حقوقی کامن لاو. 28

2-11-2 جاسوسی و حقوق بشر در نظام حقوقی رومی ژرمنی   32

2-11-3 جاسوسی و حقوقی بشر در نظام حقوقی اسلام. 34

2-12 جمع بندی:. 37

فصل سوم. 38

3-1 مقدمه. 39

3-2  تعریف جاسوس در حقوق بین الملل. 39

3-3  اهمیت. 41

3-4 جاسوسی در کنوانسیون بین المللی لاهه. 41

3-5 سازمان های بین المللی و جاسوسی. 44

3-6 گستره داخلی جاسوسی. 49

3-6-1 جاسوسی در قلمرو ملی (سرزمین ملی). 49

3-6-2 جاسوسی در دریای سرزمینی. 54

3-6-3  جاسوسی در قلمرو هوایی. 57

3-7 گستره بین المللی جاسوسی. 61

3-7-1 جاسوسی در دریای آزاد. 62

3-7-2 جاسوسی در فضای ماورای جو. 65

3-8 جمع بندی:. 69

فصل چهارم. 71

4-1 مقدمه. 72

4-2 تعریف دکترین از جاسوسی. 72

4-3 مراحل جاسوسی. 73

4-3-1 مرحله اول- جمع آوری اطلاعات:. 73

4-3-2 مرحله دوم- تسلیم اطلاعات:. 73

4-4 ارکان جاسوسی. 74

4-4-1 رکن قانونی. 74

4-4-2 رکن مادی. 74

4-4-2-1. رفتار مرتکب:. 76

4-4-2-2. موضوع جرم:. 77

4-4-2-3. وسیله ی ارتکاب جرم:. 78

4-4-2-4 .نتیجه:. 78

4-4-2-5.رابطه ی علیت:. 79

4-4-3.رکن روانی. 80

4-5 مصادیق جاسوسی در قانون مجازات اسلامی مصوب1375. 83

4-5-1مطلع نمودن افراد غیر صالح از اسرار (ماده‌ی 501 ق.م.ا)   83

4-5-2 جاسوسی به نفع دولت بیگانه و به ضرر دولت بیگانه ی دیگر در خاک ایران. 89

4-5-3. سرقت نقشه‌ها یا کسب اطلاع از اسرار سیاسی، نظامی و امنیتی   90

4-5-4. جمع آوری اطلاعات به قصد برهم زدن امنیت کشور   94

4-5-5. بی مبالاتی در حفظ اطلاعات طبقه بندی شده. 95

4-5-6معاونت در جرم جاسوسی براساس ماده ی 510 قانون مجازات اسلامی   96

4-6 جاسوسی در انگلستان. 97

4-7 نتیجه گیری:. 101

منابع و مأخذ. 107

مقدمه

یکی از نیازهای اساسی بشر، در تمام ادوار امنیّت می باشد.  همه جرایم امنیّت را در جامعه خدشه دار می کنند و آثار سویی را بر جامعه بار می کنند.  اگر جامعه، امنیّت از دست رفته ی خود را از طریق تدابیر امنیتی باز نیابد، افراد جامعه از انجام امور روزمره باز می مانند.  جرم جاسوسی یکی از انواع جرایم علیه امنیّت و آسایش عمومی می باشد که از گذشته های دور در تمام جوامع بوده و هست.  حتی خداوند در قرآن در آیه 12سوره حجرات به این جرم اشاره کرده و می فرماید:« یا اَیُّهَا الّذِینَ امَنوُا اُجتَنبَُِوا کَثیرَاً مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعضَ الظَّنِ إِثمٌ وَ لاتَجَسَّسُوا وَلایَغتَب بَّعضُکُم بَعضًا»[1]

جرم جاسوسی در طبقه اول جرایم علیه امنیّت و آسایش عمومی قرار دارد، چرا که استقلال و تمامیت ارضی و اساس حکومت را به خطر می اندازد و موجب فاش شدن اسرار و اطلاعات می شود.  (لشجوده، 1388، ص12)

از زمانی که دولت‌ها هر چند در شکل‌های بسیار ابتدایی و ساده خود به وجود آمدند و بر اثر مرزبندی کشورها پا به عرصه وجود گذاشتند، ارتکاب جرایمی چون جاسوسی پا به عرصه وجود گذاشت.  البته جاسوسی اغلب به عنوان یک جرم تلقی نمی‌شد، بلکه به عنوان زرنگی تلقی می‌شده است.  جاسوسی در زمان جنگ و محدود به امور نظامی بود اما امروزه جاسوسی همواره علیه استراتژیک کشور است در امور اقتصادی، سیاسی، علمی، و …، قبلاً یک انسان ناشناخته جاسوسی می‌کرد، اما امروزه سازمان یافته است.  جاسوسی قبلاً اگر بیگانگان انجام می‌دادند جاسوسی گفته می‌شد، اما اکنون اگر یک خودی هم، خبر بدهد جاسوسی است اگر چه قبلاً این را خیانت به وطن می­گفتند.  )شامبیاتی، 1380، ص110)

قانونگذار در قانون مجازات اسلامی در فصل تعزیرات و در قانون جرایم نیروهای مسلح و قانون جرایم رایانه ای جاسوسی را جرم انگاری کرده است.

1-2 بیان مسأله:

يكي از مصاديق بارز و قديمي جرايم عليه امنيّت، جرم جاسوسي است، كه معمولاً يک جرم سازمان يافته و در عين حال فراملي مي باشد، چرا كه در آن اطلاعات حياتي يك كشور در زمینه امور نظامی، امنیتی و سیاسی،  از طريق يك نظام سازمان يافته و با استفاده از منابع انسانی در اختيار كشور يا كشورهاي ديگر قرار مي گيرد.   وقتي سخن از جاسوسي به ميان مي آيد، ذهن عامه مردم، كه اطلاعات كمي از جزئيات اين جرم دارند، بيشتر متوجه شبكه ها و سازمانهاي جاسوسي معروف كشورهاي مختلف از جمله( سی. آی.ای)(سیا) در آمریکا، ( ام آی شش) در انگلستان، (موساد) در اسراییل، (کا.گ.ب) در اتحاد جماهیر شوروی سابق می شود.  با اين حال نبايد تصور كرد كه جاسوسي در سطح دنيا محدود به اين سازمانها مي شود بلكه اين جرم در كشورهاي مختلف وتوسط افراد و سازمانهاي گوناگون ارتكاب مي يابد.  (میرمحمد صادقی،1392،ص88)

انگيزه ی جاسوسان براي ارتكاب اين جرم متعدد است.  برخي مزدور هستند و به انگيزه هاي مالي و از روي حرص و آز دست به ارتكاب اين جرم مي زنند، كه شايد بيشتر تعداد جاسوسان را اين افراد تشكيل دهند.   انگيزه ديگر جاسوسان براي ارتكاب اين جرم به دلايل عقيدتي و ايدئولوژيك بر مي گردد، يعني اين كه جاسوس خود را از لحاظ فكري و عقيدتي به كشور ديگري غير از كشور محل تولد يا اقامت خود وابسته مي داند، و در نتيجه، براي آن كشور جاسوسي مي كند.  گاهي انگيزه جاسوسان از جاسوسي انتقام گيري است، يعني اين كه فرد جاسوس، به دليل مشكلاتي كه يك كشور براي وي ايجاد كرده اند و در راستای انتقام گرفتن از آن كشور، اطلاعات كشور مذكور را در اختيار ديگران قرار مي دهد.  ( میر محمد صادقی،1392،ص91)

خیانت به کشور نیز یکی از جرایم علیه امنیّت خارجی کشور به حساب می آید که ملاک های روشنی برای تمایز آن با جرم جاسوسی وجود ندارد.  اعمالی همچون محاربه و قیام مسلحانه و  همکاری با دشمن از مصادیق خیانت به کشور می باشد و مهم ترین عاملی که برای تمایز این دو جرم بیان شده است ملاک تابعیت مرتکب است.  در جرم جاسوسی ممکن است مرتکب جرم، ایرانی یا غیر ایرانی باشد اما مرتکب خیانت، شخصی ایرانی است که عالماً و عامداً عملی را علیه مصالح امنیّتی یا سیاسی یا اقتصادی کشور انجام می دهد.  (نظر مشورتی شماره ی 29/10/1380-827/7)

برخی نیز عنصر روانی را ملاک تمایز قرار داده اند بدین معنا که در جاسوسی، قصد انجام مأموریت به نفع دشمن کافیست اما در خیانت به کشور قصد ضدیت با حکومت یا برهم زدن امنیّت کشور نیز ضرورت دارد.  این ملاک ها دقیق نیست  و از همین روی در قانون مجازات اسلامی میان این دو جرم تفکیک نشده است، مضافاً بر این که اثر مهمی نیز بر آن بار نمی شود.  (عباس زراعت،1390،ص75)

برخی علمای حقوق در تفکیک جرم جاسوسی و خیانت به کشور دچار اشکال شده اند و اظهار می دارند که در حال حاضر تفکیک جرایم فوق عملی نیست و عده ای نیز ممیز اساسی این دو جرم را تابعیت و ملیت مرتکب قرار داده اند.  (شامبیاتی،1376،ج3،ص102)

برخی از متون قانونی کشورهای اروپایی فرق اصلی جرم جاسوسی و خیانت به کشور را عنصر تابعیت مرتکب می دانند.  یعنی اگر مرتکب جرم از اتباع کشوری باشد و جرم بر ضد آن کشور وقوع یافته باشد.  عمل ارتکابی خیانت به کشور محسوب می شود و در صورتی که مرتکب خارجی باشد.  عمل او جاسوسی خواهد بود.  از طرف دیگر قانونگذاران و محاکم معیار مناسبی برای تمایز جرایم جاسوسی و خیانت به کشور مشخص نکرده اند به طوری که گاهی عمل واحد، هم جاسوسی و هم خیانت به کشور محسوب می شود.  (زینلی،1378،ص244)

فهرست منابع

• امانت. ع. 1383. ناصرالدین شاه قاجار و پادشاهی ایران.  ترجمه حسن کامشاد.  تهران: انتشارات کارنامه، مهرگان، 435صفحه.
• بابایی، ح.   جاسوسی از دیدگاه حقوق بین الملل.  تهران: گنج دانش، 207صفحه.
• بلدسو، رابرت ؛ بوسچک، بوسلاو.   فرهنگ حقوق بین الملل.  ترجمه بهمن آقایی.  تهران: گنج دانش،784 صفحه.
• پوربافرانی، ح.   جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی.  تهران: انتشارت جنگل،294 صفحه.
• جعفری لنگرودی، م.   ترمینولوژی حقوق.  تهران: گنج دانش،215 صفحه.
• حبیب زاده، م؛ کرامت، ق.   جرم بی مبالاتی در حفظ اطلاعات طبقه بندی شده.  فصلنامه حقوق.  ش2.   124-105.
• حبیب زاده، م؛ هوشیار، م.  تسلیم نقشه و اسرار مربوط به سیاست داخلی و خارجی کشور به افراد فاقد صلاحیت(2) تحلیل جرم.  قضاوت.  ش55.   54-57.
• حکیمیون، ا.   سازمان های اطلاعاتی و امنیتی ایران در دوران رضا خان.  تهران: موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 212صفحه.
• رهامی، م؛ پرویزی، س.   جاسوسی رایانه ای در حقوق ایران و وضعیت بین المللی آن.  فصلنامه حقوق .  ش3.   195-177.
• زراعت، ع.   جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی.  تهران: انتشارات جنگل،577 صفحه.
• زینلی، م.   جرم سیاسی و حقوق جزای اختصاصی.  تهران: انتشارات امیر کبیر،324 صفحه.
• ساریخانی، ع.   جاسوسی وخیانت به کشور.  قم: انتشارات دفتر تبلیغات حوزه ی علمیه قم، 311صفحه.
• ساریخانی، ع.   جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی(حقوق جزای اختصاصی2).  قم: انتشارات دانشگاه قم،312 صفحه.
• شامبیاتی، ه.   حقوق کیفری اختصاصی.  تهران.  انتشارات ژوبین،350 صفحه.
• شامبیاتی، ه. 1380. حقوق جزای اختصاصی.  تهران: انتشارات ژوبین،320 صفحه.
• صالحی پور، آویده.   بررسی جرم جاسوسی در حقوق جزای ایران.  پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی تهران.
• ضیائی بیگدلی، م.   حقوق بین الملل عمومی.  تهران: گنج دانش،554 صفحه.
• عاقلی، ب.   خاندانهای حکومتگر ایران، قاجار-پهلوی.  تهران: انتشارات زورا، 501صفحه.
• فردوست، ح.   ظهور و سقوط سلطنت پهلوی.  تهران: موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی،314 صفحه.
• قدسی، ز.   مبانی فقهی جاسوسی.  مبانی فقهی حقوق اسلامی.  ش11.  67-83.
• گلدوزیان، ا.   بایسته های حقوق جزای اختصاصی.  تهران: نشر میزان، 446 صفحه.
• لشجوده، رحمان. 1388  .جاسوسی علیه امنیت داخلی ایران.  پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور مشهد.
• مجیدی، م.   جرایم علیه امنیت(مطالعه تطبیقی جرایم جاسوسی، تبانی، محاربه و تروریسم در حقوق کیفری ایران و فرانسه).  تهران: میزان،250 صفحه.
• منصور، ج.   قانون مجازات اسلامی( حدود-قصاص-دیات-تعزیرات و مجازات های بازدارنده). تهران: دیدار، 307صفحه.
• مصباح، یونس.   مطالعه تطبیقی جرم جاسوسی در حقوق ایران و آمریکا.  پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه پیام نور تهران.
• معتضد، خ. 1366  .پلیس سیاسی عصر 20ساله.  تهران: انتشارات جانزاده، 225صفحه.
• ملایی توانی، ع.   مجلس شورای ملی و تحکیم دیکتاتوری رضا خان.  تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی،312 صفحه.
• میرمحمّد صادقی، ح.   جرایم علیه امنیّت و آسایش عمومی.  تهران: بنیاد حقوقی میزان،430 صفحه.
• میرمحمد صادقی، ح.   جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی.  تهران: بنیاد حقوقی میزان،495 صفحه.
• نجفی، م؛ فقیه حقانی، م.   تاریخ تحولات سیاسی ایران.  تهران: موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 551صفحه.
• یزدانیان، م.   شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح.  دادرسی.  ش 51.  صفحه33-29.

-Kish,  J.  1995.  International Low And Espionage.  Published By Kluwer Law International.  Hague.

-Wrighte, Q.  1962.  Essays On Espionage And International Law.  Ohio State Univercity PRESS.